เหาและไข่เหา

เผยแพร่ครั้งแรก 3 ส.ค. 2018 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 5 นาที
เหาและไข่เหา

เหาเป็นแมลงตัวจิ๋วที่อาศัยอยู่บนผมที่เกิดจากไข่ ซึ่งหลังการฝักออกมาแล้ว เหาจะทิ้งไข่เปล่าให้เกาะอยู่บนผมไว้เช่นนั้น

เหาเป็นปัญหาทั่วไปที่เกิดขึ้นบ่อย ซึ่งโดยมากมักจะเกิดกับเด็กเล็กในช่วงวัยเรียนหรือประมาณ 4-11 ปี

เหามักไม่ก่อให้เกิดอันตรายใด ๆ แต่หากพวกมันอยู่บนผมเป็นเวลานานโดยไม่รีบทำการกำจัด ก็อาจจะก่อให้เกิดอาการระคายหนังศีรษะและก่อความรำคาญได้

วิธีสังเกตหาเหา

เหาเป็นแมลงที่มองเห็นได้ยากแม้ว่าจะเข้าไปส่องศีรษะใกล้ ๆ ก็ตาม

เหามีแมลงสีขาวหรือน้ำตาลเทาที่มีขนาดเล็กมาก โดยมีขนาดตั้งแต่หัวเข็มไปจนถึงขนาดเท่างาดำ

วิธีเดียวที่จะพบเหาได้คือการพบเจอเหาขณะหวีผมด้วยแปรงที่มีซี่แปรงถี่ หรือใช้แปรงหวีผมที่ใช้สำหรับตรวจหาเหาโดยเฉพาะ

สัญญาณที่บ่งบอกถึงการมีเหา (ที่ไม่น่าเชื่อถือ) คือ:

  • เจอไข่เหาหรือไข่เปล่าบนเส้นผม ข้างหลังใบหู หรือหลังคอ
  • คันหนังศีรษะ
  • มีผื่นขึ้นบริเวณหลังคอ
  • รู้สึกเหมือนมีบางสิ่งขยับอยู่บนเส้นผม

วิธีกำจัดเหาและไข่เหา

คุณสามารถซื้อยากำจัดเหาได้จากร้านค้าหรือร้านขายยาทั่วไป ทำให้คุณไม่จำเป็นต้องไปพบแพทย์ ซึ่งการรักษาทั่วไปมีดังนี้:

  • การใช้สเปรย์หรือโลชั่นกำจัดเหา: มีประสิทธิภาพมาก แต่ก็มีสินค้าบางประเภทที่ไม่แนะนำให้ผู้หญิงตั้งครรภ์ ผู้ที่กำลังให้น้ำนมลูก หรือเด็กที่อายุต่ำกว่า 2 ปีใช้
  • กำจัดด้วยแปรงหวีผมชนิดพิเศษ: เป็นวิธีที่เหมาะสมสำหรับคนทุกเพศทุกวัยและมีราคาไม่แพง แต่จำเป็นต้องทำการหวีซ้ำ ๆ หลายครั้งและอาจต้องใช้เวลานานหากต้องการหวีให้ทั่วถึงจริง ๆ
  • เภสัชกรจะสามารถให้คำแนะนำเกี่ยวกับวิธีการดูแลรักษาแก่คุณได้หากคุณไม่แน่ใจว่าวิธีไหนเหมาะกับตัวคุณหรือลูกของคุณ
  • ก่อนดำเนินการรักษาทุกประเภทต้องอ่านคำแนะนำหรือฉลากผลิตภัณฑ์ทุกครั้ง

คุณติดเหาได้อย่างไร?

คุณสามารถติดเหาได้จากการสัมผัสระหว่างศีรษะ โดยเหาจะเดินจากผมคนที่เป็นเหาไปหาคุณได้ในกรณีนี้

เหานั้น:

  • ไม่สามารถบิน กระโดด หรือว่ายน้ำได้
  • มักไม่สามารถติดต่อผ่านการใช้หมวก แปรงหวีผม หรือหมอนร่วมกันได้
  • สามารถขึ้นได้ทั้งผมสกปรก สะอาด คนผมสั้น ผมยาว ไม่ได้มีความชื่นชอบอะไรเป็นพิเศษ
  • จะขึ้นเฉพาะศีรษะของมนุษย์เท่านั้น
  • หากถูกดึงออกจากผม เหาส่วนมากจะตายภายใน 24 ชั่วโมง

การป้องกันเหา

การป้องกันไม่ให้ติดเหานั้นทำได้ยาก

คุณอาจจะทำการหวีผมด้วยแปรงตรวจหาเหาเป็นประจำ อย่างทุก ๆ สัปดาห์ก็ได้หากคุณกังวลว่าตัวคุณหรือลูกคุณจะมีเหา

การใช้โลชั่นหรือสเปรย์ไม่ช่วยป้องกันเหา และควรจะใช้ยาเหล่านี้กับศีรษะที่มีเหาเท่านั้น

การหยุดงานหรือไม่ไปโรงเรียน หรือซักเสื้อผ้าและนำผ้าปูที่นอนไปซักร้อนไม่ได้ช่วยป้องกันการแพร่กระจายของเหาได้

การวินิจฉัยเหา

วิธีเดียวที่จะยืนยันว่าศีรษะของคุณหรือลูกคุณมีเหาหรือไม่คือการพบเหาที่ยังมีชีวิตอยู่เท่านั้น

การสังเกตเห็นเหาบนเส้นผมเป็นเรื่องยาก ดังนั้นจึงควรใช้แปรงตรวจหาเหาจะดีที่สุด

แปรงตรวจหาเหาคือแปรงพลาสติกที่มีขนแปรงถี่ละเอียดที่วางขายตามร้านขายยา ซุปเปอร์มาร์เก็ต หรือทางออนไลน์ ซึ่งซี่แปรงจะมีลักษณะแบนโดยมีช่องว่างระหว่างซี่อยู่ที่ 0.2-0.3 มิลลิเมตรเท่านั้น

แปรงตรวจหาเหาสามารถใช้กับผมแห้งและเปียกได้ โดยการแปรงขณะผมแห้งจะใช้เวลาน้อยกว่า แต่การแปรงขณะผมเปียกจะมีประสิทธิภาพกว่าเพราะว่าครีมสระผมหรือนวดผมจะทำให้ตัวเหาหยุดเคลื่อนไหวนั่นเอง

การแปรงหาเหาขณะผมเปียก

ในการแปรงหาเหาขณะที่ผมเปียกนั้น:

  • ต้องสระผมด้วยแชมพูทั่วไปและลงครีมนวดผมปริมาณมาก ๆ
  • ใช้แปรงหวีผมธรรมดา หรือแปรงที่มีระยะห่างของซี่แปรงกว้างเพื่อยืดผมให้ตรงและคลายปมผมออก
  • เมื่อคุณแปรงผมโดยไม่สะดุดกับปมผม ให้เปลี่ยนไปใช้แปรงตรวจจับเหาทันที
  • พยายามหวีให้ขนแปรงลงไปถึงรากผม โดยให้ปลายของฟันหวีสัมผัสกับหนังศีรษะอย่างอ่อนเบา
  • ลากหวีจากรากผมลงไปจนถึงปลายผมและตรวจหาเหาที่อาจจะติดขนแปรงมาทุกครั้ง หากพบให้ดึงเหาออกจากแปรงด้วยกระดาษชำระหรือล้างแปรงด้วยน้ำก่อนใช้หวีใหม่
  • หวีเช่นนี้ที่ผมส่วนอื่นบนศีรษะให้ทั่ว ๆ อย่างละเอียด
  • ทำเช่นนี้อย่างน้อยสองครั้งจะช่วยให้คุณมั่นใจว่าไม่พลาดแม้ตำแหน่งเดียวของหนังศีรษะ หรือทำต่อไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะไม่พบเหาแล้ว
  • หากคุณเจอเหาบนศีรษะของคุณ ควรไปตรวจหากับศีรษะของสมาชิกในครอบครัวทั้งหมดและจัดการกำจัดเหาด้วยวิธีเดียวกันทันที

การแปรงหาเหาขณะผมแห้ง

ในการแปรงหาเหาขณะที่ผมแห้งนั้น:

  • ให้ใช้แปรงหวีผมธรรมดาที่มีซี่แปรงห่างหวีผมก่อน เพื่อยืดผมให้ตรงและปลดปมผมออก
  • เมื่อคุณแปรงผมโดยไม่สะดุดกับปมผม ให้เปลี่ยนไปใช้แปรงตรวจจับเหาทันที
  • พยายามหวีให้ขนแปรงลงไปถึงรากผม โดยให้ปลายของฟันหวีสัมผัสกับหนังศีรษะอย่างอ่อนเบา
  • ลากหวีจากรากผมลงไปจนถึงปลายผมและตรวจหาเหาที่อาจจะติดขนแปรงมาทุกครั้ง หากพบให้ดึงเหาออกจากแปรงด้วยการกดลงกับหวีด้วยนิ้วโป้งแล้วค่อย ๆ ลากออกจากหวีเพื่อไม่ให้ตัวเหาโดนไฟฟ้าสถิตช็อตจนกระเด็นออก
  • หวีที่ตำแหน่งเดิมซ้ำ ๆ ประมาณ 3 ถึง 4 ครั้งก่อนเคลื่อนไปตำแหน่งอื่น ทำเช่นนี้ไปจนกว่าจะทั่วศีรษะ
  • หากคุณเจอเหาบนศีรษะของคุณ ควรไปตรวจหากับศีรษะของสมาชิกในครอบครัวทั้งหมดและจัดการกำจัดเหาด้วยวิธีเดียวกันทันที

การรักษาศีรษะที่มีเหา

มีผลิตภัณฑ์มากมายที่ใช้ในการรักษากำจัดเหาบนหนังศีรษะ ซึ่งหาซื้อได้ตามร้านค้า ร้านขายยาทั่วไป หรือทางออนไลน์

โดยส่วนใหญ่จะเป็น:

  • โลชั่นและสเปรย์กำจัดเหา
  • หวีสำหรับแปรงตอนผมเปียก
  • หากการกำจัดเหาไม่ได้ผลในตอนแรก คุณก็ควรดำเนินการเดิมอีกครั้ง หรือจะลองเปลี่ยนไปใช้วิธีการกำจัดเหาแบบอื่นหรือปรึกษากับผู้เชี่ยวชาญก็ได้

โลชั่นและสเปรย์กำจัดเหา

มีผลิตภัณฑ์มากมายที่สามารถใช้ลงหนังศีรษะและเส้นผมเพื่อกำจัดเหาได้ เช่น:

  • โลชั่นดิเมทิโคน 4% หรือโลชั่นสเปรย์: ทาทิ้งไว้ประมาณ 8 ชั่วโมง (แนะนำให้ใช้ข้ามคืน)
  • เจลสเปรย์เมทิโคน 4% : ทาทิ้งไว้ประมาณ 15 นาที
  • น้ำมันแร่ธาตุและสเปรย์เมทิโคน : ทาทิ้งไว้ประมาณ 15 นาที
  • สารละลายไอโซโพรพริลไมริสเทรต และไซโคลเมทิโคน: ทาทิ้งไว้ประมาณ 5-10 นาที
  • วิธีเหล่านี้ต้องดำเนินการสองครั้ง โดยมีระยะห่างเจ็ดวัน เพื่อกำจัดเหาที่เพิ่มฟักออกจากไข่
  • ควรใช้แปรงตรวจหาเหาอีกครั้งประมาณ 2-3 วันหลังใช้วิธีการข้างต้น และอีกครั้งคือ 7 วันหลังจากนั้นเพื่อหาเหาและไข่หาที่ยังมีชีวิตอยู่

ก่อนเลือกผลิตภัณฑ์ข้างต้นทุกประเภทต้องอ่านคำแนะนำหรือฉลากยาทุกครั้งเพื่อดูความเหมาะสม โดยเฉพาะหากคุณกำลังตั้งครรภ์หรือต้องให้นมบุตรอยู่ หรือมีความเหมาะสมกับเด็กอายุต่ำกว่า 2 ปีหรือไม่

โดยเภสัชกรจะสามารถแนะนำการรักษาที่เหมาะสมตามกรณีได้

การหวีขณะผมเปียก

วิธีการหวีขณะผมเปียกคือการกำจัดเหาด้วยการใช้แปรงชนิดพิเศษ ซึ่งเป็นวิธีที่มีราคาไม่แพงและเหมาะสำหรับคนทุกวัย

แปรงที่วางขายกันมักมีขนแปรงแบนและห่างจากกัน 0.2-0.3 mm ซึ่งดีมากสำหรับการกำจัดเหาออกมา ในการกำจัดไข่เหาหรือไข่เปล่าของเหาภายหลังการรักษาครั้งแรกนั้นอาจต้องใช้แปรงที่มีช่องว่างระหว่างขนแปรงที่แคบกว่าข้างต้น

แปรงจะมีพร้อมกับคู่มือการใช้งาน ซึ่งมักมีรายละเอียดดังนี้:

  • สระผมด้วยแชมพูทั่วไปและลงครีมนวดผมปริมาณมาก ๆ
  • ใช้แปรงหวีผมธรรมดา หรือแปรงที่มีระยะห่างของซี่แปรงกว้างเพื่อยืดผมให้ตรงและคลายปมผมออก
  • เมื่อคุณแปรงผมโดยไม่สะดุดกับปมผม ให้เปลี่ยนไปใช้แปรงตรวจจับเหาทันที
  • พยายามหวีให้ขนแปรงลงไปถึงรากผม โดยให้ปลายของฟันหวีสัมผัสกับหนังศีรษะอย่างอ่อนเบา
  • ลากหวีจากรากผมลงไปจนถึงปลายผมและตรวจหาเหาที่อาจจะติดขนแปรงมาทุกครั้ง หากพบให้ดึงเหาออกจากแปรงด้วยกระดาษชำระหรือล้างแปรงด้วยน้ำก่อนใช้หวีใหม่
  • หวีเช่นนี้ที่ผมส่วนอื่นบนศีรษะให้ทั่ว ๆ อย่างละเอียด
  • ทำเช่นนี้อย่างน้อยสองครั้งจะช่วยให้คุณมั่นใจว่าไม่พลาดแม้ตำแหน่งเดียวของหนังศีรษะ หรือทำต่อไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะไม่พบเหาแล้ว
  • ให้ดำเนินการตามขั้นตอนข้างต้นซ้ำอีกครั้งในวันที่ 5, 9, และ 13 โดยส่วนมากแล้วการแปรงตรวจหาเหาจะสิ้นสุดภายในวันที่ 17 เป็นครั้งสุดท้ายเพื่อดูว่ายังมีเหามีชีวิตหลงเหลืออยู่หรือไม่

 


5 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป