หนูอายุ18ปี ไม่ได้กลัวการไปไหนมาไหนคนเดียว แต่กลัวพบปะผู้คนใหม่ต้องทำความรู้จักกับคนใหม่ อย่างเหตุการณ์ วันนี้หนูเปิดเทอมวันแรก แต่หนูไม่ไปโรงเรียนเพราะ ต้องไปมีเพื่อนใหม่ รร ใหม่ กลัวว่าตัวเองจะไม่มีเพื่อน กลัวเรียนไม่รู้เรื่อง อย่างไปสมัครงานกลัยบ้านมาก็ร้องไห้ไม่ทราบสาเหตุ มันเป็นบ่อยและหนักมากหนูกลัวส่งผลต่ออนาคต

สวัสดีครับ
การที่มีความกลัวต่อการเจอผู้คนใหม่ๆ ไปอยู่ในสถานการณ์ใหม่ๆ หรือสถานที่ใหม่ๆจนกระทั่งส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิต การเรียน และการทำงานนั้นอาจเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุครับ เช่น โรควิตกกังวล โรคกลัวการเข้าสังคม (Social phobia) ความผิดปกติของบุคลิกภาพบางอย่าง

ในกรณีนี้หมอแนะนำให้ลองไปปรึกษาจิตแพทย์เพื่อตรวจประเมินอาการเพิ่มเติมให้ทราบสาเหตุที่แน่ชัดก่อน เพื่อที่จะได้ให้การรักษาได้อย่างเหมาะสมครับ

สวัสดีค่ะ ไม่ทราบว่าอาการเหล่านี้เป็นมานานหรือยังคะ เป็นทุกครั้งที่ต้องพบผู้คนใหม่ๆ หรือไม่ หากเป็นมานานมากกว่า 6 เดือน อาจเข้าข่ายโรคกลัวสังคม หรือที่เรียกว่า Social anxiety disorder คือ การที่ผู้ป่วยมีอาการประหม่า รู้สึกไม่สบายใจ อึดอัด กังวลใจ เมื่ออยู่ในสถานการณ์ที่อาจมีผู้อื่นสังเกตจ้องมองตนเอง เช่น การพูดคุยกับคนที่ไม่คุ้นเคย การทำกิจกรรมในที่สาธารณะ หรือนำเสนองานหน้าชั้นเรียน เป็นต้น โดยมีอาการแสดงคือเมื่ออยู่ในสถานการณ์ดังกล่าว มักใจสั่น มือสั่น เสียงสั่น เหงื่อออกมาก อันเกิดจากความตื่นเต้นและความกังวลที่เกิดขึ้นในจิตใจ
ทั้งนี้ความตื่นเต้นที่เกิดขึ้น บางครั้งเป็นเรื่องธรรมดา ที่ทุกคนสามารถเจอได้ ไม่เฉพาะกับผู้ป่วยด้วยโรคกลัวสังคมเท่านั้น ความตื่นเต้นธรรมดามักเกิดเป็นครั้งคราว แต่สำหรับผู้ป่วยโรคกลัวสังคม จะมีอาการทุกครั้งที่ต้องตกอยู่ในสถานการณ์ต่าง ๆ ที่เป็นตัวกระตุ้นอาการ จะมีอาการทุกครั้งที่ต้องตกอยู่ในสถานการณ์ที่ไม่คุ้นเคย สถานการณ์ที่มีคนจ้องมองเยอะ หรือสถานการณ์ที่ต้องทำบางอย่างในที่สาธารณะ ไม่เพียงเท่านั้น ผู้ที่ป่วยด้วยโรคกลัวสังคม ยังมีอาการประหม่าเมื่อต้องสนทนากับคนที่ไม่คุ้นเคย แม้จะเป็นการสนทนาแบบสองต่อสอง มักมีความอึดอัด ไม่สบายใจ กังวลว่าคู่สนทนาจะสังเกตเห็นท่าทีที่ดูไม่ดีหรือน่าอับอายของตนเองตลอดเวลา และไม่สามารถก้าวข้ามผ่านไปได้ ผู้ป่วยจะพยายามเลี่ยงสถานการณ์นั้นๆ หรือหากเลี่ยงไม่ได้ก็จะทุกข์ทรมานมากค่ะ หากมีอาการเข้าข่ายข้างต้นที่กล่าวมา วิธีการรักษา คือ ต้องปรับความคิดตัวเองค่ะ ลองสำรวจความกลัวหรือความไม่มั่นใจ และลองเปลี่ยนความคิด ให้มีความมั่นใจมากขึ้น เชื่อมั่นในตนเองมากขึ้น พยายามฝึกฝนการเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ มากขึ้น โดยอาจค่อยๆลองทำความรู้จัก เพื่อนหรือคนแปลกหน้าเริ่มต้นที่ 1 คนก่อน แล้วค่อยๆปรับ ที่สำคัญครอบครัวสำคัญมากในการให้กำลังใจหนูให้ปรับตัวให้ได้ แต่หากไม่สามารถทำได้ และยังรู้สึกทุกข์ทรมานกับอาการที่เป็นอยู่ ให้ลองพบจิตแพทย์เพื่อทำการรักษาและบำบัดความคิดค่ะ

ในกรณีที่กลัวการพบปะผู้คนใหม่ๆ หรือกลัวถูกปฎิเสธจากกลุ่มสังคม อาการเช่นนี้อาจบ่งถึงอาการของโรคในกลุ่มวิตกกังวล หรือ อาการของโรคซึมเศร้าก็เป็นไปได้นะคะ

การมีอาการวิตกกังวลนานเกิน 6 เดือน แต่ไม่ได้รับการรักษาด้วยวิธีที่เหมาะสม ปล่อยให้มีอาการเรื้อรัง จนทำให้เกิดอาการซึมเศร้าร่วมได้ เนื่องจากความวิตกกังวลที่มีมากนี้เป็นอุปสรรคในการดำเนินชีวิต ขัดขวางทำให้ไม่ประสบความสำเร็จในเรื่องต่างๆ สุดท้ายจะเกิดความรู้สึกแย่ต่อตัวเอง รู้สึกด้อยค่า มีอารมณ์เศร้า หมดความหวัง คิดอยากทำร้ายตัวเอง/อยากตาย เป็นต้น

การรักษาอาการเหล่านี้จำเป็นต้องรักษาด้วยยา ยาจะช่วยปรับสมดุลสารเคมีในสมอง ทำให้สามารถควบคุมความคิด อารมณ์ และพฤติกรรมได้ง่ายขึ้น และอาจทำจิตบำบัดควบคู่กันไป ซึ่งจิตบำบัดจะช่วยฟื้นฟูสภาพจิตใจทำให้ปรับตัวได้เหมาะสม และสามารถดำเนินชีวิตได้เป็นปกติค่ะ

ดังนั้นในกรณีนี้แนะนำพบจิตแพทย์นะคะ ประเมินอาการเพิ่มเติม วินิจฉัยโรคให้แน่ชัด แล้วรับการรักษาตามแนวทางที่เหมาะสม จะช่วยให้อาการดีขึ้นนะคะ