การนวด เป็นวิธีบรรเทาอาการปวดเมื่อยร่างกายที่มีมาแค่โบราณ และได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ ในหลายประเทศ ปัจจุบันจึงมีการดัดแปลงเทคนิคการนวดให้เหมาะสมกับความต้องการที่หลากหลายขึ้น
หนึ่งในเทคนิคการนวดที่ได้รับความสนใจก็คือการ “นวดน้ำมัน” ที่ HD.co.th จะมาพูดถึงในบทความนี้ว่า นวดน้ำมันคืออะไร มีข้อดีอย่างไร และมีข้อควรระวังอะไรบ้าง
นวดน้ำมันคืออะไร?
นวดน้ำมัน (Oil massage) เป็นการใช้มือนวดคลึงตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย ร่วมกับการใช้น้ำมันทาตามตัวเพื่อให้นวดได้ลื่นมือขึ้น มีทั้งแบบน้ำมันไร้สีไร้กลิ่น และน้ำมันหอมระเหยซึ่งถือเป็นหนึ่งในรูปแบบของอโรมาเธอราปี (Aroma therapy)
การนวดน้ำมันมักไม่ใช้แรงกดเท่ากับการนวดแผนไทย หรือนวดแผนโบราณ ที่มักมีจุดประสงค์เพื่อการรักษา แต่การนวดน้ำมันมีจุดประสงค์หลักเพื่อความผ่อนคลาย และช่วยให้อารมณ์ดี
น้ำมันหอมระเหยที่ทาบนตัวนอกจากจะเพิ่มความลื่นมือ และให้สัมผัสนุ่มนวลแล้ว กลิ่นต่างๆ ยังมีสรรพคุณที่ส่งผลต่อร่างกายต่างกัน หรือบางชนิดสามารถซึมเข้าสู่ผิวได้ด้วย
นวดน้ำมันกลิ่นไหนดี?
น้ำมันหอมระเหยที่ใช้ในการนวดน้ำมัน มักผลิตจากพืชหรือดอกไม้ชนิดต่างๆ นำมาสกัดเป็นน้ำมัน ทำให้น้ำมันหอมระเหยมีสีและสรรพคุณต่างกัน
ผู้ให้บริการมักแนะนำให้เลือกกลิ่นที่ตรงกับความชอบ และได้สรรพคุณที่ต้องการ โดยน้ำมันหอมระเหยที่นิยมนำมาใช้ในการนวดน้ำมัน อาจมีดังนี้
- คาโมไมล์ (Chamomile) ช่วยคลายกังวล ส่งผลให้หลับสบาย มีฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา และไวรัส รวมถึงอาจมีส่วนช่วยลดการหดเกร็งของลำไส้ได้ด้วย
- ลาเวนเดอร์ (Lavender) มีส่วนช่วยเรื่องการนอนหลับและพักผ่อน บรรเทาอาการปวดหัวจากไมเกรน
- มะกรูด (Bergamot) อาจมีส่วนช่วยในระบบทางเดินปัสสาวะและทางเดินอาหาร หากใช้ร่วมกับยูคาลิปตัส ก็จะช่วยบรรเทาปัญหาผิวที่เกิดจากความเครียด และโรคอีสุกอีใสได้
- ใบชา (Tea tree) อาจมีส่วนช่วยในการฆ่าเชื้อโรคบางชนิดได้ น้ำมันใบชานิยมนำไปผสมในแชมพูและผลิตภัณฑ์ดูแลผิว เพื่อรักษารอยสิว และผิวไหม้
- ไม้ซีดาร์ (Cedarwood)
- เปเปอร์มิ้นท์ (Peppermint) มีส่วนช่วยกระตุ้นารหลั่งอะดรินาลีน ช่วยให้สดชื่น บรรเทาอาหารเหนื่อยล้า กระปรี้กระเป่า
- ยูคาลิปตัส (Eucalyptus) มีส่วนช่วยบรรเทาอาการเกี่ยวกับทางเดินหายใจ เช่น หวัด มักนิยมนำมาผสมกับเปเปอร์มิ้นท์
- เจอราเนียม (Geranium) อาจช่วยบรรเทาปัญหาผิวบางประเภท บรรเทาความเครียด และใช้เป็นสารกันยุงได้ด้วย
- เลมอน (Lemon) มีส่วนช่วยให้อารมณ์ดี ผ่อนคลายจากความเครียดและซึมเศร้า
- มะลิ (Jasmine) มีการวิจัยที่แสดงให้เห็นว่าสามารถเพิ่มระดับคลื่นในสมอง (Beta waves) ช่วยให้ตื่นตัว และมีส่วนกระตุ้นการไหลเวียนของเลือดที่อวัยวะเพศชาย แต่ยังคงต้องการการศึกษาเพิ่มเติมต่อไป
อย่างไรก็ตาม การตอบสนองต่อกลิ่นในแต่ละคนอาจมีความแตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับประสบการณ์ของคนนั้นๆ เช่น หากมีประสบการณ์ไม่ดีเกี่ยวกับกลิ่นเลมอน ก็อาจทำให้ไม่ชอบกลิ่นนี้ได้
นวดน้ำมันนวดอะไรบ้าง?
ตำแหน่งมักให้บริการนวดน้ำมันโดยทั่วไป อาจมีดังนี้
- ศีรษะ หน้าผาก แก้ม คาง ท้ายทอย
- บ่า คอ
- หน้าอก
- แขน ข้อศอก
- ท้อง
- แผ่นหลัง
- เอว
- สะโพก และบั้นท้าย
- ต้นขา ขา เข่า ฝ่าเท้า
ตำแหน่งที่นวดอาจมีความแตกต่างกันออกไปตามแพ็กเกจ และเทคนิคของแต่ละสถานที่ให้บริการ
นวดออยล์กับนวดอโรมาต่างกันอย่างไร?
บางสถานที่ให้บริการอาจมีน้ำมันแบบไร้สี ไร้กลิ่นไว้ให้บริการสำหรับผู้ที่แพ้น้ำหอมในน้ำมันหอมระเหย เราอาจเรียกการนวดนี้ว่า นวดออยล์ หรือนวดน้ำมัน ส่วนการนวดอโรมา (Aroma massage) เป็นการนวดโดยใช้น้ำมันหอมระเหย
แต่การนวดออยล์ที่ใช้น้ำมันไร้สีไร้กลิ่น กับการนวดอโรมาที่ใช้น้ำมันหอมระเหย ให้ผลลัพธ์ใกล้เคียงกัน เพราะน้ำมันหอมระเหยสามารถให้บริการในรูปแบบเครื่องทำความชื้นในอากาศแทนได้ และให้ความรู้สึกผ่อนคลายเช่นกัน
อย่างไรก็ตาม หากมีความต้องการนวดนวดน้ำมันแบบไม่ผสมน้ำหอม ควรแจ้งกับผู้ให้บริการก่อนทุกครั้ง หรืออาจดูจากรายละเอียดและชื่อแพ็กเกจนวดของสถานที่ให้บริการนั้นๆ
เพราะหลายสถานบริการมักนำการนวดแผนไทยมาดัดแปลงใช้ร่วมกับน้ำมัน โดยใช้คำเรียกต่างกัน เช่น นวดออยล์ นวดน้ำมัน นวดอโรมา หากไม่แจ้งความต้องการกับผู้ให้บริการอย่างชัดเจน อาจเกิดความผิดพลาดได้
นอกจากนี้ ในบางกรณี การนวดน้ำมันหรือนวดอโรมาอาจเป็นเพียงหนึ่งในขั้นตอนของบริการอื่นๆ เช่น นวดหินร้อนก่อน จากนั้นจึงมีการนวดน้ำมันร่วมด้วยเพื่อเสริมสร้างประสบการณ์ให้กับผู้ใช้บริการ
ประโยชน์ของการนวดน้ำมัน
ประโยชน์ของการนวดน้ำมันหลักๆ อาจมีดังนี้
- บรรเทาอาการปวดตามจุดต่างๆ ของร่างกาย เช่น หลัง คอ หัวไหล่
- ช่วยให้ผ่อนคลาย อารมณ์ดี
- มีส่วนช่วยให้นอนหลับสบาย
- ช่วยให้เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น
- ช่วยกระตุ้นการทำงานของระบบประสาท
- ช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นให้กล้ามเนื้อ
ประโยชน์อื่นๆ ของการนวดน้ำมันอาจขึ้นอยู่กับชนิดน้ำมันหอมระเหยที่ใช้ รวมถึงเทคนิคในการนวดของแต่ละสถานที่ให้บริการ
ขั้นตอนการนวดน้ำมัน
การนวดน้ำมันมีทั้งแบบบริการนวดน้ำมันโดยเฉพาะ และแบบที่เป็นส่วนหนึ่งของบริการชนิดอื่นๆ ในบทความนี้จะพูดถึงขั้นตอนหลักๆ ของบริการนวดน้ำมันโดยเฉพาะ อาจมีดังนี้
- ผู้ให้บริการอาจทำการซักประวัติสุขภาพเบื้องต้น เช่น โรคประจำตัว วัตถุประสงค์ในการนวด
- หากผู้ให้บริการเห็นว่าสามารถรับการนวดน้ำมันได้ คุณจะได้เลือกน้ำมันอโรมาที่ต้องการ หรือผู้ให้บริการอาจให้คำแนะนำชนิดอโรมาที่เหมาะสม
- อาจมีการเปลี่ยนเสื้อผ้า ขึ้นอยู่กับสถานที่ให้บริการกำหนด
- อาจมีการนำน้ำมันอโรมามาทดสอบบริเวณใต้ท้องแขนดูว่าแพ้หรือไม่
- ผู้ให้บริการจะจัดเตรียมสถานที่สำหรับนวดน้ำมัน ทั้งตำแหน่งวางน้ำหอมระเหย ชุดนอนสำหรับนวด หรือเปิดเพลงเบาๆ เพื่อสร้างบรรยากาศ
- เริ่มให้บริการนวดน้ำมัน โดยเริ่มตั้งแต่ปลายเท้าขึ้นไปตามลำตัวตามที่แต่แพ็กเกจที่เลือก
- ผู้ให้บริการบางคนอาจนวดโดยไม่ใช้น้ำมันก่อน เพื่อให้เกิดความคุ้นเคยกับรูปร่างสรีระของผู้ใช้บริการ จากนั้นจึงค่อยใช้น้ำมันนวดซ้ำอีกครั้ง
- ระหว่างนวดอาจมีการให้พลิกตัวไปมาเพื่อให้นวดตามจุดต่างๆ ได้
- เมื่อรับบริการเสร็จแล้ว หากมีโอกาสควรกลับไปอาบน้ำอุ่นเพื่อนำน้ำมันหอมระเหยที่อาจหลงเหลือบนร่างกายออกให้หมด
การนวดน้ำมันมีจุดประสงค์เพื่อเพิ่มความผ่อนคลายทั้งร่างกายและจิตใจ ดังนั้นในระหว่างนวด หากรู้สึกเจ็บ หรือต้องการให้ลงน้ำมันหอมระเหยเพิ่ม สามารถแจ้งกับผู้ให้บริการได้ทันที
ข้อควรระวังในการนวดน้ำมัน
การนวดน้ำมันมีข้อควรระวังหลักๆ อยู่ 5 ข้อ ดังนี้
1. อาจเกิดอาการแพ้
หนึ่งในข้อควรระวังที่สำคัญคืออาการแพ้ เพราะผิวต้องสัมผัสกับน้ำมันหอมระเหยโดยตรง ผู้ให้บริการควรทดสอบอาการแพ้ด้วยการแต้มเพียงเล็กน้อยก่อน
อาการของผู้ที่แพ้นวดน้ำมัน อาจมีดังนี้
- อาจเป็นผื่น
- อาจเป็นลมพิษ
- อาจเป็นรอยแดง
- อาจมีอาการบวม
- อาจเกิดการระคายเคือง
หากไม่แน่ใจแพ้ส่วนประกอบในน้ำมันหอยระเหยหรือไม่ อาจแจ้งผู้ให้บริการเปลี่ยนการน้ำมันหอมระเหยจากเครื่องทำความชื้นแทนการนวดน้ำมัน เพื่อหลีกเลี่ยงการสัมผัสร่างกายโดยตรง
2. อาจส่งผลกระทบต่อสตรีมีครรภ์
โดยปกติแล้ว การนวดช่วงก่อนคลอดเป็นเรื่องที่สามารถทำได้ แต่หากต้องการนวดน้ำมันควรปรึกษาแพทย์ผู้ดูแลถึงน้ำมันหอมระเหยชนิดที่ปลอดภัย เนื่องจากมีโอกาสที่น้ำมันหอมระเหยอาจเข้าไปทำอันตรายทารกได้
สมาคมแห่งชาติเพื่อการบำบัดด้วยกลิ่นหอมแบบองค์รวม (National Association for Holistic Aromatherapy: NANA) แนะนำน้ำมันหอมระเหยที่สตรีมีครรภ์ควรหลีกเลี่ยง ดังนี้
- เทียนสัตตบุษย์ (Aniseed)
- เพนนีรอยัล (Pennyroyal) ซึ่งเป็นพืชตระกูลมิ้นชนิดหนึ่ง
- โหระพา (Basil)
- ต้นน้ำมันระกำ (Wintergreen)
- พาร์สลีย์ (Parsly)
- เสจ (Sage)
- เบิร์ช (Birch)
- ทารากอน (Tarragon)
ทั้งนี้ ไม่ได้รวมถึงแค่การนวดน้ำมันเพียงอย่างเดียว ควรปรึกษาแพทย์ถึงการใช้น้ำมันหอมระเหยในรูปแบบอื่นๆ ด้วย เช่น เครื่องทำความชื้น โลชั่น
3. ไม่ควรนวดน้ำมันหลังมื้ออาหาร
การนวดน้ำมันหลังจากกินอาหารจนอิ่ม อาจทำให้ไม่สบายท้องทั้งระหว่างนวดและหลังนวดด้วย หากต้องการกินจริงๆ ควรกินเป็นของว่างเล็กน้อยเท่านั้น แต่สามารถดื่มน้ำทั้งก่อนและหลังการนวดน้ำมันได้ตามปกติ
4. ผู้ป่วยโรคประจำตัวบางชนิดควรหลีกเลี่ยง
โดยปกติ ก่อนรับการนวดแบบต่างๆ ผู้ให้บริการจะต้องมีการซักประวัติเบื้องต้นก่อน เช่น อาการที่เป็น โรคประจำตัว เนื่องจากโรคบางโรคอาจเกิดอันตรายจากการนวดได้
โรคที่ควรหลีกเลี่ยงการนวด อาจมีดังนี้
- มีไข้เกิน 38.5 องศาเซลเซียส เนื่องจากการนวดมีส่วนให้ร่างกายร้อนขึ้น นำไปสู่อาการอ่อนเพลียได้
- ผู้ที่มีภาวะกระดูกพรุนรุนแรง กระดูกหัก แตก ร้าว หรือข้อเคลื่อน เพราะกระดูกยังไม่แข็งแรงพอจะรับแรงกดจากการนวด
- โรคติดเชื้อฉับพลัน เพราะอาจมีอาการแทรกซ้อนได้
- ผู้ป่วยโรคหัวใจ เนื่องจากมีโอกาสที่จะทำให้เส้นเลือดหัวใจตีบได้
- โรคความดันโลหิตสูง เพราะการนวดทำให้เลือดไหลเวียนมากขึ้น อาจทำให้ความดันสูงขึ้นได้
- ผู้ป่วยเบาหวาน โดยเฉพาะผู้ที่ยังควบคุมอาการให้เป็นปกติไม่ได้ แต่ผู้ที่สามารถควบคุมอาการได้แล้ว ควรปรึกษาแพทย์ผู้ดูแลก่อนรับบริการ
- ผู้ป่วยโรคผิวหนังที่ยังมีแผลเปิดเรื้อรัง เพราะอาจเกิดการติดเชื้อเพิ่มได้
- ผู้ป่วยโรคติดต่อที่อยู่ในระยะแพร่เชื้อ อาจทำให้เกิดการแพร่กระจายหรือรับเชื้อเพิ่มติมได้
- โรคมะเร็ง ควรปรึกษาแพทย์ผู้ดูแลก่อนใช้บริการ
- ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดดำอักเสบ
5. ควรเลือกสถานที่ให้บริการที่มีใบประกอบวิชาชีพ
กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและแพทย์ทางเลือก กำหนดไว้ว่าการนวดไทยในสถานพยาบาลภาครัฐ เอกชน และสถานบริการ สถานประกอบการ จะต้องมีป้ายผู้ขออนุญาตแสดงให้เห็นอย่างชัดเจน
นอกจากนี้ก่อนให้บริการยังต้องมีการคัดกรอง และจัดทำทะเบียนประวัติผู้ใช้บริการ พร้อมมีผู้เชี่ยวชาญประกอบวิชาชีพคอยกำกับดูแลระหว่างให้บริการด้วย
ดังนั้น การเลือกสถานที่ให้บริการที่มีใบประกอบวิชาชีพ อาจช่วยลดโอกาสที่จะเกิดอันตรายได้มากขึ้น
โดยสรุปแล้ว การนวดน้ำมันมีส่วนช่วยอย่างมากในเรื่องความผ่อนคลาย ลดความวิตกกังวล ช่วยเรื่องการนอนหลับ รวมถึงบรรเทาอาการปวดสำหรับคนที่ไม่ต้องการนวดแบบใช้แรงกดมาก
บทความที่เกี่ยวข้อง
รีวิว นวด Sport Massage ที่ Newton EM Physiotherapy Clinic | HDmall
เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจนวดน้ำมัน จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกการอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android
