เบต้ากลูแคน ได้ชื่อว่าเป็นสารมหัศจรรย์จากธรรมชาติ มีคุณประโยชน์มากมาย โดยปัจจุบันงานวิจัยหลายชิ้นระบุว่า เบต้ากลูแคน มีฤทธิ์กระตุ้นภูมิคุ้มกันได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงที่สุด เมื่อเทียบกับสารสกัดชนิดอื่นๆ เบต้ากลูแคนคืออะไร มีประโยชน์ต่อร่างกายด้านใดบ้าง ใครควรรับประทาน มาทำความรู้จักเบต้ากลูแคนกันได้ ในบทความนี้
เบต้ากลูแคนคืออะไร?
เบต้ากลูแคน (Beta Glucan) คือสารประกอบประเภทน้ำตาลเชิงซ้อนชนิดหนึ่ง ซึ่งเรียงตัวเป็นโพลีแซกคาไรด์ หรือเส้นใยธรรมชาติ โดยแหล่งที่พบหลักๆ มี 2 แหล่ง ได้แก่
- กลุ่มธัญพืช เช่น ข้าวโอ๊ต ข้าวบาร์เล่ย์ เป็นกลุ่มโครงสร้าง Beta-1,3/1,4-Glucan (ชนิดละลายน้ำ)
- กลุ่มเชื้อรา เช่น เห็ด ยีสต์ เป็นกลุ่มโครงสร้าง Beta-1,3/1,6-Glucan (ชนิดไม่ละลายน้ำ)
จากงานวิจัยหลายชิ้นพบว่า เบต้ากลูแคนกลุ่มที่พบในยีสต์ หรือชนิดไม่ละลายน้ำ มีฤทธิ์ช่วยกระตุ้นการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด นอกจากนี้เบต้ากลูแคนยังมีคุณสมบัติอื่นๆ อีกมากมาย เช่น
- ช่วยป้องกันและต้านโรคมะเร็ง
- ช่วยลดไขมันส่วนเกิน และควบคุมคอเลสเตอรอล
- ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด
- ช่วยฟื้นฟูการอักเสบของระบบประสาท ป้องกันโรคอัลไซเมอร์
- ช่วยปรับสมดุลร่างกาย บรรเทาอาการภูมิแพ้
- ลดอาการปวดตามข้อ ไขข้ออักเสบ
- กระตุ้นการผลิตคอลลาเจน ช่วยชะลอวัย ฟื้นฟูสภาพผิว ลดเลือนริ้วรอย
ด้วยคุณสมบัติดังที่กล่าวมานี้ ทำให้เบต้ากลูแคน ได้ชื่อว่าเป็น “สารมหัศจรรย์จากธรรมชาติ” ที่มีคุณประโยชน์ต่อร่างกายนานัปการ
เบต้ากลูแคนช่วยกระตุ้นการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันได้อย่างไร?
คุณสมบัติที่โดดเด่นที่สุดของเบต้ากลูแคน คือมีฤทธิ์ในการกระตุ้นการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันร่างกาย โดยจากงานวิจัยของ Joyce K. Czop จากมหาวิทยาลัย Harvard พบว่า เบต้ากลูแคนจะเข้าไปกระตุ้นการทำงานของ เซลล์เม็ดเลือดขาวขนาดใหญ่ (Macrophage) ซึ่งทำหน้าที่ดักจับและทำลายสิ่งแปลกปลอม เชื้อโรค ไวรัส หรือแบคทีเรีย ที่เข้าสู่ร่างกาย
ตามปกติระบบภูมิคุ้มกันร่างกายจะอยู่ในภาวะสงบ หมายถึง จะไม่ทํางานจนกว่า จะตรวจพบสิ่งแปลกปลอม แต่หากร่างกายได้รับเบต้ากลูแคนเป็นประจำ เบต้ากลูแคนจะคอยกระตุ้นเซลล์ที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันให้ตื่นตัว และทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพตลอดเวลา โดยกระบวนการกระตุ้นการทำงานมีหลากหลายรูปแบบ เช่น
- เพิ่มประสิทธิภาพในการตรวจจับและทำลายสิ่งแปลกปลอมของเซลล์ Macrophage
- กระตุ้นการสื่อสารระหว่างเซลล์ในระบบภูมิคุ้มกัน
- เพิ่มปริมาณการสร้างและกระตุ้นการเจริญเติบโตของเซลล์เม็ดเลือดขาว เช่น Neutrophils และ Eosinophils
ด้วยคุณสมบัติดังที่กล่าวมานี้ ทำให้เบต้ากลูแคน คือสารที่มีฤทธิ์ในการกระตุ้นการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุดในปัจจุบัน
เบต้ากลูแคน ช่วยต้านมะเร็งได้อย่างไร?
อีกหนึ่งคุณสมบัติที่โดดเด่นของเบต้ากลูแคนคือ ช่วยป้องกันและต้านโรคมะเร็ง ตามปกติเมื่อร่างกายมีเซลล์มะเร็งเกิดขึ้น ระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายจะพยามเข้าทำลายเซลล์นั้นทันที แต่หากภูมิคุ้มกันแข็งแรงไม่เพียงพอหรือทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ ก็จะไม่สามารถทำลายได้ ทำให้เซลล์มะเร็งเติบโตและลุกลาม ก่อให้เกิดความเสียหายต่อร่างกาย
แต่จากงานวิจัยหลายชิ้นพบว่า เบต้ากลูแคน มีฤทธิ์ยับยั้งการเติบโตและการกระจายตัวของเซลล์มะเร็งได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยจะเข้าไปสนับสนุนการทำงานของเซลล์ที่ทำหน้าที่กำจัดเซลล์มะเร็ง รวมทั้งกระตุ้นให้ไขกระดูกสร้างเม็ดเลือดขาวมากยิ่งขึ้น เพื่อใช้ต่อสู้กับเซลล์มะเร็งอีกด้วย
ทั้งนี้จากการศึกษาของ Peter W. Mansell พบว่า ผู้ป่วยโรคมะเร็งผิวหนัง ที่ได้รับเบต้ากลูแคนเป็นประจำ เซลล์มะเร็งที่ผิวหนังมีขนาดลดลง
นอกจากนี้จากการทดลองฉายรังสีในระดับที่เป็นอันตรายให้หนูทดลองซึ่งได้รับเบต้ากลูแคนเป็นประจำ พบว่า 70% ของหนูทั้งหมด ไม่ได้รับอันตรายจากรังสี
ข้อมูลเหล่านี้แสดงให้เห็นว่า เบต้ากลูแคนมีฤทธิ์ช่วยต้านเซลล์มะเร็ง ทั้งยังช่วยลดผลข้างเคียงจากการฉายรังสี รวมทั้งยังเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีประสิทธิภาพอีกด้วย
ใครควรรับประทานเบต้ากลูแคน?
เบต้ากลูแคน คือสารที่ร่างกายไม่สามารถผลิตขึ้นเองได้ จึงแนะนำให้รับประทานเป็นประจำ เพื่อช่วยกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันร่างกายให้แข็งแรง โดยส่วนใหญ่เบต้ากลูแคนจะถูกพบในอาหาร เช่น ธัญพืช จำพวกข้าวโอ๊ต ข้าวบาร์เลย์ รำข้าว ข้าวสาลี เห็ดบางชนิด เช่น เห็ดไมตาเกะ ยีสต์ รา
แต่บางครั้งในชีวิตประจำวันเราไม่สามารถรับประทานเบต้ากลูแคนได้เพียงพอที่จะช่วยเสริมภูมิคุ้มกันได้ ปัจจุบันจึงมีผลิตภัณฑ์เสริมอาหารหลากหลายรูปแบบ ที่มีสารสกัดจากเบต้ากลูแคน ทำให้รับประทานง่าย สะดวกยิ่งขึ้น และช่วยให้ร่างกายได้รับเบต้ากลูแคนในปริมาณที่เหมาะสม โดยเบต้ากลูแคนที่แนะนำให้รับประทาน ควรมีคุณสมบัติดังนี้
- เป็นเบต้ากลูแคนกลุ่มโครงสร้าง Beta-1,3/1,6-Glucan ชนิดไม่ละลายน้ำ ซึ่งชนิดที่ทดสอบแล้วว่ามีประสิทธิภาพสูงสุดคือชนิดที่สกัดจากยีสต์
- สารสกัดเบต้ากลูแคนต้องบริสุทธิ์ ปราศจากสารเจือปนที่เป็นอันตราย โดยปัจจุบันความบริสุทธิ์สูงสุดที่สามารถสกัดได้คือ 91%
- ผ่านการตรวจสอบและได้รับการรับรองมาตรฐานที่น่าเชื่อถือจากสถาบันระดับโลก เช่น สถาบันในยุโรป เป็นต้น
- แหล่งที่มาของสารสกัดมีความน่าเชื่อถือ เช่น ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ เป็นต้น
ทั้งนี้จากคุณสมบัติของเบต้ากลูแคน ที่มีฤทธิ์ช่วยกระตุ้นการทำงานและบำรุงร่างกายในหลายระบบ จึงเหมาะกับกลุ่มคนดังต่อไปนี้*
- ผู้ป่วยมะเร็งทุกชนิด
- ผู้ป่วยที่ได้รับการฉายรังสีและเคมีบำบัด
- ผู้ป่วยโรคติดเชื้อ
- ผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกัน
- ผู้ที่มีปัญหาภูมิแพ้
- ผู้ที่มีความเสี่ยงโรคหัวใจ
- ผู้ป่วยโรคเบาหวาน
- ผู้ที่มีไขมัน คอเลสเตอรอลสูง
- ผู้ป่วยโรคข้อกระดูกอักเสบ
- ผู้ที่ไม่สบาย ป่วยบ่อย
- ผู้ที่ต้องการบำรุงร่างกายให้แข็งแรง
- ผู้ที่ต้องการชะลอวัย
*สำหรับผู้ป่วยโรคต่างๆ ควรศึกษาถึงผลข้างเคียงและต้องปรึกษาแพทย์ก่อนซื้อผลิตภัณฑ์ใดๆ มารับประทาน เพื่อความปลอดภัยสูงสุด
แม้ว่าเบต้ากลูแคน จะเป็นสารที่มีคุณประโยชน์ต่อร่างกายมากมาย แต่การรับประทานผลิตภัณฑ์อาหารเสริมอย่างเดียวนั้นไม่เพียงพอ แต่จำเป็นต้องรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ พักผ่อนให้เพียงพอ ควบคู่ไปกับการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้ร่างกายสมบูรณ์ แข็งแรง ห่างไกลโรคร้ายอย่างยั่งยืน
