ความแตกต่างระหว่างการหยุดหายใจ (respiratory arrest) และหัวใจหยุดเต้น (cardiac arrest)

สิ่งหนึ่งมักจะนำไปสู่อีกสิ่งเสมอ
เผยแพร่ครั้งแรก 5 ต.ค. 2017 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 2 นาที
ความแตกต่างระหว่างการหยุดหายใจ (respiratory arrest) และหัวใจหยุดเต้น (cardiac arrest)

คำถาม

อะไรคือความแตกต่างระหว่างการหยุดหายใจและหัวใจหยุดเต้น ? ในทางการแพทย์ ศัพท์คำว่า arrest มักใช้เพื่อบรรยายภาวะที่บางสิ่งบางอย่างที่ควรจะเกิดขึ้นได้หยุดไป ซึ่งนั่นเพียงพอแล้วสำหรับในตำรา แต่อะไรคือความแตกต่างที่แท้จริงระหว่างการหยุดหายใจและหัวใจหยุดเต้นล่ะ ?

คำตอบ

โดยพื้นฐานแล้ว ความแตกต่างคือชีพจร ระหว่างที่หยุดหายใจคือไม่มีการหายใจเกิดขึ้น แต่ระหว่างที่หัวใจหยุดเต้นคือไม่มีการไหลเวียนเลือด หากจะพูดให้ถูกต้อง ภาวะหัวใจหยุดเต้นคือการที่หัวใจไม่เต้นแล้ว ซึ่งแท้จริงแล้ว นั่นหมายถึงไม่สามารถตรวจพบการไหลเวียนของเลือดได้อีกต่อไป

จะบอกความแตกต่างของสองภาวะนี้ได้อย่างไร

ผู้ป่วยจะไม่มีสติและไม่หายใจทั้งในภาวะหยุดหายใจและหัวใจหยุดเต้น อย่างไรก็ตาม ในผู้ที่มีภาวะหยุดหายใจจะยังมีการเต้นของหัวใจทำให้มีการส่งเลือดไปเลี้ยงร่างกายอยู่ ซึ่งในผู้ป่วยที่หัวใจหยุดเต้นจะไม่มี

หากไม่มีอุปกรณ์พิเศษ วิธีเดียวที่จะบอกได้ว่าเลือดหยุดไหลเวียนหรือเปล่าคือการจับชีพจร ซึ่งจะตรวจสอบการเต้นของหัวใจผ่านทางเลือดที่ไหลผ่านเส้นเลือดแดงเป็นจังหวะ โดยอาจไม่ใช่วิธีที่ดีสมบูรณ์แบบและอาจผิดพลาดได้แม้ว่าคุณจะเป็นผู้ให้บริการทางสุขภาพที่ได้รับการฝึกมาแล้วก็ตาม ที่จริงแล้วหากผู้ป่วยไม่มีชีพจร ผู้ให้ความช่วยเหลือมักจะเสียเวลาไปการพยายามจับชีพจรให้พบมากกว่าที่จะรักษาเสียอีก

หากคิดว่าจำเป็นต้องปั๊มหน้าอก (CPR) คุณต้องรักษาทั้งสองภาวะนี้แบบเดียวกัน คือโทรศัพท์เรียก 911 และทำการกดหน้าอก

การหยุดหายใจนำไปสู่ภาวะหัวใจหยุดเต้นได้

ทั้งสองภาวะนี้มีความสัมพันธ์กันอย่างแน่นอน การหยุดหายใจจะนำไปสูภาวะหัวใจหยุดเต้นได้หากไม่ได้ทำการรักษาใด ๆ หากผู้ป่วยหยุดหายใจ จะเกิดสองอย่างนี้ขึ้น

  • คาร์บอนไดออกไซด์ไม่ถูกนำออกไปจากกระแสเลือด ทำให้มีการสะสมของกรดคาร์บอนิก กรดที่เกินเหล่านี้ทำให้เกิดปัญหาในสมองและหัวใจได้
  • ในที่สุดระดับออกซิเจนในกระแสเลือดจะลดลง (ช้ากว่าการเพิ่มขึ้นของคาร์บอนไดออกไซด์มาก) การขาดออกซิเจนจะทำให้เกิดปัญหาในสมองและหัวใจตามมาได้ 

หากไม่ได้รับการรักษา การหยุดหายใจจะนำไปสูภาวะหัวใจหยุดเต้นเสมอ ซึ่งในบางครั้งอาจใช้เวลาเพียงไม่กี่นาที

ภาวะหัวใจหยุดเต้นจะไม่มีการหายใจร่วมด้วยเสมอ

ภาวะหัวใจหยุดเต้น หมายถึง หัวใจไม่สามารถส่งเลือดไปหล่อเลี้ยงร่างกายได้อีกต่อไป โดยอาจเต้นหรือไม่ก็ได้ แต่อย่างไรก็ตาม จะไม่มีเลือดไหลเวียนอยู่

หากไม่มีเลือด สมองก็ไม่สามารถอยู่รอดได้ สมองต้องการเลือดมาเลี้ยงในปริมาณสม่ำเสมอเพื่อให้อยู่รอดและทำงานได้ตามปกติ เมื่อสมองขาดเลือดทันทีก็จะหยุดการทำงานลง รวมทั้งศูนย์การหายใจด้วย ดังนั้น เมื่อหัวใจหยุดทำงาน การหายใจก็จะหยุดลงด้วยเช่นกัน ซึ่งมักเกิดขึ้นภายในหนึ่งนาทีหรือน้อยกว่านั้น


14 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
Emergency Treatment of Cardiac Arrest. American Heart Association. (https://www.heart.org/en/health-topics/cardiac-arrest/emergency-treatment-of-cardiac-arrest)
Differences Between Respiratory and Cardiac Arrest. Verywell Health. (https://www.verywellhealth.com/respiratory-or-cardiac-arrest-1298194)
Predictors of survival after cardiac or respiratory arrest in critical care units. National Center for Biotechnology Information. (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3185075/)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)