ถุงน้ำดี เป็นอีกส่วนสำคัญของร่างกายที่ขาดไม่ได้ แต่น้อยคนจะรู้ว่า ถุงน้ำดีมีไว้ทำหน้าที่อะไร
ความหมายของถุงน้ำดี
ถุงน้ำดี (Gallbladder) คือ อวัยวะที่อยู่ภายในช่องท้อง และอยู่ใต้ตับซึ่งทำหน้าที่คอยเก็บน้ำดีที่ถูกผลิตมาจากตับ ก่อนที่จะส่งไปทำหน้าที่เป็นน้ำย่อยเข้มข้นเพื่อย่อยไขมันในลำไส้เล็กต่อไป มีขนาดเป็นวงรีคล้ายลูกแพร์ ขนาดประมาณ 4 นิ้ว
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
ผู้ที่ไม่มีถุงน้ำดี
ผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับถุงน้ำดี บางครั้งก็จำเป็นต้องผ่าเอาถุงน้ำดีออก แต่ถึงจะไม่มีถุงน้ำดีคุณก็สามารถมีชีวิตอยู่ได้ ร่างกายจะใช้ท่อน้ำดีถ่ายน้ำดีจากตับไปสู่ลำไส้เล็ก และกักเก็บน้ำดีส่วนเกินเอง
การทำงานของระบบทางเดินน้ำดีภายหลังการผ่าตัดเอาถุงน้ำดีออกไม่ค่อยมีปัญหาใดๆ แต่บางครั้งท่อน้ำดีอาจจะปูดเล็กน้อยซึ่งเป็นผลจากการผ่าตัด แต่ก็ไม่ใช่อาการอันตรายร้ายแรงอะไร
ความผิดปกติที่มักพบในถุงน้ำดี
นิ่วในถุงน้ำดี
ปัญหาของถุงน้ำดีที่พบมากที่สุด คือ นิ่วในถุงน้ำดี (Gall Stone) เป็นก้อนนิ่วเล็กๆ ที่ก่อตัวมาจากสารประกอบน้ำดีที่เหนียวหนืด และคอเลสเตอรอลที่ไม่สมดุลกันจนตกตะกอนกลายเป็นก้อนนิ่ว มักพบในผู้ป่วยอายุมากกว่า 40 ปี และพบมากในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย
นอกจากเหนือจากสารประกอบน้ำดี นิ่วในถุงน้ำดียังเกิดขึ้นได้จากภาวะอ้วน โรคเบาหวาน อาหารไขมันสูง พฤติกรรมบริโภคแอลกอฮอล์เป็นประจำ รวมถึงพันธุกรรมด้วย
ขนาดก้อนนิ่วสามารถพบได้หลายขนาดตั้งแต่เป็นเม็ดเล็กๆ ไปจนถึงมีขนาดใหญ่เท่าลูกปิงปอง และยังสามารถพบได้พร้อมกันหลายๆ ก้อนด้วย
อาการของผู้ป่วยนิ่วในถุงน้ำดี ได้แก่
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
- ท้องอืด ท้องเฟ้อ
- รู้สึกแสบร้อนท้อง
- อาหารไม่ย่อย
- ปวดท้องอย่างรุนแรง
- ตัวเหลือง ตาเหลืองคล้ายเป็นโรคดีซ่าน
- ปวดใต้ชายโครงขวา
- คลื่นไส้อาเจียน
- มีไข้
- ปัสสาวะสีเข้ม
สิ่งที่ผู้ป่วยนิ่วในถุงน้ำดีต้องระวังก็คือ บางครั้งอาการเมื่อคุณมีนิ่วในถุงน้ำดีก็อาจไม่เกิดขึ้นเลย จนไม่ทำให้คุณสังเกตเห็นความผิดปกติของร่างกาย นั่นจึงเป็นสาเหตุว่า ทำไมคุณควรหมั่นไปตรวจสุขภาพอยู่บ่อยๆ เพื่อหาความผิดปกติของร่างกายที่ไม่เคยรู้มาก่อน
ส่วนวิธีรักษาอาการนิ่วในถุงน้ำดีนั้น มักเป็นการผ่าตัดเสียส่วนมาก แต่ในปัจจุบันก็มีการนำเทคโนโลยีการผ่าตัดโดยการส่องกล้องเข้ามาด้วย
นอกจากนี้ ยังมีปัญหาที่อาจเกิดกับถุงน้ำดีอื่นๆ แต่ก็ยังถือว่าเกิดน้อยมาก ได้แก่
- มะเร็งถุงน้ำดี
- ถุงน้ำดีทะลุ (ถุงน้ำดีแตกหรือฉีกขาด)
- เป็นแผลเรื้อรัง หากเลือดที่ไหลเข้าหล่อเลี้ยงถุงน้ำดีถูกสกัดกั้น
- ตับอ่อนอักเสบ เกิดจากนิ่วเคลื่อนออกจากถุงน้ำดีแล้วไปติดอยู่ที่ท่อตับอ่อน (pancreatic ducts)
- ลำไส้อุดตัน เกิดจากการที่นิ่วในถุงน้ำดีหลุดเข้าไปในลำไส้ และไปอุดตันลำไส้
อาหารบำรุงถุงน้ำดี
หากคุณเคยเป็นนิ่ว หรือเคยมีความผิดปกติของถุงน้ำดีมาก่อน คุณอาจลองรับประทานอาหารต่อไปนี้เพื่อบำรุงการทำงานของถุงน้ำดีให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
- อาหารที่มีไฟเบอร์สูง เช่น ข้าวกล้อง อะโวคาโต ผักคะน้า กล้วยหอม มะละกอ แครอท
- อาหารที่มีแคลเซียมสูง เช่น นมโคพร่องมันเนย เนื้อสัตว์
- อาหารที่อุดมไปด้วยวิตามินซี เช่น ผลเบอร์รี ส้ม แอปเปิล มะนาว สัปปะรด
- ผักผลไม้ที่มีโปรตีนสูง เช่น ถั่วเหลือง ถั่วเลนทิล
- อาหารที่มีไขมันดี เช่น เนื้อปลา ถั่วลิสง
- กาแฟ อาจไม่ใช่เครื่องดื่มที่ควรดื่มบ่อยๆ นัก แต่ในกรณีของถุงน้ำดี กาแฟช่วยลดความเสี่ยงทำให้เกิดนิ่วในถุงน้ำดีได้
นอกจากการไปตรวจสุขภาพแล้ว การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์เป็นประจำ ก็ช่วยลดความเสี่ยงการเกิดโรคเกี่ยวกับถุงน้ำดีได้
ปัญหาถุงน้ำดี หรือโรคนิ่วในถุงน้ำดีอาจไม่ได้สร้างความเจ็บปวดใดๆให้กับผู้ที่เป็น แต่นั่นก็ไม่ได้แปลว่า โรคเหล่านี้จะหายเองได้
แต่หากคุณมีอาการปวดบริเวณช่องท้องด้านบนขวา โดยเฉพาะหลังจากกินอาหารที่มีไขมันมากๆ หรืออาหารที่มันเยิ้ม คุณอาจต้องสงสัยถุงน้ำดีก่อนเป็นอันดับแรก และไปพบแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพ และรักษาอาการที่เกี่ยวกับถุงน้ำดี
เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจสุขภาพผู้หญิง ผู้ชายทุกวัย จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android
ปวดบริเวณกลางอกตรวจเลือดหาค่าตับพบว่าเป็นตับอ่อนอักเสบ ท้องโตและตอนนี้ปวดบริเวณชายโครงขวาด้านหลังกินยาก็ไม่หาย