บิลิลูบิน คือ สารสีเหลืองที่สร้างขึ้นจากตับจากการทำลายของเม็ดเลือดแดงและขับลงสู่น้ำดี ระดับบิลิลูบินที่สูงทำให้เกิดภาวะดีซ่านหรือภาวะที่มีผิวเหลืองและตาเหลือง ดีซ่านเป็นภาวะที่พบบ่อยซึ่งส่งผลต่อเด็กแรกเกิด เพราะเด็กแรกเกิดทุกคนจะมีช่วงเวลาในการทำลายเม็ดเลือดแดงอย่างรวดเร็วหลังเกิด
แต่ภาวะดีซ่านมักไม่รุนแรงและสามารถหายไปได้เอง ไม่ก่อให้เกิดผลข้างเคียง แต่ในเด็กบางคนอาจมีอาการดีซ่านรุนแรงมากที่เรียกว่า ภาวะบิลิลูบินในเลือดสูง
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
ปัจจัยหลายอย่างที่ส่งผลให้เกิดภาวะบิลิลูบินในเลือดสูง ได้แก่
- การคลอดก่อนกำหนด
- ภาวะหมู่เลือดไม่เข้ากันระหว่างแม่กับลูก
- สารอาหารไม่เพียงพอ
- มีอาการช้ำเลือดอย่างชัดเจนในตอนแรกเกิด
- ภาวะดีซ่านเกิดขึ้นในช่วง 24 ชั่วโมงตั้งแต่แรกเกิด
การตรวจเลือดเป็นวิธีหนึ่งในการวัดระดับบิลิลูบินในเลือด เมื่อลูกของคุนมีระดับบิลิลูบินเริ่มสูงกว่าปกติ การรักษาโดยการส่องไฟชนิดพิเศษจะช่วยขับเม็ดสีเหลืองออกจากผิวได้
ระดับบิลิลูบินที่ผิดปกติ
ระดับบิลิลูบินบางค่านั้นอาจปกติ แต่ค่าปกตินั้นอาจไม่เท่ากันในแต่ละที่เนื่องจากใช้วิธีการวัดและเทคนิคในการวัดแตกต่างกัน ระดับบิลิลูบินปกติ คือ
- Direct bilirubin: 0 to 0.3 มก/ดล
- Total bilirubin: 0.3 to 1.9 มก/ดล
สำหรับเด็กแรกเกิดจะมีระดับบิลิลูบินสูงขึ้น ในช่วงวันแรก ๆ ของชีวิต แพทย์จะวัดระดับบิลิลูบินเพื่อประเมินความรุนแรงในการเกิดภาวะดีซ่านและอายุเป็นชั่วโมง
สำหรับเด็กที่ไม่มีความเสี่ยง แพทย์จะสงสัยภาวะดีซ่านที่รุนแรงในกรณีที่มีระดับบิลิลูบิน ดังต่อไปนี้
- อายุ 24ชั่วโมง : 8 มก/ดล
- อายุ 24ชั่วโมง: 13 มก/ดล
- อายุ 24ชั่วโมง: 16 มก/ดล
- อายุ 96 ชั่วโมง: 17มก/ดล
หากลูกของคุณมีระดับบิลิลูบินสูงขึ้นในลักษณะดังกล่าว แพทย์จะเฝ้าดูอย่างใกล้ชิดจนกว่าจะมั่นใจว่าระดับดังกล่าวจะลดลง แพทย์จะพิจารณาถึงระดับที่สูงขึ้นว่ารวดเร็วมากเพียงใดจากทั้งเด็กคลอดก่อนกำหนด และอายุของเด็ก
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้มีระดับบิลิลูบินสูง
ระดับบิลิลูบินที่สูงมากอาจทำให้เกิดโรคที่รุนแรงได้ ลูกของคุณจะดูเหนื่อยและอาจยากที่จะรู้สึกว่า ผิวหนังและตาจะมีสีเหลือง ซึ่งหากไม่ได้รับการรักษา ภาวะดีซ่านจะทำให้เกิดโรค kernicterus ซึ่งเป็นภาวะที่ทำลายสมองอย่างถาวร สำหรับเด็กที่มีสุขภาพดี คลอดครบกำหนด มักจะไม่เกิดโรค kernicterus หากมีระดับบิลิลูบินน้อยกว่า 35 มก/ดล แต่ในเด็กที่คลอดก่อนกำหนด โรค kernicterus อาจเกิดได้ในระดับที่ต่ำกว่า แต่อย่างไรก็ตามพบได้น้อยในระดับที่ต่ำกว่า 20 มก/ดล
เนื่องจากภาวะดีซ่านง่ายที่จะทดสอบและรักษา ปัจจุบันโรค kernicterus จึงพบได้น้อยมาก ภายหลังจากที่คุณพาลูกกลับจากโรงพยาบาล ควรมาติดตามการรักษากับแพทย์กุมารเวชเพื่อให้มั่นใจว่าลูกคุณปลอดภัยและสุขภาพแข็งแรง
สาเหตุอื่น ๆ ที่ทำให้เกิดภาวะดีซ่าน
ภาวะดีซ่านเกิดจากการทำลายของเม็ดเลือดแดงหลังเกิด แต่ในบางครั้งภาวะดีซ่านอาจเกิดจากภาวะบางอย่างที่ทำให้เกิดทำลายของเม็ดเลือดแดง ภาวะดังกล่าว มีดังนี้
- อิริโทรบลาสโทซิส ฟีทาลิส (Erythroblastosis fetalis) เป็นความผิดปกติของเลือด
- ภาวะที่เกิดการทําลายเม็ดเลือดแดงก่อนอายุขัย (Hemolytic anemia) ความผิดปกติของเม็ดเลือดแดง
- ปฏิกิริยาไม่พึงประสงค์หลังจากการให้เลือด (Transfusion reaction) การรับเลือดทำให้เกิดการทำลายเม็ดเลือดแดงจากระบบภูมิคุ้มกัน
