Habit-reversal training คืออะไร ใช้แก้ปัญหาพฤติกรรมเด็กได้อย่างไรบ้าง

รักษาโดยใช้พฤติกรรมบำบัดก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งของการรักษา หรือเป็นวิธีการรักษาร่วมกับการใช้ยาที่ได้ผลการรักษาที่ดีในปัจจุบัน

เทคนิค Habit-reversal training คืออะไร

พฤติกรรมบำบัด เป็นการบำบัดทางจิตเวชอย่างหนึ่งเพื่อมุ่งเน้นการควบคุมพฤติกรรม เพราะพฤติกรรมทุกพฤติกรรมล้วนมีความหมาย และบางพฤติกรรมที่เกิดขึ้นก็อาจเกิดจากการเรียนรู้ที่ไม่ถูกต้องหรือไม่ได้ตั้งใจกระทำ ทำให้เกิดเป็นพฤติกรรมที่เป็นปัญหาได้

พฤติกรรมบำบัดโดยใช้วิธี Habit-reversal training เป็นวิธีที่ได้รับการยอมรับว่ามีประสิทธิภาพในการรักษากลุ่มอาการของโรคทูเร็ตต์ (Tourette disorder) ที่สมองสั่งการให้เกิดพฤติกรรมการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้ออย่างไม่ได้ตั้งใจ เช่น กระพริบตา อ้าปาก กระตุกแขนขาหรือขยับไหล่ และมีพฤติกรรมการเปล่งเสียงในลำคอหรือจมูก กระแอม ไอ โดยไม่ได้ตั้งใจร่วมกัน

Habit-reversal training เป็นวิธีการรักษาโดยทำพฤติกรรมบำบัด ผู้ให้การบำบัดจะสอนให้ผู้ป่วยรู้เท่าทันอาการของตนเองขณะเกิดอาการ (Self-awareness) ฝึกควบคุมอาการด้วยการผ่อนคลาย (Relaxation) และตอบสนองต่อพฤติกรรมอื่นที่ทำได้ทดแทน

ตัวอย่างการใช้พฤติกรรมบำบัดชนิด Habit-reversal training

ตัวอย่างการใช้พฤติกรรมบำบัดชนิด Habit-reversal training เพื่อรักษาโรคดึงผมตนเอง

1. ฝึกการรู้เท่าทันอาการของตนเอง

ผู้ให้การบำบัดอาจให้ผู้ป่วยมองกระจกและบรรยายลักษณะพฤติกรรมของตนเองที่เกิดขึ้น เช่น ท่าทางขณะดึงผมตนเอง

นอกจากนั้นผู้ให้การบำบัดช่วยกระตุ้นให้ผู้ป่วยรับรู้ถึงพฤติกรรมของตนเอง สังเกตอาการและสัญญาณแรกที่เกิดขึ้นก่อนพฤติกรรมนั้นๆ จะแสดงออกมา เช่น ความรู้สึกว่ากำลังเกิดขึ้น สิ่งกระตุ้น หรือความคิดที่กำลังเกิดขึ้น และให้ผู้ป่วยแสดงการรับรู้ตั้งแต่เริ่มต้นจนสิ้นสุดการกระทำเพื่อให้รู้เท่าทันตนเอง

2. ส่งเสริมให้เกิดพฤติกรรมใหม่ทดแทน

เมื่อผู้ป่วยรับรู้ตนเองแล้ว ขั้นต่อไปผู้ป่วยจะถูกฝึกให้หาพฤติกรรมใหม่ที่สามารถทดแทนพฤติกรรมที่เป็นปัญหาทดแทน เช่น หากจะดึงผมตนเอง ผู้ป่วยจะถือลูกบอลไว้ในมือ บีบลูกบอลแน่นๆ ข้างลำตัวตนเอง

3. สร้างแรงจูงใจในการเลิกพฤติกรรมที่เป็นปัญหา

ผู้ป่วยอาจบันทึกพฤติกรรมที่เป็นปัญหา ความถี่ และผลกระทบของพฤติกรรมที่ส่งต่อตนเอง บุคคลใกล้ชิดรอบตัวควรส่งเสริมให้กำลังใจและให้แรงเสริมเพื่อส่งเสริมให้ผู้ป่วยเลิกพฤติกรรมที่เป็นปัญหาอย่างต่อเนื่อง

4. ฝึกให้ทำพฤติกรรมใหม่ๆ อย่างสม่ำเสมอ

เช่น ที่บ้าน ที่โรงเรียน

Habit-reversal training สามารถรักษาปัญหาอะไรได้บ้าง?

ตัวอย่างพฤติกรรมที่รักษาด้วยวิธี Habit-reversal training ได้ มีดังนี้

• Tics disorder
• Tourette disorder
• โรคดึงผม (Trichotillomania)
• กัดเล็บ (Nail biting)
• โรคแกะผิวหนัง Excoriation (Skin-Picking) disorder

อย่างไรก็ตาม การรักษาโดยการทำพฤติกรรมบำบัดด้วยวิธี Habit-reversal training นี้ ต้องอาศัยความร่วมมือของผู้ป่วย และใช้ระยะเวลาหลายสัปดาห์เพื่อให้อาการของโรคดีขึ้น

หากผู้ป่วยได้รับการตรวจวินิจฉัยโดยแพทย์และได้รับการรักษาด้วยวิธีอื่นๆ ร่วมกัน เช่น การใช้ยา การทำกิจกรรมบำบัด หรือการทำจิตบำบัดเพื่อให้อาการของโรคดีขึ้น ผู้ป่วยและครอบครัวควรปฏิบัติตามที่แพทย์แนะนำเพื่อให้ตอบสนองต่อการรักษาดีที่สุด

ดูแพ็กเกจปรึกษาปัญหาสุขภาพจิต เปรียบเทียบราคา โปรโมชั่นล่าสุดจากโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำได้ที่นี่ หรือไม่พลาดทุกการอัปเดตแพ็กเกจต่างๆ เมื่อกดเป็นเพื่อนทางไลน์ @hdcoth และกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android