ฉีดกระตุ้นพิษสุนัขบ้าแล้วโดนข่วนอีกต้องฉีดอีกไหม แล้วโอกาสติดเชื้อพิษสุนัขบ้ามีเยอะแค่ไหน คือผมฉีดวัคซีนแบบป้องกัน 3 เข็มแล้ว เข็มสุดท้ายฉีดเสร็จวันที่ 13 เมษา 61 แล้วเมื่อประมาณวันที่ 21 พฤภาคม 61 ได้ฉีดกระตุ้นอีก 1 เข็มเพราะโดนสุนัขกระโดดข่วนหลัง พอมาวันที่ 18 มิถุนายน 61 โดนหมาข่วนตรงบริเวณข้อ มือจนเป็นแผลถลอก (หนังถลอก) จนเห็นเนื้อสีขาวแต่ไม่มีเลือดออก ยังจำเป็นต้องฉีดกระตุ้นอีก 1 เข็มไหมครับเพราะผ่านมาเกือบ 1 เดือยแล้วที่ฉีดกระตุ้น พอทราบว่าเวลาฉีดกระตุ้นแล้วสามารถมีภูมิคุ้มกันไปได้นานมากกว่า 30 วันแต่ ก็ยังกังวลอยู่ครับ ส่วนอีกข้อคืออยากทราบว่าโอกาสติดเชื้อพิษสุนัขบ้ามีโอกาสเยอะไหมครับ เพราะแถวบ้านมีแมวจรจัดอยู่เยอะ เพื่อว่ามีบ้างตัวมีเชื้อพิษสุนัขบ้าแล้วน้ำลายหยดใส่รองเท้าที่ถอดไว้หน้าบ้าน หรือ พื้นหน้าบ้านครับ เคยมีรายงานว่ามีคนติดเชื้อพิษสุนัขบ้าโดยแค่เหยียบโดนน้ำลายสัตว์ไหมครับ เพราะถ้าโดนกัดหรือข่วนยังรู้ตัวสามารถไปฉัดวัคซีนได้แต่ถ้าเท้าเรามีแผลแล้วเผลอไปเหยียบโดนที่ไม่รู้ตัว แล้วกลัวว่าจะติดเชื้อพิษสุนัขบ้าครับ สุดท้าย เพราะตอนนี้ผมกังวลเกี่ยวกับพิษสุนัขบ้ามากจนผมคิดว่าผมเป็นโรควิตกกังวล กับ ย้ำคิดย้ำทำแล้วครับเพราะถ้ามีตัวอะไรมากัดจะกังวลตลอด แล้วเวลาจับอะไรที่มันแปลกชอบล้างมือด้วยครีมอาบน้ำบ่อยๆ โดยวันนึงล้างมือประมาณ 10-20 รอบได้เลยครับ จนผมคิดว่ามันเปลี่ยนจากความวิตกกังวลจนกลายเป็น "ความกลัว" แล้วครับเพราะตอนนี้ผมรู้สึกว่าโรคพิษสุนัขบ้ามันมีผลกับชีวิตผมมากเกินไปครับ

ปัจจุบันตามคำแนะนำของประเทศไทยแนะนำให้ฉีดวัคซีนกระตุ้นทุกครั้งที่ถูกสัตว์กัดข่วนหลังฉีดวัคซีนครบไปแล้ว โดยไม่มีคำแนะนำที่ชัดเจนว่าภายในระยะเวลาเท่าใดที่ไม่ต้องฉีดวัคซีนซ้ำ
ดังนั้นในกรณีนี้ก็ให้ไปฉีดวัคซีนกระตุ้น 1 เข็มครับ เนื่องจากฉีดวัคซีนครั้งสุดท้ายมายังไม่เกิน 6 เดือน

แต่ล่าสุดในช่วงต้นปีที่ผ่านมาองค์การอนามัยโลกได้ออกคำแนะนำมาใหม่ว่า ถ้าหากฉีดวัคซีนไปยังไม่เกิน 3 เดือน ก็ไม่จำเป็นต้องฉีดวัคซีนใหม่ครับ
อย่างไรก็ตามแนวทางนี้ยังไม่ถูกประกาศใช้อย่างเป็นทางการในไทย ดังนั้นถ้าหากฉีดวัคซีนครั้งสุดท้ายมายังไม่เกิน 3 เดือนก็จะอยู่ในดุลพินิจของแพทย์ครับว่าจะฉีดวัคซีนกระตุ้นหรือไม่

ในกรณีของคุณถ้ามีความกังวลมากก็แนะนำให้ไปฉีดวัคซีนไว้ก่อนดีกว่าครับจะได้สบายใจ

ส่วนการสัมผัสน้ำลายสัตว์ในสิ่งแวดล้อมนั้นมีโอกาสติดเชื้อพิษสุนัขบ้าได้ยากมาก เนื่องจากเมื่อน้ำลายออกมาจากตัวสุนัขแล้ว เชื้อจะมีชีวิตรอดอยู่ในสิ่งแวดล้อมได้ไม่นานครับ

การฉีดวัคซีนพิษสุนัขบ้าเข็มกระตุ้นในช่วงที่ยังไม่เกิน 6 เดือนหลังจากฉีดวัคซีนครั้งสุดท้าย ให้ฉีดกระตุ้นเพียง 1 เข็ม ถูกต้องแล้วครับ
ถ้ามีแผลก็เปิด ก็อย่าลืมไปทำแผลตามที่แพทย์นัดทุกครั้ง เท่านี้ก็เพียงพอครับ

การฉีดวัคซีนกระตุ้นครั้งต่อไปให้ทำในกรณีที่ถูกสัตว์กัดข่วน หรือมีการสัมผัสน้ำลายสัตว์เข้าทางบาดแผลเท่านั้น
ถ้าไม่มีเหตเหล่านี้เกิดขึ้น ก็ไม่จำเป็นต้องไปฉีดวัคซีนกระตุ้นครับ

ถ้าหากบริเวณที่สัมผัสน้ำลายไม่มีแผล การล้างน้ำลายออกด้วยสบู่และน้ำสะอาดก็เพียงพอที่จะป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าครับ

ครีมอาบน้ำก็ใช้ได้ครับ เนื่องจากกรณีที่ไม่มีบาดแผลเชื้อจะไม่มีทางเข้าสู่ร่างกายอยู่แล้ว
การล้างทำความสะอาดเป็นเพียงแค่การล้างเอาน้ำลายออกจากผิวเท่านั้นครับ

จริงๆแล้วอย่างน้อยควรเป็นครีมหรือสบู่อาบน้ำครับ ไม่ควรใช้พวกน้ำยาล้างจาน

ในกรณีที่ไม่มีแผลเปิด ไม่ค่อยซีเรียสครับว่าจะต้องล้างยังไง นานแค่ไหน

แต่ถ้ามีแผลเปิดควรต้องล้างด้วยสบู่ และถ้าเป็นน้ำยาฆ่าเชื้อได้จะดีมาก โดยให้ล้างนานประมาณ 15 นาทีครับ

ในกรณีที่ถูกสัตว์กัดข่วนในช่วงที่อยู่ระหว่างการฉีดวัคซีนสามารถไปฉีดวัคซีนกระตุ้นตามนัดเดิมได้เลยครับ เนื่องจากยังถือว่าอยู่ในช่วงที่ได้รับการป้องกันจากวัคซีนอยู่ครับ

แต่ทั้งนี้ควรล้างทำความสะอาดแผลด้วยสบู่และน้ำสะอาดนนาน 15 นาทีครับ

ในกรณีที่เคยฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้ามาแล้ว หลังโดนสัตว์กัดข่วนในครั้งต่อไป ก็ยังมีความจำเป็นต้องไปฉีดวัคซีนเพื่อกระตุ้นภูมิคุ้มกันอยู่ครับ โดยจะมีแนวทางการฉีดวัคซีน ดังนี้
- ถ้าหากยังไม่เกิน 6 เดือนหลังฉีดวัคซีนครั้งสุดท้าย ให้ฉีดวัคซีนกระตุ้น 1 เข็ม
- ถ้าหากเกิน 6 เดือนหลังฉีดวัคซีนครั้งสุดท้ายแล้ว ให้ฉีดวัคซีนกระตุ้น 2 เข็ม

หลังจากฉีดวัคซีนป้องพิษสุนัขบ้าครบชุดมาครั้งหนึ่งแล้วจะมีแนวทางการฉีดวัคซีนกระตุ้นภูมิคุ้มกันต่อเชื้อพิษสุนัขบ้าดังนี้ครับ
- ถ้าหากถูกสัตว์กัดข่วนในช่วงที่ยังไม่เกิน 6 เดือนหลังฉีดวัคซีน ให้ฉีดวัคซีนกระตุ้น 1 เข็ม
- ถ้าหากถูกสัตว์กัดข่วนในช่วงที่เกิน 6 เดือนหลังฉีดวัคซีนแล้ว ให้ฉีดวัคซีนกระตุ้น 2 เข็ม

ถ้าหากปฏิบัติถูกต้องตามนี้ ร่างกายก็จะมีภูมิคุ้มกันเพียงพอที่จะป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าครับ

ตามคำแนะนำการฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้าของสถานเสาวภาสภากาชาดไทยนั้นแนะนำว่าเมื่อถูกสัตว์กัดหรือข่วนซ้ำหลังจากฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้ามาแล้วจะยังมีความจำเป็นต้องไปฉีดวัคซีนกระตุ้นภูมิคุ้มกันทุกครั้งอยู่ครับ โดย
- ถ้าหากถูกสัตว์กัดข่วนในช่วงที่ยังไม่เกิน 6 เดือนหลังฉีดวัคซีน ให้ฉีดวัคซีนกระตุ้น 1 เข็ม
- ถ้าหากถูกสัตว์กัดข่วนในช่วงที่เกิน 6 เดือนหลังฉีดวัคซีนแล้ว ให้ฉีดวัคซีนกระตุ้น 2 เข็ม
และสัตว์ที่เลี้ยงเองภายในบ้านนั้นจะถือว่ามีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อพิษสุนัขบ้าต่ำก็ต่อเมื่อได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้ามาแล้วอย่างน้อย 2 ปีติดต่อกัน และครั้งสุดท้ายจะต้องยังไม่เกิน 1 ปี

ในกรณีนี้จึงยังมีความจำเป็นต้องไปฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้าอยู่ครับ

ในกรณีที่ยังฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้าครั้งสุดท้ายมาไม่เกิน 6 เดือน เมื่อถูกสัตว์กัดข่วนซ้ำอีกการฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้าเพียง 1 เข็มก็จะเพียงพอที่จะกระตุ้นให้ภูมิคุ้มกันในร่างกายสูงขึ้นจนสามารถป้องกันการติดเชื้อได้ครับ ดังนั้นถ้าหากมั่นใจว่าฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้ามายังไม่เกิน 6 เดือนก็ไม่จำเป็นต้องไปฉีดวัคซีนกระตุ้นเข็มที่ 2 ครับ

ถ้าหากแมวที่กัดข่วนมีอาการเป็นปกติดีและไม่ตายภายใน 10 วันหลังกัดข่วน ก็จะบอกได้ว่าแมวตัวนั้นไม่ได้อยู่ในระยะที่แพร่เชื้อพิษสุนัขบ้าได้ในวันที่กัดข่วนครับ

การสัมผัสน้ำลายสุนัขโดยที่ไม่มีบาดแผลจะไม่ทำให้ติดเชื้อพิษสุนัขบ้าครับ และถึงแม้จะมีบาดแผลแต่ถ้ายังอยู่ในช่วงที่กำลังฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้าอยู่ก็จะยังถือว่าปลอดภัยจากการติดเชื้อพิษสุนัขบ้าอยู่ครับ

ในกรณีนี้จึงสามารถรอไปฉีดวัคซีนเข็มสุดท้ายตามกำหนดเดิมได้ครับ

ถึงแม้การที่มีน้ำลายสุนัขเข้าตาจะทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อพิษสุนัขบ้าได้ แต่ถ้ายังอยู่ในระหว่างนัดฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้าก็ไม่มีปัญหาครับ สามารถไปพบแพทย์เพื่อฉีดวัคซีนตามนัดเดิมได้เลยครับ

น้ำลายสุนัขที่จะทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อพิษสุนัขบ้าได้จะต้องเป็นน้ำลายที่เพิ่งออกมาใหม่ๆเท่านั้นครับ ถ้าหากมีการปล่อยทิ้งเอาไว้ 2 วันแล้วค่อยเอามือที่เปื้อนน้ำลายมาเกาหรือขยี้ตาก็จะไม่ทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อพิษสุนัขบ้าครับ

ถ้าหากได้ล้างมือแล้ว และฉีดวัคซีนเข็มสุดท้ายไปหลังจากที่ขยี้ตาแล้วก็ไม่ต้องกังวลเรื่องการติดเชื้อพิษสุนัขบ้าครับ

ถ้าหากไม่ได้มีการสัมผัสน้ำลายสุนัขโดยตรงก็ไม่เป็นไรครับ

เนื่องจากวันที่เกาไม่ได้มีการสัมผัสถูกน้ำลายสุนัขจึงไม่ถือว่าเสี่ยงต่อการติดเชื้อพิษสุนัขบ้าครับ

หลังฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้าครบแล้วครั้งหนึ่งก็จะต้องไปฉีดวัคซีนกระตุ้นภูมิกันอีกถ้าหากถูกสัตว์กัดข่วนหรือมีการสัมผัสน้ำลายสัตว์เข้าทางบาดแผลครับ โดย
- ถ้าหากยังไม่เกิน 6 เดือนหลังฉีดวัคซีนครั้งสุดท้ายก็จะต้องฉีดวัคซีนกระตุ้น 1 เข็ม
- ถ้าหากเกิน 6 เดือนหลังฉีดวัคซีนครั้งสุดท้ายก็จะต้องฉีดวัคซีนกระตุ้น 2 เข็ม

และในปัจจุบันนี้ก็ยังไม่พบรายงานว่ามีการติดเชื้อพิษสุนัขบ้าจากคนสู่คนครับ

หลังจากฉีดวัคซีนพิษสุนัขบ้าครบ 4 เข็ม จะสามารถ อยู่ได้ 6 เดือน ค่ะ หลังจากนั้นถ้าถูกกัด ต้องได้รับการกรพตุ้นวัคซีนซ้ำค่ะ

จากในกรณีนี้ถือว่าปลอดภัยจากการติดเชื้อพิษสุนัขบ้าอยู่ครับ เนื่องจากหลังการฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้าเข็มสุดท้ายก็ไม่มีการสัมผัสน้ำลายสุนัขโดยตรงเกิดขึ้นอีกครับ

ถ้าหากไม่ได้เป็นการ “สัมผัสน้ำลายสุนัขโดยตรง” ก็ไม่ต้องกังวลครับ โอกาสที่จะติดเชื้อพิษสุนัขบ้าจากสิ่งแวดล้อมนั้นเป็นไปได้ยากมากครับ

การอยู่รอดของเชื้อไวรัสโรคพิษสุนัขบ้าภายนอกตัวของสัตว์ ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง ทั้งอุณหภูมิของอากาศ ความชื้น แสงสว่าง สารเคมีต่างๆ เช่น หากอยู่ในอุณหภูมิห้องปกติธรรมดา (30 องศาเซลเซียส) ที่อากาศแห้ง และโดนแสงแดด เชื้อไวรัสพิษสุนัขบ้ามักจะตายภายใน 2 ชั่วโมง หากไม่โดนแสงแดดจะตายภายใน 20 ชั่วโมง แต่หากอุณหภูมิมากกว่า 50 องศาเซลเซียส เชื้อจะตายใน 2-3 นาที หากอากาศเย็น ( ที่ประมาณ 20 องศาเซลเซียส) มีความชื้นเหมาะสม ไม่โดนแสงแดด เชื้ออาจอยู่ได้นาน 1-2 วัน แต่หากเชื้อโดนผงซักฟอกหรือสบู่ หรือสารเคมีที่มีความเป็นกรดหรือด่างก็จะตายในทันที

สำหรับในน้ำ หากปริมาณน้ำมีมาก เชื้อย่อมจะถูกเจือจาง เชื้อที่ออกมาภายนอกตัวสัตว์แล้วนั้น เมื่อมาอยู่ในน้ำ ส่วนใหญ่มักจะตายภายใน 24 ชั่วโมง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับอุณหภูมิของน้ำ สภาพความเป็นกรดด่าง และการโดนแสงสว่างด้วย และหากเป็นน้ำที่มีคลอรีน เชื้อก็จะตายภายในไม่กี่นาทีคะ

นอกจากนี้ หากมือที่สัมผัสโดนน้ำ ไม่มีบาดแผลใดๆ ก็ไม่ได้ทำให้ติดเชื้อได้ค่ะ

การติดเชื้อพิษสุนัขบ้าสามารถติดได้จาก 3 ช่องทางครับ
1. มีการสัมผัสน้ำลายสัตว์เข้าทางบาดแผล เยื่อบุตา หรือเยื่อบุปากโดยตรง
2. ถูกสัตว์กัด
3. ถูกสัตว์ข่วน

ถ้าหากไม่ใช่ 3 ช่องทางนี้ก็ถือว่าไม่มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อพิษสุนัขบ้าครับ และการสัมผัสกับสิ่งแวดล้อมทั่วไปก็ถือว่าไม่มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อพิษสุนัขบ้าเช่นกันครับ

ถ้าหากฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้าครบแล้วก็เป็นไปได้ยากมาที่จะมีเชื้อพิษสุนัขบ้าอยู่ในร่างกายครับ

การติดเชื้อพิษสุนัขบ้าสามารถติดได้จาก 3 ช่องทางครับ
1. มีการสัมผัสน้ำลายสัตว์เข้าทางบาดแผล เยื่อบุตา หรือเยื่อบุปากโดยตรง
2. ถูกสัตว์กัด
3. ถูกสัตว์ข่วน

ถ้าหากไม่ใช่ 3 ช่องทางนี้ก็ถือว่าไม่มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อพิษสุนัขบ้าครับ และการสัมผัสกับสิ่งแวดล้อมทั่วไปก็ถือว่าไม่มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อพิษสุนัขบ้าเช่นกันครับ

และหลังจากฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้าแล้วถ้าหากไม่ได้มีการสัมผัสกับน้ำลายสุนัขตาม 3 ช่องทางข้างต้นก็จะไม่เสี่ยงต่อการติดเชื้อพิษสุนัขบ้าครับ

หมอแนะนำว่าในตอนนี้ไม่ควรต้องกังวลและให้มองทุกอย่างตามความเป็นจริงตามข้อมูลที่หมอได้ให้ไปครับ ถ้าหากเก็บเอาทุกเหตุการณ์ในชีวิตมากังวลเสียหมดว่าอาจทำให้ติดเชื้อพิษสุนัขบ้าได้ ก็จะมีผลให้เสียหน้าที่การงาน รวมถึงเสียสุขภาพจิตตามมาได้ครับ

หมอแนะนำว่าในตอนนี้ควรหาทางผ่อนคลายให้กับตนเอง ไปทำกิจกรรมที่ตนเองชอบเพื่อเบี่ยงเบนตนเองไปจากเรื่องนี้บ้าง เพื่อที่จะได้ไม่ต้องมาคิดกังวลเรื่องนี้อยู่ตลอดเวลาครับ

แต่ถ้าสุดท้ายแล้วยังไม่สามารถควบคุมความกังวลที่ไม่สมเหตุสมผลได้ หมอก็แนะนำให้ลองไปพบจิตแพทย์เพื่อตรวจประเมินอาการและให้การรักษาความกังวลที่มากเกินไปนี้เพิ่มเติมครับ

ถ้าหากสัตว์ที่กัดมีคุณสมบัติครบทุกข้อตามนี้ก็อาจสังเกอาการสัตว์เป็นเวลา 10 วันก่อนได้ โดยไม่จำเป็นต้องฉีดวัคซีนครับ
1. สัตว์ได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้ามาแล้วติดต่อกันอย่างน้อย 2 ปี และครั้งสุดท้ายยังไม่เกิน 1 ปี
2. สัตว์ถูกเลี้ยงอยู่ภายในบ้านตลอดเวลา
3. สัตว์กัดข่วนอย่างมีเหตุผล
4. สามารถสังเกตอาการสัตว์ได้อย่างน้อย 10 วัน

แต่ถ้าหากสัตว์ขาดคุณสมบัติข้อใดข้อหนึ่งไปหรือสัตว์มีอาการผิดปกติหรือตายภายใน 10 วันหลังกัด ก็ควรไปพบแพทย์เพื่อฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้าในทันทีครับ

การที่แมวที่กัดตายภายใน 10 วันหลังมีกาากัดข่วนก็ถือว่ามีความเสี่ยงที่แมวตัวดังกล่าวจะเป็นโรคพิษสุนัขบ้าอยู่ได้ครับ แต่ถ้าหากได้ไปเริ่มฉีดวัคซีนมาแล้วถึงแม้จะช้าไปบ้างก็ถือว่าเป็นการป้องกันที่เหมาะสมอยู่ เนื่องจากโรคพิษสุนัขบ้าเป็นโรคที่มีการดำเนินโรคช้า มักต้องใช้เวลาหลายสัปดาห์หรือหลายเดือนก่อนที่จะมีอาการเกิดขึ้น การฉีดวัคซีนก่อนที่จะมีอาการใดๆเกิดขึ้นก็มักเพียงพอที่จะช่วยป้องกันการเกิดโรคพิษสุนัขบ้าได้ครับ

ในกรณีนี้หมอแนะนำว่าควรไปฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้าให้ครบทุกครั้งตามที่แพทย์นัดเพื่อให้มีภูมิคุ้มกันต่อเชื้อพิษสุนัขบ้าครับ

โรคพิษสุนัขบ้าเป็นโรคที่มีการดำเนินโรคช้า ถ้าหากได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันตั้งแต่เนิ่นๆร่างกายก็จะสามารถสร้างภูมิคุ้มกันขึ้นมาได้ทันก่อนที่จะเกิดโรคครับ ถ้าหากไปฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้าตามที่แพทย์นัดครบทุกครั้งโอกาสที่จะติดโรคพิษสุนัขบ้าได้ก็มีน้อยมากครับ