อธิบายอาการผีอำ หรือ โรคผีอำ ในทางวิทยาศาสตร์

ผีอำ ที่คนทั่วไปพูดกัน มักหมายถึงอาการนอนหลับไปแล้วเหมือนวิญญาณออกจากร่าง มองเห็นสิ่งต่างๆ รอบตัว แต่ขยับไม่ได้ พูดไม่ได้ บางคนเชื่อว่าเกิดจากเรื่องเหนือธรรมชาติ

เช่น อาจเกิดอาการผีอำเพราะบังเอิญไปนอนทับที่ที่ไม่สมควร หรือมีวิญญาณติดตามอยู่ บางคนอธิบายอาการผีอำว่าลืมตาขึ้นมาแล้วมองเห็นคนนอนทับอยู่บนร่างด้วย แต่ความจริงแล้ว ทุกสิ่งสามารถอธิบายได้ด้วยหลักวิทยาศาสตร์

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ

ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

กด

ผีอำ เกิดขึ้นได้อย่างไร?

ก่อนอื่นจะต้องเข้าใจวงจรการนอนแบบคร่าวๆ ก่อน ซึ่งมีด้วยกัน 2 ช่วง ดังนี้

1. Non-rem sleep คือ ช่วงเวลาที่เราหลับตื้นจนค่อยๆ นำไปสู่การหลับลึก โดยจะเกิดขึ้นสลับกันไปมาระหว่าง Rem sleep ตลอดทั้งคืน
2. Rem sleep คือ ช่วงที่ส่วนต่างๆ ของร่างกายพักผ่อนหยุดทำงาน สังเกตได้จากไตที่กลั่นปัสสาวะน้อยลงขณะนอนหลับ แต่ก็ยังมีอวัยวะบางส่วนที่ทำงานอยู่ เช่น หัวใจ กระบังลม และดวงตา

ตามปกติ ช่วงการนอนหลับ Rem sleep จะเกิดสั้นๆ ขณะหลับ แต่สมองจะทำงานอยู่ทำให้เกิดความฝันขึ้น แต่ร่างกายจะไม่มีการเคลื่อนไหว ซึ่งอาจเป็นกลไกที่สร้างมาเพื่อให้คุณไปขยับหรือลุกขึ้นทำท่าทางตามที่ฝันอยู่ 

แต่มีบางครั้งที่ร่างกายเข้าสู่ช่วงการนอนหลับแบบ Rem Sleep ทั้งๆ ที่ยังตื่นอยู่ ทำให้รู้สึกขยับตัวไม่ได้จนหลายคนเรียกว่า "ผีอำ" 

ยังไม่มีหลักฐานบ่งชี้ชัดเจนว่าการเข้าสู่ภาวะ REM ทั้งที่ยังตื่นอยู่เกิดขึ้นได้อย่างไร แต่พบว่ามีความสัมพันธ์กับสิ่งต่อไปนี้

• พักผ่อนไม่เพียงพอ หรือเป็นโรคนอนไม่หลับ
  
  
• มีรูปแบบการนอนผิดปกติ เช่น ต้องทำงานเป็นกะ หรือเดินทางข้ามเส้นแบ่งเขตเวลาบ่อยๆ หรือเป็นเจ็ตแล็ก (Jet lag)
  
  
• เป็นโรคลมหลับ (Nacolepsy)
  
  
• ในครอบครัวมีผู้มีประวัติเป็นผีอำ
  
  
• นอนหงาย

อาการผีอำ

อาการสำคัญของภาวะผีอำ คือ รับรู้ถึงสิ่งต่างๆ ที่อยู่รอบตัว แต่ไม่สามารถขยับหรือพูดได้ ส่วนมากมักเกิดขึ้นตอนกำลังจะตื่น แต่บางครั้งก็เกิดตอนเข้านอนใหม่ๆ ได้เช่นกัน

ระหว่างที่อยู่ในภาวะผีอำ มักมีอาการต่อไปนี้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ

ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

กด

• รู้สึกหายใจเข้าลำบาก รู้สึกเหมือนมีบางสิ่งทับอยู่บนอก
  
  
• สามารถกลอกตาได้ บางคนสามารถลืมตาได้ด้วย
  
  
• มีความรู้สึกว่ามีบางคนหรือบางสิ่งอยู่ในห้องด้วย ในบางรายอาจรู้สึกว่าบางคนหรือบางสิ่งนั้นจะเข้ามาทำร้าย
  
  
• รู้สึกตกใจ

เมื่อผีอำ ทำอย่างไรดี?

ภาวะผีอำมักจะหายไปได้เอง ไม่ต้องการวิธีรักษาเป็นพิเศษ แต่การปรับปรุงพฤติกรรมการนอนก็จะช่วยให้การนอนหลับดีขึ้น ไม่ต้องพบเจออาการผีอำได้ คำแนะนำเพื่อการนอนที่ดีมีดังนี้

• นอนพักผ่อนให้เพียงพอ สำหรับผู้ใหญ่ควรอยู่ที่ 6-8 ชั่วโมง
  
  
• ฝึกนิสัยเข้านอนและตื่นนอนเป็นเวลา
  
  
• จัดสิ่งแวดล้อมให้เหมาะสมแก่การนอน เช่น ทำที่นอนให้สบาย ไม่มีเสียงรบกวน มืด ไม่ร้อนหรือเย็นเกินไป
  
  
• หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารมื้อใหญ่ สูบบุหรี่ ดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์หรือคาเฟอีน ตอนใกล้เข้านอน
  
  
• ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ แต่ไม่ออกกำลังกายภายในช่วง 4 ชั่วโมงก่อนเข้านอน

ผีอำ อันตรายหรือไม่?

แม้ว่าภาวะ ผีอำ มักจะสร้างความตกใจ แต่จริงๆ แล้วนี่เป็นภาวะที่เกิดขึ้นในเวลาสั้นๆ เป็นหลักนาทีเท่านั้น และไม่เป็นอันตรายอะไร บางคนอาจเคยเข้าสู่ภาวะนี้แค่ 1-2 ครั้งในชีวิต ขณะที่บางคนอาจเป็นได้บ่อยๆ

ผีอำ เกิดได้ในทุกเพศทุกวัย พบบ่อยในวัยรุ่นหรือผู้เข้าสู่วัยผู้ใหญ่

ผีอำระดับไหน จึงควรไปหาหมอ?

อย่างที่กล่าวไปแล้วว่า ผีอำ ไม่เป็นอันตราย และสามารถหายได้เอง แต่ถ้ามีอาการเหล่านี้ การปรึกษาแพทย์ก็ไม่ใช่เรื่องเสียหาย

• เป็นผีอำบ่อยๆ
  
  
• รู้สึกว่าการพยายามหลับนั้นเหนื่อยมาก หรือไม่สามารถพักผ่อนเพียงพอได้เลย
  
  
• ในระหว่างวันรู้สึกง่วงมาก บางครั้งอยู่ๆ ก็หลับไปเลย หรือรู้สึกควบคุมกล้ามเนื้อไม่ค่อยได้ อาการเหล่านี้อาจบ่งชี้ว่าเป็นโรคลมหลับ ซึ่งเป็นอันตราย

ดูแพ็กเกจปรึกษาปัญหาการนอนไม่หลับ เปรียบเทียบราคา โปรโมชันล่าสุดจากโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำได้ที่นี่ หรือไม่พลาดทุกการอัปเดตแพ็กเกจเหล่านี้ เมื่อกดเป็นเพื่อนทางไลน์ @hdcoth และกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android