สําคัญมากไหมว่าหมอจบจากสถาบันใด?

ผมกับจีน ภรรยาของผม ตกหลุมรักกันรวดเร็วปานพายุหมุน พอ จีนบอกกับซาร่าห์เพื่อนรักของเธอว่า จะย้ายข้ามฝั่งสหรัฐอเมริกาไปอยู่กับ ผมตอนนั้นเราเพิ่งจีบกันได้ไม่ถึงเดือน ซาร่าห์ถามกลับว่า แล้วพ่อแม่จีนว่าอย่างไร คําตอบของจีนคือ “เธอล้อเล่นใช่ไหม ? นี่หมอจากโรงเรียน แพทย์ชั้นยอดเชียวนะ พ่อกับแม่ฉันไม่หวังมากไปกว่านี้หรอกจ้ะ”

สําหรับบรรดาพ่อแม่และคนไข้จํานวนไม่น้อย โรงเรียนแพทย์ที่มีชื่อเสียงเรียกความเชื่อถือได้มาก คนไข้หลายคนเวลาเข้าห้องตรวจจะมองดู ใบปริญญาของแพทย์ว่าจบมาจากสถาบันใด เหตุผลก็ชัดเจนอยู่แล้วครับ เพราะบ่อยเหลือเกินที่เราได้ยินได้ฟังเรื่องราวคุณภาพคับแก้วของสถาบัน มีชื่ออย่าง ฮาร์วาร์ด จอห์น ฮอปกินส์ มหาวิทยาลัยแห่งเพนซิลเวเนีย สแตนฟอร์ด เราจะเกิดความรู้สึกโดยอัตโนมัติว่า แพทย์ที่จบจากสถาบัน ชั้นนําเหล่านี้ จะมีเวชปฏิบัติที่เหนือชั้นกว่า

ว่าแต่เป็นความจริงหรือครับ ที่คุณควรจะเลือกแพทย์ด้วยเหตุผลว่า เขาเรียนจบจากที่ไหน ที่ศูนย์ควบคุมป้องกันโรค ผมได้ร่วมงานกับกลุ่ม แพทย์เฉลียวฉลาดที่สําเร็จจากสถาบันอันเยี่ยมยอด ถามว่าผมจะให้คุณหมอ เหล่านี้มาเป็นหมอดูแลผมหรือสมาชิกในครอบครัวไหม ? ผมคิดว่าไม่นะครับ ดูจากวิธีดูแลคนไข้แล้ว ผมคิดว่าแพทย์กลุ่มนี้ส่วนใหญ่ไม่กระตือรือร้นใน การดูแลผู้ป่วย พวกเขาชอบทํางานในแลป ค้นคว้าทํางานวิจัย หรือทํางาน ภาพรวมวางนโยบายสาธารณสุข ด้วยระดับสติปัญญาขนาดนั้น พวกเขา

คงไม่ได้คิดอยากเป็นแพทย์แบบรักษาคนไข้รายบุคคลสักเท่าไรหรอกครับ

มีงานวิจัยความเกี่ยวข้องระหว่างโรงเรียนแพทย์ที่จบมากับคุณภาพในการรักษาคนไข้ หลายงานวิจัยพบว่า แทบไม่มีผลเลยไม่ว่าหมอจะจบจากโรงเรียนแพทย์ชื่อดังหรือไม่

ผลการศึกษาที่ดีที่สุดชิ้นหนึ่งในหัวข้อนี้จัดทําขึ้นโดยทีมนักวิจัยของโรงเรียนแพทย์ ของมหาวิทยาลัยพิทสเบิร์ก ร่วมกับสมาคม RAND ศึกษาแพทย์ที่ทําเวชปฏิบัติอยู่ในรัฐแมสซาชูเซตส์และจัดเรียงลําดับคุณภาพ การดูแลรักษาโดยวัดจากแง่มุมต่างๆ จากนั้นก็มองย้อนว่าคุณลักษณะใด ที่เกี่ยวข้องกับการให้การดูแลอย่างมีคุณภาพ ผลออกมาน่าประหลาดใจครับ ปัจจัยแท้จริงที่ทํานายคุณภาพการดูแลของแพทย์มีดังนี้ ให้คะแนน ที่ 100 หมอผู้หญิงทําได้ดีกว่าหมอผู้ชายอยู่ 1.6% หมอที่จบเป็นแพทย์ เฉพาะทาง เหนือกว่าหมอเวชปฏิบัติทั่วไปอยู่ 3% หมอที่จบสถาบันใน สหรัฐอเมริกา ทําได้ดีกว่าหมอที่จบจากประเทศอื่น 1% ความแตกต่างที่พบ จากปัจจัยทั้งหมดมีน้อยนิดเพียงเท่านี้ และไม่พบว่ามีความสัมพันธ์ระหว่าง คุณภาพในการดูแลคนไข้ กับโรงเรียนแพทย์ชั้นนําที่เรียนจบมาแต่อย่างใด

ถ้าไม่สําคัญว่าหมอของคุณเรียนจบจากที่ไหน อย่างนั้นเราควรดูอะไร เมื่อจะเลือกหมอให้ตัวเอง (ในสหรัฐอเมริกาเป็นระบบที่ตั้งต้นจากการไป พบหมอทั่วไปก่อน) เป็นเรื่องสําคัญที่ควรทราบว่า มีหมอหลายประเภทให้ คุณเลือก แต่ละประเภทก็มีจุดเด่นข้อดีของตน และไม่มีหมอแบบหนึ่ง แบบใดที่เหมาะสําหรับคนทุกคน

ขั้นแรกคือ ต้องรู้ว่าปัจจัยไหนบ้างที่สําคัญสําหรับคุณ จดรายการเว้ ห้องสมุดการแพทย์อเมริกันมีข้อมูลลุ่มลึกและคําแนะนําสําหรับการพิจารณา ของคุณนับแต่รายละเอียดอย่าง สถานที่ตั้งของสํานักงานแพทยเวลาทำการตลอดจนประเภทของประกันที่ใช้ได้ จากนั้นก็มาถึงแบบฉบับขอ เช่น ชอบส่งตรวจต่างๆ มากไหม? เน้นเรื่องการดูแลสุขภาพหรือการรักษาโรค ? ผมชอบหมอที่รักษาโดยยึดตามหลักฐานข้อมูล ภรรยาผมชอบหมอ ที่เธอรู้สึกไว้วางใจที่จะปรึกษาลูกผมชอบหมอที่มีเวลาทําการยืดหยุ่นและ มีเวลาดูแลพวกเขาได้ยามเกิดเหตุฉุกเฉิน

จากนั้นก็หาข้อมูลจากรอบ ๆ ตัว อาจเริ่มถามเพื่อน ๆ และญาติ ถ้าจะต้องย้ายที่อยู่ ลองถามหมอคนปัจจุบันว่า พอจะแนะนําหมอคนใหม่ที่มีแนวทางทํานองเดียวกันให้ได้หรือไม่ หากคุณเป็นโรคที่เฉพาะเจาะจง อยู่ควรเข้าเว็บไซต์เพื่อหาข้อมูลในการส่งต่อการรักษา หรือหาข้อมูลแพทย์ ที่เชี่ยวชาญโรคนี้ในเมืองที่คุณจะย้ายไป

ประการสุดท้าย ขอนัดพบแพทย์ที่คุณจะเลือก ในฐานะกุมารแพทย์ ผมอยากให้พ่อแม่ทั้งหลายทําสิ่งนี้ครับ คุณจะได้มีโอกาสตัดสินใจในสิ่งที่ ผมเองเห็นว่าสําคัญที่สุดในการเลือกหมอ ได้แก่ หมอเป็นคนแบบที่ฉัน อยากจะปรึกษาด้วยหรือเปล่า ? ทักษะการสื่อสารของหมอเป็นอย่างไร ? หมอเป็นผู้ฟังที่ดีไหม? คุณไว้ใจที่จะบอกเรื่องลับส่วนตัวให้หมอคนนี้ฟังไหม ? มีหมอบางคน ที่อาจไม่รับนัดพูดคุยแบบนี้ แต่ก็ไม่เสียหายที่จะถามดูครับ

บางครั้ง ทั้งๆ ที่คุณก็เลือกอย่างถี่ถ้วนแล้ว แต่ก็ยังได้หมอที่ไม่ถูกใจ เป็นเรื่องสมเหตุสมผลที่จะหาคนใหม่ ผมเคยทํามาแล้วและคุณหมอคน ปัจจุบันของผมก็เยี่ยมไปเลย ผมคุยกับเธอได้อย่างเปิดเผยในเรื่องสุขภาพของผม และผมคิดว่าเธอตั้งอกตั้งใจฟังความเห็นของผมเสมอว่าอยากทําอะไร ก่อนที่เธอจะให้คําแนะนํา

ท้ายสุด คุณภาพการดูแลทางการแพทย์ที่คุณได้รับ ขึ้นกับสัมพันธภาพระหว่างหมอกับคุณอย่างยิ่ง สิ่งนี้เองที่ตัดสินว่าหมอของคุณดีหรือไม่ ไม่เกี่ยวกับใบปริญญาที่แขวนอยู่บนข้างฝานั้นหรอกครับ

บทสรุปของหมอเบซเซอร์

การเลือกหมอนับเป็นการตัดสินใจเรื่องสุขภาพที่สําคัญยิ่งอย่างหนึ่งที่คุณต้องทํา แต่ขอให้เลือกที่ตัวบุคคล ไม่ใช่เลือกจากแผ่นกระดาษครับ 

ขั้นตอนแรกในการหาหมอ

ความไว้เนื้อเชื่อใจและถูกชะตาเป็นเกณฑ์สําคัญที่สุดในการเลือก หมอ แต่ก็ต้องไม่ละเลยรายละเอียดอื่น ๆ เช่น ตรวจสอบเวลาทําการ ดูว่า หมอรับประกันชีวิตบริษัทที่คุณใช้อยู่หรือเปล่า หมอมีความรับผิดชอบต่อ คนไข้แค่ไหน? ถ้าคุณโทรมาปรึกษา หมอจะโทรกลับเองหรือให้พยาบาลโทร ? แล้วนานขนาดไหนจึงจะโทรกลับ ? ถ้าคุณป่วย หมอจะหาทางลงเวลาให้คุณ ได้ตรวจเร็วขนาดไหน? โทรขอนัดตรวจจะต้องรอนานไหม ? เวลาไปพบหมอ เป็นระบบนัดเวลาหรือให้นั่งคอยไปเรื่อย ๆ เป็นชั่วโมง ? เรื่องเหล่านี้อาจดู เล็กน้อย แต่เมื่อประสบเองจะทราบเลยว่ามีผลกับชีวิตคุณมากทีเดียว 

หากคุณเห็นว่าบทความนี้มีประโยชน์และอยากอ่านเกี่ยวกับหัวข้อนี้เพิ่มเติม สามารถสนับสนุนผู้แต่ง นายแพทย์ริชาร์ด เบซเซอร์  ได้โดยการซื้อหนังสือ “ความจริงจากหมอไขข้อกังขาปัญหาสุขภาพ”