เมื่อพาเด็กไปโรงพยาบาล คลินิก หรือร้านยา เพื่อรักษาอาการเจ็บป่วย บ่อยครั้งที่จะได้รับยาปฏิชีวนะชนิดผงผสมน้ำมาใช้ ในกรณีที่ได้รับยามาหลายขวด บางแห่งอาจมีการผสมยาขวดแรกมาให้ และแนะนำให้ผสมขวดต่อไปเองเมื่อใช้ขวดแรกหมด หรือบางแห่งก็อาจไม่มีการผสมยามาให้ก่อน เนื่องจากยาเหล่านี้มีอายุการใช้หลังผสมค่อนข้างสั้นกว่ายาโดยทั่วไป จึงไม่ควรผสมไว้ล่วงหน้านาน ๆ เพราะอาจทำให้ยาหมดอายุก่อนที่จะใช้หมดหรือครบขนาดการรักษาได้ค่ะ
ตามปกติ เมื่อได้รับยาใด ๆ มา ก็ควรต้องทราบข้อมูลการใช้ให้ครบถ้วนหรือเพียงพอ เช่น ยานี้มีชื่อว่าอะไร ใช้กับใคร เพื่อรักษาอาการอะไร มีวิธีใช้อย่างไร ต้องใช้ในขนาดเท่าไหร่ ควรใช้เวลาใด ควรใช้ติดต่อกันนานแค่ไหน หยุดใช้ยาได้หรือไม่เมื่ออาการดีขึ้น รวมไปถึงยานี้มีผลข้างเคียงหรือข้อควรระวังอะไรบ้าง เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดในการรักษา และมีความปลอดภัยในการใช้ยาดังกล่าว
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
แต่นอกเหนือจากที่กล่าวไปข้างต้น เมื่อได้รับยาชนิดผงผสมน้ำมาใช้ มีสิ่งที่ควรทราบเพิ่มเติม ดังนี้
วิธีการผสมยา
ยาปฏิชีวนะชนิดผงผสมน้ำที่คุ้นตา มักจะมีขนาดบรรจุ 60 มิลลิลิตร แต่ก็มีบางชนิดที่มีขนาดต่างไปจากนี้ เช่น 15 มิลลิลิตร, 30 มิลลิลิตร หรือ 70 มิลลิลิตร เป็นต้น การผสมผิดขนาด จะทำให้ความเข้มข้นของยาไม่เป็นไปตามมาตรฐาน เมื่อรับประทานก็จะได้ตัวยาสำคัญน้อยไปหรือมากไปกว่าที่ควรเป็น ส่งผลให้การรักษาไม่ได้ผลดี หรืออาจเกิดผลข้างเคียงจากยาได้มากขึ้น
โดยมาก จะมีการทำสัญลักษณ์บ่งบอกระดับยาที่ต้องการหลังผสมแล้ว ระบุไว้ที่ฉลาก หรือที่ขวดยา เช่น มีเส้นหรือขีดที่ฉลากยา หรือมีรอยนูนที่ขวดยา
โดยมีวิธีผสม ตามขั้นตอนนี้ค่ะ
- เคาะผงยาในขวดให้ร่วน ไม่จับตัวกัน
- ใช้น้ำต้มสุกที่เย็นแล้ว หรือน้ำสะอาด เติมลงไปพอท่วมผงยา หรือประมาณครึ่งหนึ่งของขีด / รอยนูน แล้วเขย่าให้เข้ากัน
- ค่อย ๆ เติมน้ำจนถึงขีด / รอยนูน แล้วเขย่าให้เข้ากันอีกครั้ง
แต่ยาบางชนิดจะมีถ้วยตวงแถมมาในกล่อง เพื่อใช้ตวงน้ำสำหรับผสมยา และมีขั้นตอนการผสม ดังนี้
- เคาะผงยาในขวดให้ร่วน ไม่จับตัวกัน
- ตวงน้ำต้มสุกที่เย็นแล้ว หรือน้ำสะอาด ให้ถึงขีดบนถ้วยตวง
- เทลงในขวดเพียงครั้งเดียว แล้วเขย่าให้เข้ากัน
*** ยาบางตัวอาจแนะนำให้แบ่งเทเป็น 2 รอบ ก็ให้เขย่ายาให้เข้ากันหลังการเทน้ำแต่ละรอบนะคะ***
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
วิธีการเก็บรักษา และอายุของยาหลังผสม
มีคำแนะนำสำหรับเก็บรักษายาที่ผสมแล้ว ใน 3 ลักษณะ ดังนี้
- เก็บไว้ในตู้เย็นหรือที่อุณหภูมิห้องก็ได้ แต่ยาที่แช่เย็นจะมีระยะเวลาการเก็บได้นานกว่า เช่น เก็บในตู้เย็นได้นาน 10 – 14 วัน แต่เก็บที่อุณหภูมิห้องได้นาน 7 วัน
- เก็บไว้ในตู้เย็นเท่านั้น ในกรณีที่ยานั้นอาจเสื่อมคุณภาพได้ง่ายเมื่อเก็บนอกตู้เย็น
- เก็บไว้ที่อุณหภูมิห้องเท่านั้น ยาบางชนิดหากเก็บไว้ในตู้เย็น อาจข้นหนืดมากจนไม่สะดวกในการใช้ จึงแนะนำให้เก็บที่อุณหภูมิห้อง
อย่างไรก็ตาม ยาต่างชนิดหรือต่างยี่ห้อ อาจมีความคงตัวที่แตกต่างกัน ดังนั้น ควรอ่านคำแนะนำเกี่ยวกับวิธีการเก็บรักษาและอายุของยาหลังผสม ในฉลากหรือเอกสารกำกับยาที่ใช้นะคะ
ยาชนิดผงสำหรับผสมน้ำมีความคงตัวต่ำค่ะ ในบางกรณีจึงไม่มีการผสมมาให้ก่อน หรืออาจมีการผสมให้พร้อมใช้เพียงขวดแรก แล้วต้องผสมยาด้วยตัวเองสำหรับขวดต่อ ๆ ไป ดังนั้น เมื่อได้รับยาในลักษณะนี้ จึงควรสอบถามแพทย์หรือเภสัชกรให้เข้าใจถึงวิธีการผสมยาและวิธีการเก็บรักษาด้วยนะคะ
