มีคำถามค่ะคุณหมอ 1. ตอนนี้กำลังเป็นซีตที่รังไข่ขนาด 4. 9 cm จำเป็นต้องผ่าไหมค่ะ 2. ถ้าเป็นซีตฉีดยาคุมเป็นประจำมีโอกาสฟื้อและหายเองไหมคะ 3. ถ้าเป็นซีตรังไข่ไม่ได้ป้องกันการคุมกำเนิดมีเพศสัมพันธ์จะมีโอกาสท้องไหมคะ 4. ฉีดยาคุมแบบ3เดือน 3 เข็มแล้วค่ะกำหนดล่าสุด วันที่ 20 กันยายนที่ผ่านมาแต่ไม่ได้ไปฉีดตามกำหนด ณ ปัจจุบันประจำเดือนไม่มาถ้ามีเพศสัมพันธ์จะท้องไหม 5. ช่วงที่ประจำเดือนยังไม่มามีการป้องกันการคุมกำเนิดแบบไหนได้บ้างคะสามารถกินยาคุมแบบแผงได้ไหมคะ 6. ช่วงที่รอประจำเดือนมาหลังจากหยุดฉีดยาคุมใช้เวลานานแค่ไหนประจำเดือนจะมาแบบปกติคะ 7. เดือนหน้าจะไปทำงานต่างประเทศนานถึง 3 ปีชีตที่รังไข่จะขยายเพิ่มขึ้นไหมคะและจะรักษายังไงช่วงที่อยู่ต่างประเทศเพราะตอนที่อยู่ไทยฉีดยาคุมเพื่อให้ชีตฟ่อคะ

สวัสดีครับ
หมอขอตอบไล่ไปตามข้อคำถามนะครับ
1. การประเมินความจำเป็นในการผ่าตัดซิสต์ที่รังไข่นั้นจะต้องอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์สูตินรีเวชและต้องติดตามดูผลหลังการฉีดยาคุมครับ และถ้าหากซิสต์มีการฝ่อลงหรือไม่มีการเพิ่มขนาดขึ้นก็อาจไม่ได้มีความจำเป็นต้องผ่าตัดมากนัก

2. โอกาสที่ซิสต์จะฝ่อไปหลังฉีดยาคุมก็มีได้บ้างครับ แต่ในหลายๆคนก็อาจต้องฉีดยาคุมไปเรื่อยๆในระยะยาวจนถึงวัยหมดประจำเดือน

3. ถึงแม้จะเป็นซิสต์ที่รังไข่แต่ถ้ามีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ป้องกันไปก็มีโอกาสตั้งครรภ์ได้ครับ

4. หลังจากเลยกำหนดฉีดยาคุมชนิด 3 เดือนไปนานกว่า 4 สัปดาห์ ถ้ามีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกันก็มีโอกาสตั้งครรภ์ได้ครับ

5. การคุมกำเนิดในช่วงที่ยังไม่ได้ไปฉีดยาคุมนั้นสามารถทำได้หลายวิธีครับ โดยวิธีที่จะเริ่มได้ในทันทีก็จะเป็นการใช้ถุงยางอนามัย ส่วนการคุมกำเนิดด้วยวิธีอื่น เช่น รับประทานยาคุม ฝังยาคุท หรือฉีดยาคุมต่อนั้นก็ควรเริ่มเมื่อมั่นใจได้ว่าไม่มีการตั้วครรภ์ ถ้าหากตั้งแต่หลังหยุดฉีดยาคุมมาไม่ได้มีเพศสัมพันธ์เลยก็สามารถเริ่มการคุมกำเนิดด้วยวิธีเหล่านี้ได้ทันที แต่ถ้าหากได้มีเพศสัมพันธ์มาบ้างแล้วก็ควรลองตรวจการตั้งครรภ์ยืนยันดูก่อน โดยให้ตรวจห่างจากการมีเพศสัมพันธ์ครั้งสุดท้ายอย่างน้อย 14 วันและใช้ปัสสาวะแรกหลังตื่นนอนตอนเช้าในการตรวจ หากตรวจตามนี้แล้วไม่พบการตั้งครรภ์จึงเริ่มคุมกำเนิดด้วยวิธีเหล่านี้ได้ครับ

6. ระยะเวลาที่ประจำเดือนจะกลับมาเป็นปกติของคนที่ฉีดยาคุมชนิด 3 เดือนนั้น บางคนอาจต้องรอ 6-12 เดือนก่อนที่ประจำเดือนจะกลับมาเป็นปกติครับ

7. ถ้าหากจำเป็นต้องไปทำงานต่างประเทศ หมอก็แนะนำว่าควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจติดตามอาการที่ต่างประเทศต่อครับ เพราะในช่วงนี้ซิสต์ก็มีโอกาสที่จะมีขนาดใหญ่ขึ้นได้

ในกรณีนี้คงต้องดูก่อนว่าซิสต์ในรังไข่ที่เป็นอยู่นั้นเป็นชนิดที่ตะถูกเร่งให้มีขนาดมากขึ้นจากฮอร์โมนเอสโตรเจนหรือไม่ครับ ถ้าหากตัวซิสต์มีโอกาสที่จะเจริญมากขึ้นจากฮอร์โมนเอสโตรเจนได้ก็ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม และต้องรับประทานยาคุมชนิดฮอร์โมนเดี่ยวหรือยาคุมสูตรให้นมบุตรแทนครับ

ในกรณีที่กำลังมีความจำเป็นต้องเดินทางไปต่างประเทศ หมอแนะนำว่าควรหาเวลาไปพบแพทย์สูตินรีเวชที่ดูแลอยู่เพื่อประเมินอาการซิสต์ในเบื้องต้นก่อน รวมถึงเพื่อปรึกษาเกี่ยวกับแนวทางการคุมกำเนิดที่เหมาะสมก่อนเดืนทางไปต่างประเทศน่าจะเป็นทางเลือกที่ดีที่สุดในกรณีนี้ครับ