คนไข้มีอาการไอเรื้อรังมานานหลายเดือนซื้อยาทานเองเป็นๆหายแต่ก็คิดว่าคงไม่เป็นอะไรมากเลยไปรพ.ตนเองสะดวก วันที่ไปมีอาการหอบเหนื่อยมากร่วมด้วย ไปถึงคุณหมอตรวจและxrayปอด แจ้งว่าปอดติดเชื้อแจ้งว่าต้องให้ยาฆ่าเชื้อ3-7วันตามอาการ คนไข้ให้ยา3วัน อาการดีขึ้นจึงให้ยาทานและนัดหมอต่อ วันที่นัดหมอๆแจ้งว่าxrayดูคล้ายวัณโรค ต้องเก็บเสมหะ3วันและส่งเพาะเชื้อประมาณ2เดือน ผลการเก็บเสมหะ3วันหมอแจ้งว่าเป็นวัณโรค และให้ยาวัณโรคมาทาน และแจ้งว่าคราวหน้าให้ตรวจhiv แต่หลังจากได้ยาวัณโรคกลับมาทานได้5วัน มีอาการแย่ลงหายใจไม่ทันจึงกลับไปที่รพเดิม หมอจึงตรวจเลือดผลออกมาว่ามีเชื้อhivและเชื้อราในปอดร่วมด้วย จงให้นอนรพ1คืน และให้ยาเกี่ยวกับเชื้อราในปอดเพิ่ม และแจ้งทางคนไข้ว่าให้ไปติดต่อรพ.ที่มีสิทธิ์รักษาจะดีกว่าเพราะต้องรักษาอีกนาน คนไข้จึงขอประวัติออกมา และอาการดีขึ้นเรื่อยๆตามลำดับและยาวัณโรคกับเชื้อราทานได้ประมาณ2อาทิตย์ คนไข้เลยยังไม่ได้ไปติดต่อกับรพ.ที่มีสิทธิ์เพราะคิดว่ายาไกล้หมดแล้วค่อยไปติดต่อ แต่ทานยามาได้12วัน มีอาการผื่นคันตามตัวได้3วัน เลยไปรพ.ที่มีสิทธิ์ก่อนยาจะหมด พร้อมเอาประวัติเดิมไปด้วย(ผลเพาะเชื้อเสมะยังไม่ได้) หมอที่รพ.ที่มีสิทธิ์ตรวจสอบแล้วมีอาการแพ้ยา รวมถึงตรวจเช็คใหม่ทั้งหมด xray ตรวจเลือด(ยืนยันhiv) และให้เก็บเสมหะขณะนอนที่รพ.รวมถึงใส่สายอ๊อกซิเจน ในช่วงวันแรกที่นอนรพหมอให้ยาฆ่าเชื้อทางน้ำเกลือ เดาว่าเป็นยาเชื้อราเพราะหมอบอกว่ายาไม่ต้องทานแล้วเพราะยาตัวเดียวกัน และลดยาวัณโรคเหลือแค่1ชนิด ในปริมาณที่น้อย รับยามาเรื่อยๆประมาณ4วันหมอปรับจากยาฉีดเป็นยาทานในส่วนยาฆ่าเชื้อหมอแจ้งว่าปอดติดเชื้อpcpอาการดีขึ้นตามลำดับ หายใจเองสะดวกขึ้นและถอดสายอ๊อกซิเจน ส่วนยาวัณโรคเริ่มเพิ่มขนาดขึ้นตามลำดับ ในขณะเดียวกันก็เจาะเลือดตรวจถี่ๆ เก็บเสมหะเพิ่มเรื่อยๆ และxrayหลายครั้งในระยะเวลา12วัน อาการคนไข้ดีขึ้นตามลำดับดูจากภายนอกไม่น่าเป็นห่วง จนมาวันนี้หมอแจ้งว่าหยุดยาวัณโรคเพราะตรวจเสมหะไม่พบเชื้อ จึงให้หยุดยาวัณโรคก่อน คำถามและสิ่งที่กังวลคือ 1.เป็นไปได้หรือไม่ที่จะไม่เป็นวัณโรค(แต่ทางรพ.ก็ยังต้องการเสมหะต่อในการตรวจให้แน่ชัดต่อไป) 2.คนไข้ไม่ค่อยมีจนถึงไม่มีเสมหะในเวลาที่ผ่านมาโดยตลอดจะทำให้ตรวจไม่เจอหรือไม่ และหรือจะมีวิธีตรวจแบบไหนอีกหรือไม่ที่แน่นอนเช่นกัน 3.การหยุดยาวัณโรคจะมีผลต่อการรักษามากหรือน้อยเพียงใดถ้าคนไข้เป็นวัณโรคจริงแต่อาจตรวจไม่พบเชื้อ อาการจะกลับมาแย่ลงอีกไหม และจะกลายเป็นเชื้อเดื้อยาที่ส่งผลยุ่งยากต่อการรักษาในอนาคตหรือไม่ 4.แล้วถ้ายังตรวจเสมหะไม่พบเชื้อต่อไปเรื่อยๆแนวทางจะเป็นอย่างไร ขอบพระคุณเป็นอย่างสูงครับ