การถ่ายอุจจาระ เป็นหนึ่งในกิจกรรมหลักในชีวิตประจำวันของทุกคนในการขจัดของเสียที่ไม่จำเป็นออกจากร่างกาย โดยปกติแล้วเราจะถ่ายอุจจาระประมาณวันละ 1-2 ครั้ง ส่วนปริมาณและลักษณะของอุจจาระที่ถ่ายในแต่ละครั้งนั้นขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น ชนิดและปริมาณอาหารที่เรารับประทานเข้าไป ทำให้แต่ละคนมีประสบการณ์การขับถ่ายที่แตกต่างกัน
คำถามที่ตามมาคือ แล้วถ้ากลั้นอุจจาระไว้จะมีผลกระทบต่อสุขภาพหรือไม่? คำตอบคือ มีอย่างแน่นอน เรามีเคสตัวอย่างจากต่างประเทศที่เกิดขึ้นจริงมาเล่าสู่กันฟังเพื่อเป็นอุทาหรณ์เกี่ยวกับการกลั้นอุจจาระ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
กลั้นอุจจาระ อันตรายถึงชีวิต
เด็กสาววัย 16 ปีคนหนึ่งเสียชีวิตลงด้วยอาการหัวใจวายกระทันหัน เนื่องจากลำไส้ขยายตัวจนแทบแตกหลังจากที่เธอไม่ยอมขับถ่ายอุจจาระและกลั้นไว้นานกว่า 2 เดือน
บริเวณท้องของเธอมีสภาพที่บวมเต่งและอืดมาก กระดูกซี่โครงส่วนล่างนั้นถูกลำไส้ดันจนยื่นเลยกระดูกหัวเหน่าออกมาอย่างเห็นได้ชัด แต่แพทย์ก็ต้องตกใจยิ่งกว่าเมื่อชันสูตรพบว่าภายในลำไส้ของเด็กสาวนั้นเต็มไปด้วยอุจจาระที่แข็งตัวและอัดแน่นมาก แน่นถึงขนาดที่บางส่วนถูกดันขึ้นมาลอยอยู่นอกลำไส้ และอีกบางส่วนจับตัวกันแน่นอยู่ตามอวัยวะต่างๆด้วย
ก่อนหน้าที่จะเสียชีวิต เด็กสาวคนนี้มีนิสัยไม่ชอบขับถ่ายอยู่แล้วเพราะมีปัญหาท้องผูกเป็นประจำ ทางครอบครัวได้พยายามพาไปพบแพทย์เพื่อรับยาที่ทำให้อุจจาระอ่อนตัวลงและรับการตรวจสอบภายใน แต่เนื่องจากเด็กสาวมีอาการออทิสติกเล็กน้อยทำให้การสื่อสารค่อนข้างลำบากและเกิดอาการกลัวที่จะเข้ารับการบำบัด เธอจึงปฏิเสธความช่วยเหลือจากทางแพทย์และเสียชีวิตลงในที่สุด (ที่มา: หนังสือพิมพ์ Independent UK )
จากเคสที่นำมาเตือนกันในบทความนี้ มีข้อสรุปได้อย่างชัดเจนเลยว่าการกลั้นอุจจาระนั้นส่งผลเสียต่อสุขภาพได้อย่างแน่นอน และผลกระทบที่ร้ายแรงที่สุดก็คือการเสียชีวิต
กลุ่มเสี่ยงเสียชีวิต
นิสัยการขับถ่ายที่ผิดปกตินี้มักพบในเด็กและวัยรุ่นมากกว่าผู้ใหญ่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งใน 2 กลุ่มหลักดังต่อไปนี้
1. กลุ่มที่มีอาการท้องผูกบ่อยครั้ง: ผู้ที่ไม่ชอบรับประทานผักและผลไม้ หรือดื่มน้ำน้อยเกินไปมักมีอาการท้องผูก ซึ่งทำให้รู้สึกปวดท้องมากและมีอาการเจ็บที่บริเวณหูรูดเมื่อพยายามขับถ่าย ผู้ที่มีอาการท้องผูกจึงมักหลีกเลี่ยงความเจ็บปวดเหล่านี้โดยการไม่ขับถ่ายเสียเลย
2. กลุ่มที่มีความหมกมุ่นกับกิจกรรมใดกิจกรรมหนึ่ง: อีกกลุ่มที่น่าเป็นกังวลมากในปัจจุบันคือกลุ่มที่มีความหมกหมุ่นกับกิจกรรมใดกิจกรรมหนึ่งเป็นพิเศษ อย่างเช่น การเล่นเกม พฤติกรรมที่พบคือ เด็กจะกลั้นอุจจาระจนกว่าจะเล่นเกมเสร็จไปในแต่ละรอบ หรือหากเด็กมีความหมกมุ่นมากๆก็อาจกลั้นอุจจาระไว้นานข้ามวันหรือข้ามสัปดาห์เลยก็เป็นได้
ไม่ว่าจะสำหรับเด็กหรือผู้ใหญ่ การกลั้นอุจจาระนั้นไม่ใช่สิ่งที่ควรกระทำเลย แต่หากกำลังประสบปัญหาเกี่ยวกับการขับถ่ายอยู่ ก็ควรเริ่มต้นด้วยการรับประทานอาหารที่ช่วยทำให้ขับถ่ายง่ายขึ้นและฝึกตนเองให้ขับถ่ายเป็นเวลา ผู้ปกครองควรฝึกนิสัยการขับถ่ายของเด็กไว้ตั้งแต่เล็กและพูดคุยกับเกี่ยวพฤติกรรมการขับถ่ายเป็นประจำเพื่อลดความเสี่ยงต่างๆที่อาจตามมา
