การดูแลสุขภาพเชิงป้องกันได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ ไม่ต้องรอเจ็บป่วยแล้วค่อยรักษา คนสมัยนี้มักคอยติดตามภาวะสุขภาพแล้ววางแผนดูแลตัวเองให้แข็งแรงไว้ก่อนเลย
การตรวจ DNA ก็เป็นหนึ่งวิธีที่จะช่วยวางแผนดูแลตัวเองได้ตั้งแต่เนิ่นๆ และทำเพียงครั้งเดียวก็สามารถใช้ผลได้ไปตลอด ต่างจากการตรวจอย่างอื่นที่ต้องตรวจซ้ำเป็นระยะเพื่อติดตามผล ปัจจุบันมีชุดตรวจ DNA ให้เลือกหลากหลายในท้องตลาด
สำหรับบทความนี้ HD.co.th จะพามารู้จักการตรวจ DNA จาก Circle Vital อย่างละเอียด
การตรวจ DNA แตกต่างกับการตรวจสุขภาพอย่างไร?
การตรวจ DNA เป็นการตรวจพันธุกรรมที่ถ่ายทอดมาจากพ่อและแม่ ดังนั้นตรวจครั้งเดียวก็จะให้ผลเหมือนเดิมไปตลอด เนื่องจากโดยปกติแล้ว DNA จะไม่มีการเปลี่ยนแปลง หรือเปลี่ยนแปลงได้น้อยมากหากไม่ได้รับการสะสมจากสิ่งกระตุ้นที่มีผลต่อ DNA ในระยะเวลาที่ยาวนาน หรือผลกระทบอย่างรุนแรงจากสิ่งแวดล้อม เช่น สารเคมีที่มีผลต่อ DNA หรือสารกัมมันตรังสี
ชุดตรวจ DNA ใช้ง่าย ให้ผลออกมาเป็นรูปแบบรายงานที่ช่วยเป็นแนวทางในการปรับเปลี่ยนแนวทางการใช้ชีวิต ไม่ใช่การตรวจวินิจฉัยโรค
ส่วนการตรวจสุขภาพมักเป็นการตรวจหาความผิดปกติที่มีในช่วงเวลานั้นๆ โดยความผิดปกติดังกล่าวอาจมาจากพันธุกรรมด้วยส่วนหนึ่ง และรวมถึงปัจจัยภายนอกเข้ามาเกี่ยวข้อง เช่น พฤติกรรมการใช้ชีวิต การรักษาสุขอนามัย สิ่งแวดล้อม วิธีการตรวจขึ้นอยู่กับสิ่งที่ต้องการทราบ โดยทั่วไปมักมีการซักประวัติโดยแพทย์ อาจมีการตรวจเลือด ปัสสาวะ หรือใช้เครื่องมืออื่นๆ ร่วมด้วย
DNA กับพฤติกรรม อะไรมีผลต่อสุขภาพมากกว่ากัน?
จากวารสาร The New England Journal of Medicine เมื่อปี 2007 รายงานว่า ผลการศึกษาเชิงสุขภาพระดับประชากรนั้นมีความสัมพันธ์กับพันธุกรรมหรือ DNA อยู่ที่ 30% ขณะที่พฤติกรรม (Lifestyle) อยู่ที่ 40% ส่วนอีก 30% นั้นเกี่ยวข้อกับสาธารณสุข สังคม และสิ่งแวดล้อม
จะเห็นได้ว่า DNA มีผลต่อสุขภาพมากไม่ยิ่งหย่อนกว่าพฤติกรรมทีเดียว และหากใช้ข้อมูลจาก DNA ร่วมกับพฤติกรรมที่รวมกันแล้วกว่า 70% ก็จะทำให้เราสามารถดูแลสุขภาพได้ดีขึ้น
รู้อะไรบ้างจากการตรวจ DNA?
สำหรับชุดตรวจ DNA Circle Vital เมื่อตรวจแล้วจะได้ผลตรวจ 125 เรื่อง แบ่งออกเป็น 14 กลุ่มใหญ่ๆ ดังนี้
1. Diet การตอบสนองต่ออาหาร
จะมีสรุปผลบอกว่าควรหลีกเลี่ยงอาหารประเภทไหนเป็นพิเศษหรือเปล่า ร่างกายมีความไวต่ออาหารเหล่านี้ที่เป็นสิ่งกระตุ้นให้ร่างกายเกิดปฎิกิริยาหรืออาการต่างๆ เช่น เซนซิทิฟวต่อแอลกอฮอล์ กาเฟอีน อาหารเผ็ด อาหารรสจัด มีความไวต่อคาร์โบไฮเดรตและไขมัน เป็นต้น
ประเภทรายการตรวจในหัวข้อ Diet: Alcohol Sensitivity / Caffeine Sensitivity / Theophylline Sensitivity / Fat Sensitivity / Carbohydrate Sensitivity / Salt Sensitivity / Coeliac Predisposition / Lactose Intolerance / Spice Sensitivity / Taste Sensitivity / Sweet Tooth / Weight Regain
2. Nutrition ความต้องการสารอาหาร
ดูว่าร่างกายเราน่าจะต้องการสารอาหารอะไรเป็นพิเศษ บางคนอาจต้องการวิตามิน A มากกว่าคนอื่นๆ บางคนต้องการไอโอดีนสูง ซึ่งแตกต่างกันไปในแต่ละคน
ประเภทรายการตรวจในหัวข้อ Nutrition: Antioxidants / Calcium / Folic Acid / Iodine / Iron / Magnesium / Omega-3 (ALA,DHA,DPA,EPA) / Phosphorus / Selenium / Vitamin A, E, B2, B12, B6, C, D / Zinc
3. Sport & Fitness การออกกำลังกาย
ดูว่ามีสมรรถนะ ความทนทาน ความแข็งแกร่ง ต่อการออกกำลังกายของร่างกายเรา ความเสี่ยงที่จะบาดเจ็บแค่ไหน การฟื้นตัวของร่างกายเป็นอย่างไร ควรจะแบ่งสัดส่วนการออกกำลังกายแนวไหนมาก-น้อย ฯลฯ
ประเภทรายการตรวจในหัวข้อ Sport & Fitness: Risk of Achilles Tendon Injury / Blood Flow / Body Composition / Endurance Capacity / Fatigue Resistance / Heart Rate Response to Exercise / Injury Risk / Lactate Clearance / Lactate Production / Risk of Achilles Cruciate Ligament Rupture / Exercise Associated Muscle Cramps / Oxygen Efficiency / Power Capacity / Recovery Efficiency / Strength Profile / Water Loss
4. Well-Being การดูแลสุขภาพองค์รวม
เช่น การเผาผลาญและการตอบสนองต่อการอักเสบ อายุขัย ความหนาแน่นของกระดูก และแนวโน้มในการโดนยุงกัด
ประเภทรายการตรวจในหัวข้อ Well-Being: Appetite Control / Bone Mineral Density / Inflammatory Response / Life Longevity / Metabolic Response / Tendency for Mosquito Bites / Stress Fracture Risk
5. Stress & Sleep ความเครียดและการนอนหลับ
ให้ข้อมูลเรื่องคุณภาพการนอน การนอนดิ้น ภาวะหลับลึก นอนหลับง่ายหรือยาก เป็นคนชอบนอนดึกหรือชอบตื่นเช้า ความทนต่อความเครียด ฯลฯ
ประเภทรายการตรวจในหัวข้อ Stress & Sleep: Sleep Apnoea Risk / Sleep Depth / Sleep Duration / Sleep Movement / Sleep Quality / Sleep Time (Chronotype) / Stress-Induced Obesity / Stress Tolerance
6. Skin สุขภาพผิว
ช่วยเป็นแนวทางในการดูแลและบำรุงผิวพรรณ เช่น บางคนอาจมีความเสี่ยงผิวแก่ก่อนวัยอยู่แล้ว บางคนมีโอกาสเกิดคีลอยด์ได้ง่าย โอกาสการสะสมเซลลูไลต์แต่ละคนก็ไม่เท่ากัน ออกแดดแล้วผิวใครมีโอกาสไหม้มากว่า DNA ก็สามารถคาดการณ์ได้
ประเภทรายการตรวจในหัวข้อ Skin: Skin Age / Acne Risk / Glycation Risk / Oxidative Stress Risk / Cellulite Formation / Wrinkle Formation Risk / Stretch Marks / Keloid Scars Risk / Skin Bruising Tendency / Skin Hydration Ability / Skin Lightening Ability / Skin Photoaging Risk / Hyperpigmentation Risk / Sunburn Risk
7. Ancestry เชื้อสายบรรพบุรุษ
บางทีที่เข้าใจว่าเราเป็นคนไทยแท้ จริงๆ แล้วอาจมีเชื้อสายเอเชียตะวันออก เอเชียใต้ หรือบางคนอาจพบว่ามีบรรพบุรุษเป็นชาวยุโรปจากการตรวจ DNA เลยก็ได้
8. Physical Traits รูปลักษณ์
บอกความน่าจะเป็นของสีผม สีตา รูปร่างน่าจะเพรียวบางหรือหนา เหงื่อออกมากหรือน้อย มีกลิ่นตัวหรือเปล่า ฯลฯ
ประเภทรายการตรวจในหัวข้อ Physical Traits: Facial & Body Hair / Body Odour (Bromhidrosis) / Ear Protrusion / Earwax Type / Eye Colour / Hair Colour / Pain Sensitivity / Photic Sneeze Reflex / Smell Sensitivity / Sweat (Hyperhidrosis) Tendency / Persistent Thinness / Waist Circumference
9. Gender Traits ลักษณะที่เกี่ยวข้องกับเพศ
บอกระดับฮอร์โมนเพศหญิง ความน่าจะเป็นของขนาดหน้าอก บอกระดับฮอร์โมนชาย การชอบความท้าทาย
ประเภทรายการตรวจในหัวข้อ Gender Traits: Breast Size / Female Sex Hormone Levels / Male Sex Hormone Levels / Thrill-Seeking
10. Behavioural Traits ลักษณะทางพฤติกรรม
กลุ่มนี้เน้นบอกเรื่องการเสพติด เช่น มีความเสี่ยงในการติดแอลกอฮอล์หรือเปล่า ชอบกินไหม หมกมุ่นกับการทำความสะอาดหรือไม่ ฯลฯ
ประเภทรายการตรวจในหัวข้อ Behavioural Traits: Alcohol Addiction / Altruism / Food Addiction / Obsessions With Washing, Cleaning / Smoking Addiction
11. Personality Traits บุคลิกภาพ
เป็นกลุ่มที่น่าสนใจซึ่งช่วยให้เห็นว่าจากพันธุกรรมแล้ว เราเป็นคนชอบแข่งขันหรือช่วยเหลือ มีระเบียบหรือยืดหยุ่น ชอบปลีกวิเวกหรือออกสังคม ฯลฯ
ประเภทรายการตรวจในหัวข้อ Personality Traits : Agreeableness / Conscientiousness / Extraversion / Neuroticism / Openness
12. Success Traits ความสามารถเฉพาะบุคคล
ดูระดับ IQ, EQ, ความสามารถในการเรียนรู้ภาษา การเรียนคณิตศาสตร์ ความจำ ความสามารถในการประมวลผลข้อมูล ความคิดสร้างสรรค์ ฯลฯ
ประเภทรายการตรวจในหัวข้อ Success Traits: Intelligence Quotient (IQ) / Emotional Quotient (EQ) / Entrepreneurship Tendency (AQ) / Creativity / Educational Attainment / Information Processing Power / Language Ability / Mathematical Skills / Memory Skills
13. Music & Dance ความสามารถด้านดนตรีและการเต้น
บอกว่าความสามารถของเราอยู่ในกระดับปกติหรือมีพรสวรรค์
14. Pollution ความไวต่อมลภาวะ
การรู้ว่าเรามีความไวต่อมลภาวะชนิดใด เป็นส่วนหนึ่งที่จะช่วยให้หลีกเลี่ยงหรือระมัดระวังการสัมผัสมลภาวะชนิดนั้นๆ ตัวอย่างรายการมลภาวะ เช่น ฝุ่น ควันจากยานพาหนะ ควันบุหรี่มือสอง
ประเภทรายการตรวจในหัวข้อ Pollution: Dust Allergy Sensitivity / Pesticide Sensitivity / Automobile Pollution Sensitivity / Environmental Pollution Sensitivity / Second-Hand Smoke Sensitivity
Circle Vital DNA ให้ผลแม่นยำแค่ไหน?
การถอดรหัสดีเอ็นเอของ Circle DNA ให้ผลแม่นยำ เนื่องจากใช้เทคโนโลยีที่เรียกว่า “Whole Exome Sequencing (WES)” เป็นการถอดรหัสเพื่อหาลำดับเบสของสารพันธุกรรมของทุก Exon โดย Exon เป็นส่วนสำคัญของยีนที่เข้าสู่กระบวนการถอดรหัสในการสร้างโปรตีนที่ร่างกาย โดยข้อมูลเหล่านี้จะนำมาวิเคราะห์ และรายงานผลอย่างเฉพาะเจาะจงสำหรับแต่ละบุคคล โดยตั้งอยู่บนข้อมูลพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์และมีงานวิจัยทางการแพทย์รองรับ มีความแม่นยำในเชิงวิเคราะห์ (Analytical Accuracy) 99.9%
เมื่อเปรียบเทียบกับชุดตรวจ DNA อื่นๆ ในท้องตลาด เทคโนโลยี WES มีข้อมูลที่สามารถใช้ในการรายงานผลถึง 31 ล้าน DNA Data Points ชุดตรวจ DNA อื่นๆ มักมีข้อมูลที่สามารถใช้ในการรายงานผลอยู่ที่ประมาณ 7 แสน DNA Data Points
เพื่อให้เข้าใจยิ่งขึ้น ขอขยายความเทคโนโลยีที่เรียกว่า Whole Exome Sequencing (WES) ดังนี้
- การถอดรหัสเพื่อหาลำดับเบสของสารพันธุกรรมของทุก Exon เนื่องด้วย Exon คือส่วนสำคัญของยีนที่เข้าสู่กระบวนการถอดรหัสเพื่อสร้างโปรตีน หากมีการเปลี่ยนแปลงสารพันธุกรรมในลักษณะคล้ายกับการเขียนคำที่ใช้ตัวอักษรผิดก็สามารถส่งผลถึงสภาวะของสุขภาพได้
- ลำดับเบสบน DNA จะประกอบด้วยสองส่วนคือ Exon และ Intron โดยส่วนของ Exon คือส่วนของลำดับเบสบนสาย DNA ที่ถูกนำไปผ่านกระบวนการการถอดรหัสเพื่อสร้างโปรตีน ขณะที่ในส่วนของ Intron เป็นลำดับเบสบนสาย DNA ที่ไม่ได้ผ่านกระบวนการถอดรหัสระหว่างขั้นตอนการสร้างโปรตีน ลำดับเบสบนสาย DNA บริเวณของ Exon จะถูกถอดรหัสเป็น mRNA ที่เปรียบเสมือนสารตั้งต้นของโปรตีน
- Exon ทั้งหมดที่อยู่ในร่างกายเมื่อนำมารวมกันจะสามารถเรียกว่า Exome ซึ่ง Exome นี้สามารถคิดเป็นสัดส่วนประมาณ 1% จาก สารพันธุกรรมทั้งหมดของมนุษย์
ตรวจ DNA มีขั้นตอนอย่างไร?
วิธีตรวจ DNA ทำได้สะดวก ไม่เจ็บตัว เพียงใช้อุปกรณ์ที่บรรจุในชุดตรวจ DNA เอามาเก็บตัวอย่างเซลล์จากกระพุ้งแก้ม โดยช่วงก่อนตรวจ 30 นาที ควรงดรับประทานอาหาร ดื่มน้ำ แปรงฟัน บ้วนปาก หรือเคี้ยวหมากฝรั่ง
จากนั้นเก็บตัวอย่างทั้งหมดใส่ลงในกล่อง กรอกข้อมูลต่างๆ ให้ครบถ้วน แล้วนำส่งห้องปฏิบัติการ
ตัวอย่างเซลล์จะถูกไปยังห้องปฏิบัติการในฮ่องกง ซึ่งแม้จะผ่านการขนส่ง หรืออากาศร้อน ก็ไม่ทำให้ DNA ที่ได้จากเซลล์เปลี่ยนแปลงแต่อย่างใด
ระยะเวลารอผลตรวจ DNA ประมาณ 45-60 วัน จะได้ผลตรวจเป็นรูปเล่มสรุปทางอีเมลและที่อยู่ที่ได้ให้ข้อมูลไว้ ในรายงานแสดงเป็นรูปแบบกราฟิกที่เข้าใจง่าย และมีรหัสล็อกอินให้อ่านรายละเอียดต่อในแอปพลิเคชัน
นอกจากนี้ยังมีบริการพิเศษ ให้สามารถปรึกษาผลการตรวจกับผู้เชี่ยวชาญทางด้านโภชนาการของ Circle Vital ได้ 1 ครั้ง ระยะเวลา 30 นาที โดยทำนัดผ่านอีเมลที่แจ้งผลตรวจได้เลย
รายงานผลตรวจเป็นภาษาอังกฤษเท่านั้น
ตรวจ DNA มีข้อจำกัดหรือไม่?
แม้การตรวจ DNA จะบอกได้หลายอย่าง แต่ผลที่ออกมาจะไม่ใช่ลักษณะค่าที่จะนำไปวินิจฉัยอาการป่วยหรือหาแนวทางการรักษาโรคได้
ส่วนใหญ่แล้วเป็นเพียงสเกลบอกว่าเรามีค่านี้อยู่ในระดับปกติ หรือสูง-ต่ำกว่าปกติ กับอาจจะบอกความเสี่ยง ความน่าจะเป็น คาดคะเนสิ่งที่น่าจะเหมาะกับเรา ให้ผู้ใส่ใจสุขภาพนำไปวางแผนดูแลสุขภาพได้ดียิ่งขึ้นเท่านั้น
ส่วนช่วงอายุของผู้สามารถรับการตรวจ DNA ความจริงการเก็บตัวอย่างเซลล์ไปตรวจ DNA ไม่เจ็บ ไม่ทำให้เกิดอันตราย แต่แนะนำให้ใช้ชุดตรวจ DNA Circle Vital กับผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป เพื่อหลีกเลี่ยงคุณพ่อคุณแม่ใช้ผลตรวจในการชักนำเด็กไปทางใดทางหนึ่งโดยเฉพาะ หรืออาจชี้นำการเรียนรู้ของเด็ก ทำให้เด็กขาดโอกาสเรียนรู้และลองผิดลองถูกด้วยตนเอง
การตรวจ DNA เป็นหนึ่งในทางเลือกเพื่อดูแลสุขภาพเชิงป้องกัน ที่สำคัญคือเมื่อรู้ทันภาวะสุขภาพและความเสี่ยงของตัวเองแล้ว ก็อย่าลืมปรับพฤติกรรมและติดตามผลอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้การตรวจเกิดประโยชน์สูงสุด