เรื่องของแมลงวัน อันตรายจากการนำเชื้อโรคมาสู่คน

 แมลงวันมีมากมายหลายชนิดในโลกนี้ แต่มีชนิดที่ใกล้ชิดกับคนเรามากมี 3 ชนิด คือ แมลง-วันบ้าน แมลงวันหัวเขียว และแมลงวันลาย และชนิดที่มีมากอยู่อาศัยใกล้ร่วมกับคน มีชนิดแมลงวันบ้านอย่างเดียว ที่เราควรจะต้องเรียนรู้การเป็นอยู่และโทษ เพื่อหาทางกำจัดแมลงวันบ้านตัวแก่มีขนาดเล็ก ขนาด 6-7 มิลลิเมตร ลำดัวสีเทาดำ ปีก 2 ปีกบาง ที่ลำตัวและขามีขนเล็ก ๆ ตัวผู้ขนาดโตกว่าตัวเมีย ตาโตทำให้มองเห็นได้ไกล และมีหนวดสีน้ำตาล 1 คู่ อยู่ระหว่างตา ด้านล่างมี 6 ขา

อันตรายจากการนำเชื้อโรคมาสู่คน เนื่องจากแมลงวันมีนิสัยชอบตอมอาหารทั้งอาหารบูดเน่า อาหารคาว และเศษอาหารสกปรก และอุจจาระที่เรี่ยราด เชื้อโรคจะติดตามตัว และขามีผู้เคยศึกษาพบว่าเชื้อโรคติดตามตัว ขา มีหลายชนิด และคำนวณดูแล้วมีเชื้อโรคถึงหลายล้านตัว

ชีวิตการเป็นอยู่ของแมลงวันบ้าน

 ชอบอาศัยตามบ้านเรือน ในครัว ที่มีการปรุงอาหาร ร้านอาหาร ชอบเกาะนอนตามสายไฟ เส้นเชือก ร่องไม้แตก และบริเวณสกปรก วงจรชิตจะแบ่งเป็น 4 ระยะ คือ

1. ระยะไข่ หลังจากตัวเมียผสมพันธุ์แล้วราว 7 วัน ก็จะวางไข่ ตลอดชีวิต จะวางไข่ 4-5 ครั้ง ครั้งหนึ่ง ๆ ราว 75-150 ฟอง
2. ระยะหนอน (ตัวอ่อน) ไข่มีอายุประมาณ 8-30 ชั่วโมง จะฟักเป็นตัวอ่อนกินอาหารสกปรกบริเวณนั้น ตัวหนอน เมื่อแก่จะคลานไปที่แห้งภายใน 4-7 วัน และเปลี่ยนรูปร่างเป็นตัวโม่ง
3. ระยะตัวโม่งซึ่งเป็นระยะไม่เคลื่อนไหว ไม่กินอาหาร อยู่นาน 3-6 วัน หลังจากเป็นตัวโม่งราว 3-6 วัน จะเปลี่ยนรูปร่างเป็นตัวแมลงวันต่อไป ตัวแก่จะสามารถบินไปหาอาหารได้ไกลถึง 9 กิโลเมตรต่อวัน ตัวแมลงวันจะมีอายุอยู่ประมาณ 1-2 เดือน

การควบคุมป้องกัน และกำจัดแมลงวัน

1. การทำลายแหล่งเพาะพันธุ์แมลงวัน โดยปรับปรุงสุขาภิบาลสิ่งแวดล้อมให้ถูกสุขลักษณะ คือ รักษาความสะอาดภายในบ้านบริเวณนอกบ้าน เก็บขยะมูลฝอย มูลสัตว์ และอุจจาระของคน แล้วกำจัดให้ถูกหลักสุขลักษณะ เพราะแมลงวันชอบไข่ในสิ่งแวดล้อมสกปรกดังกล่าว
2. การทำลายตัวอ่อนของแมลงวัน เมื่อเราทราบแหล่งที่แมลงวันไปไข่ทิ้งไว้เราก็ต้องนำขยะมูลฝอยสกปรกไปเผา หรือใช้สารเคมีไปพ่นลงบนกองขยะ มูลสัตว์ ทำให้ตัวอ่อนตายได้
3. การทำลายแมลงวันตัวแก่ เป็นการกำจัดปลายเหตุ โดยใช้กับดัก การตบตี ยาเบื่อแมลงวัน และพ่นสารเคมีบางชนิด แต่ควรใช้ด้วยความระมัดระวังเด็กเล็กในบ้านและสัตว์เลี้ยงในบ้าน
4. การป้องกันที่ดีอีกวิธีหนึ่งคือ การใช้มุ้งลวดบุ กั้น ประตูหน้าต่างบ้าน ตู้ใส่กับข้าวก็ควรจะบุด้วยตาข่ายโลหะ ให้ป้องกันแมลงวันเข้าไปตอม เป็นวิธีที่บ้านชาวชนบทห่างไกลพอทำได้เฉพาะตู้กับข้าว เนื่องจากบ้านไม่ค่อยถูกสุขลักษณะ มีช่องแตกมาก ซึ่งทำให้แมลงวันเล็ดลอดเข้าไปได้