รบกวนสอบถามค่ะ แฟนปวดขาขางขวา เลยไปตรวจที่ รพ. พบค่าCPK สูงมาก หมอจ่ายยาสเตียรอยด์ให้ทาน แต่ค่าCPK ยังสูงอยู่ เลยนัดไปตรวจชิ้นเนื้อ หมอบอกว่าเป็นโรคแพ้ภูมตัวเองค่ะ นัดไปตรวจทุกหนึ่งเดือน แต่ค่า CPK ก็ยังสูงอยู่ ตอนนี้แฟนเริ่มปวดขาข้างซ้าย ผมร่วง มีวิธีอื่นรักษาไหมคะที่ให้อาการดีขึ้น

สวัสดีค่ะ จากคำถามเรื่องค่า cpk ที่สูง ต้องเข้าใจเบื้องต้นว่าcpkเป็นค่าที่เกิดจากตัวกล้ามเนื้อทั้งกล้ามเนื้อทั่วไป กล้ามเนื้อหัวใจ เป็นเอนไซม์ของตัวกล้ามเนื้อเอง โดยมากแล้วจะเพิ่มขึ้นในเวลาที่เรามีการใช้งานกล้ามเนื้อ เช่น การออกกำลังกายอย่างหนัก ภาวะโรคหัวใจ(หัวใจเป็นกล้ามเนื้อเช่นกัน) การใช้สุรา การใช้สารเสพติดบางชนิด เช่น โคเคน หรือการใช้ยาบางชนิด เช่น ยาลดไขมัน/ยาต้านเชื้อรา เป็นต้น ซึ่งสิ่งข้างต้นจะส่งเสริมให้มีค่า cpk สูงขึ้นได้
แต่จากที่บอกว่ามีโรคทางภูมิคุ้มกัน ภูมิแพ้ตนเองคาดว่าน่าจะเป็นโรคที่มีการอักเสบของกล้ามเนื้อเรื้อรังซึ่งค่าcpkจะขึ้นได้ตามตัวโรคค่ะ โดยมากจะต้องมีการรับประทานสเตียรอยด์เป็นระยะเวลาหนึ่งเพื่อลดการอักเสบกล้ามเนื้อจากภูมิคุ้มกันตนเองที่ทำลายกล้มเนื้อ ค่าcpkจึงสูงขึ้น ดังนั้น ไม่มีวิธีการที่จะทำให้ค่า cpk ลดลงอย่างรวดเร็วหากไม่รับประทานยาเพื่อกดภูมิที่ลดการืำลายกล้ามเนื้อตนเองค่ะ แต่อาจจะช่วยให้ค่าไม่ขึ้นโดยแนะนำว่าให้งดออกกำลังกาย/งดการทำงานหนัก งดดื่มสุราการใช้สารเสพติด หากมียาอื่นๆเช่น ยากำจัดเชื้อราหรือยาลดไขมันให้งดรับประทานยาเหล่านั้น ค่า cpk จะไม่เพิ่มสูงขึ้นมากโดยลดกิจกรรมที่ทำให้ค่าcpkขึ้น
ส่วนการรักษาน่าจะต้องมีการติดตามและการใช้ยาสเตียรอยด์กดภูมิคุ้มกันอย่างต่อเนื่อง แนะนำให้พบแพทย์ต่อเนื่องเรื่องโรคภูมิแพ้ตนเองค่ะ

จากที่คนไข้บอกมาประวัติค่อนข้างน้อย และ คำว่าโรคแพ้ภูมิตนเองนั้นมีความหมายค่อนข้างกว้างมาก ยังไม่ทราบการวินิจฉัยที่แท้จริงว่าเป็นกลุ่มโรคใด แต่เนื่องจากเกี่ยวข้องกับ cpk จึงทราบเพียงเกี่ยวกับกล้ามเนื้อ

โดยทั่วไปการวินิจฉัยโรคแพ้ภูมิตนเอง จำเเป็นต้องตรวจร่างกายอย่างละเอียด และส่งเลือดตรวจทางห้องปฏิบัติการโดยละเอียด หากเกี่ยวกับกล้ามเนื้อ บางครั้งก็ต้องส่งตรวจการทำงานของกล้ามเนื้อที่จำเพาะในบางโรคที่สงสัยอีก ดังนั้นควรตรวจกับแพทย์ที่รพ. จึงจะบอกได้ดีที่สุดค่ะ

อย่างไรก็ตามแนวทางการรักษาคล้ายกันคือกลุ่มยากกดภูมิ และการเลือกใช้หรือการปรับยาขึ้นอยู่กับการตรวจละเอียดโดยรวมทั้งหมดที่รพ.ค่ะ

จากข้อมูลที่ให้หมอมาบอกว่า เป็นโรคภูมิแพ้ตัวเองที่มีค่า cpk ขึ้นสูง หมอสงสัยว่าอาจจะเป็นโรคdermatomyositis เป็นภาวะภูมิคุ้มกันที่ทำให้มีภาวะกล้ามเนื้ออักเสบร่วมด้วย จริงๆแล้วการวินิจฉัยโรคระบบภูมิคุ้มกันจะต้องดูหลายๆองค์ประกอบร่วมกันซึ่งจะมีเกณฑ์เบื้องต้นว่ามีการครอบคลุมของโรคที่ระบบใดบ้าง โดยจะมีการเจาะเลือดเพื่อดูค่า ภูมิคุ้มกันตนเอง ค่าการอักเสบ หรือค่า cpkซึ่งเป็นเอนไซม์กล้ามเนื้อ ร่วมกับอาจจะต้องมีการตัดชิ้นเนื้อเพื่อนำไปตรวจเพิ่มเติม โดยมักจะอาการร่วมที่มีลักษณะเฉพาะ เช่น ผื่นใบหน้าบริเวณดวงตา คอ แผ่นหลัง ซึ่งการตรวจวินิจฉัยส่วนมากแล้วจะมีการตรวจค่อนข้างละเอียด
โดยหากสงสัยภาวะเรื่องภูมิคุ้มกันตนเองหมอแนะนำว่าอาจจะลองขอคำปรึกษาจากแพทย์เจ้าของไข้ว่าได้ทำการตรวจอะไรไปแล้วบ้างเบื้องต้นและสงสัยว่าเป็นโรคอะไรค่ะ แต่จากการจ่ายยาและการติดตามน่าจะมีวินิจฉัยแน่ชัดระดับนึงแล้ว ส่วนเรื่องการรักษาเรื่องการให้ยากดภูมิโดยมากจะมีการติดตาม ทั้งค่า cpk การติดตามการทำงานของไต การตรวจปัสสาวะและติดตามอาการ โดยการจะลดยาลง จะดูจากอาการและต้องดูจากอวัยวะที่มีผลกระทบจากโรคนั้นๆ เช่น ไต เป็นต้น
แนะนำว่าอาจลองพูดคุยแพทย์เจ้าของไข้เพื่อขอคำแนะนำเกี่ยวกับตัวโรคว่าวินิจฉัยเป็นโรคอะไร และหากได้ตัวโรคที่ชัดเจนแล้วอาจจะนำมาถามหมอเพิ่มเติมเรื่องที่สงสัยได้ค่ะ หมอยินดีให้คำปรึกษาค่ะ