การตรวจ HDL-c หรือคอเลสเตอรอลชนิดดีคืออะไร
คอเลสเตอรอลชนิดดี หรือ High-density lipoprotein (HDL cholesterol, HDL-c หรือ HDL) คือไลโปโปรตีน (lipoproteins) ชนิดหนึ่ง ทำหน้าที่เป็นตัวกำจัดคอเลสเตอรอลออกจากเนื้อเยื่อ และขนส่งไปทำลายที่ตับต่อไป โดยใน HDL ประกอบด้วยโปรตีนเป็นส่วนมากและมีจำนวนคอเลสเตอรอลน้อย จึงทำให้ HDL นั้นมีประโยชน์ถือเป็นไขมันที่ดีกับร่างกาย
หากปริมาณคอเลสเตอรอลในเลือดสูงนั้นทำให้ HDL ขนส่งออกไปกำจัดไม่ทัน จะนำไปสู่ความเสี่ยงของโรคหัวใจและเส้นเลือดอุดตันได้ ดังนั้นหากมีปริมาณ HDL สูงจะยิ่งดีต่อร่างกายเพราะความเสี่ยงของการเป็นโรคหัวใจหรือเส้นเลือดอุดตันจะต่ำลง
สูตรอาหารเสริม รวมสารสำคัญ 9 ชนิด สำหรับ เบาหวาน น้ำตาลในเลือดสูง ความดัน ไขมัน
ซื้อผ่าน HD ประหยัดกว่า / ราคาพิเศษสำหรับ นศ. / ผ่อน 0% / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
ทำไมถึงต้องตรวจ HDL
การตรวจ HDL-C หรือคอเลสเตอรอลชนิดดีจะใช้เป็นส่วนหนึ่งในการเก็บข้อมูลระดับไขมันในเลือดทั้งหมด เพื่อใช้ในการตรวจคัดกรองผู้ที่มีความเสี่ยงในการเป็นโรคหัวใจหรือเส้นเลือดอุดตัน เป็นเครื่องมือในการช่วยเหลือแพทย์ในการพิจารณาเลือกวิธีการรักษาให้ผู้ป่วยที่มีระดับไขมันในเลือดสูงหรือมีความเสี่ยงในการพัฒนาเป็นโรคหัวใจและหลอดเลือดสูง
การตรวจ HDL-C นั้นอาจใช้ประโยชน์ในการตรวจติดตามผลการรักษาภาวะไขมันในเลือดสูงได้เช่นกัน
เมื่อไรถึงควรตรวจ HDL
ในผู้ใหญ่ การตรวจคอเลสเตอรอลชนิดดีจะรวมอยู่ในการตรวจสุขภาพทั่วไป หรือตรวจสุขภาพประจำปี หรือในผู้ที่มีสุขภาพดีสามารถรับการตรวจได้ทุก 4 หรือ 6 ปี และในผู้ที่มีความเสี่ยงต่อโรคหัวใจสูงแพทย์อาจจะสั่งให้มีการตรวจที่ถี่ขึ้นกว่าปกติ
- ตรวจคัดกรอง: เพื่อเป็นการตรวจคัดกรองในการตรวจสุขภาพเบื้องต้นที่ทุกคนควรทำ โดยควรตรวจทุกปีหรือทุก 6 เดือนในผู้ใหญ่ ในเด็กควรมีการตรวจคัดกรองในช่วงอายุ 9-11 ปี และตรวจอีกครั้งเมื่อมีอายุ 17-21 ปี
- ตรวจติดตาม: โดยจะตรวจถี่ขึ้นกว่าการตรวจคัดกรองเมื่อพบว่ามีความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจ ถ้ามีความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจสูงก็ควรตรวจถี่ยิ่งขึ้น หรือเมื่อมีปัญหาทางสุขภาพหรือโรคประจำตัวที่ส่งผลต่อระดับไขมันในเลือด หรือแพทย์อาจจะสั่งให้มีการตรวจ HDL เมื่อต้องการที่จะติดตามผลการรักษา หรือเพื่อประเมินผลการรักษาว่ายาที่ได้รับ หรือการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตนั้นได้ผลหรือไม่ ระดับไขมันดีเพิ่มขึ้นหรือไม่
ความเสี่ยงอื่นที่ก่อให้เกิดโรคหัวใจมีดังนี้
- การสูบบุหรี่
- ภาวะน้ำหนักเกินหรือโรคอ้วน
- การกินอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพ
- การไม่ออกกำลังกาย
- อายุมากกว่า 45 ปีในเพศชาย หรืออายุมากกว่า 55 ปีในเพศหญิง
- มีโรคประจำตัวคือความดันโลหิตสูง
- ภายในครอบครัวมีประวัติเป็นโรคหัวใจมาก่อน
- มีโรคประจำตัวคือโรคเบาหวาน
สูตรอาหารเสริม รวมสารสำคัญ 9 ชนิด สำหรับ เบาหวาน น้ำตาลในเลือดสูง ความดัน ไขมัน
ซื้อผ่าน HD ประหยัดกว่า / ราคาพิเศษสำหรับ นศ. / ผ่อน 0% / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
การเตรียมตัวก่อนการตรวจ HDL
หากเป็นการตรวจระดับไขมันในเลือดทุกชนิด ผู้เข้ารับการตรวจจะต้องงดอาหาร 9-12 ชั่วโมงก่อนการตรวจ ดื่มได้เฉพาะน้ำเปล่าเท่านั้น ในกรณีที่ไม่ต้องมีการงดอาหารแพทย์หรือพยาบาลจะแจ้งให้ผู้เข้าตรวจทราบ
การตรวจ HDL ควรตรวจในภาวะที่ผู้ตรวจมีสุขภาพดีไม่เจ็บป่วย เนื่องจากค่าคอลเลสเตอรอลอาจจะลดลงหากอยู่ในภาะวะล้มป่วย หรือหัวใจวาย หรือร่างกายมีภาวะความเครียดจากอุบัติเหตุหรือการผ่าตัด เป็นต้น ควรรอประมาณ 6 สัปดาห์หลังจากการล้มป่วยเพื่อเข้ารับการตรวจ
ในเพศหญิงหากมีการตั้งครรภ์ก็อาจทำให้ค่า HDL เปลี่ยนไปได้ ควรตรวจหลังจากคลอดแล้วอย่างน้อย 6 สัปดาห์
การอ่านและแปลผลการตรวจ HDL
การที่มีระดับไขมันอยู่ในระดับปกตินั้นหมายถึงการมีหัวใจที่แข็งแรงและสุขภาพดี โดยแพทย์จะพิจารณาจากผลการตรวจค่าไขมันทั้งหมดรวมถึงค่า HDL-C ด้วย หลายองค์ประกอบร่วมกันนำมาพิจารณาว่าสุขภาพท่านดีหรือไม่ มีความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือดมากน้อยเพียงใด แพทย์จะพิจารณาถึงปัจจัยอื่นด้วย เช่น การใช้ชีวิต อาหารที่รับประทาน และปัจจัยเสี่ยงที่อาจก่อให้เกิดโรคหัวใจหลอดเลือด เป็นต้น เพื่อนำมาเลือกใช้วิธีการรักษาและลดความเสี่ยงการเกิดโรคหัวใจให้มากที่สุด
โดยหน่วยของผลการตรวจจะเป็น มิลลิกรัม/เดซิลิตร หรือ mg/dL
การแปลผลการตรวจ HDL สำหรับผู้ใหญ่
ระดับ HDL ปกติอยู่ที่ 40-50 mg/dL ในเพศชายและ 50-59 mg/dL ในเพศหญิง
สูตรอาหารเสริม รวมสารสำคัญ 9 ชนิด สำหรับ เบาหวาน น้ำตาลในเลือดสูง ความดัน ไขมัน
ซื้อผ่าน HD ประหยัดกว่า / ราคาพิเศษสำหรับ นศ. / ผ่อน 0% / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
หากมีค่า HDL น้อยกว่า 40 mg/dL ในเพศชาย และน้อยกว่า 50 mg/dL ในเพศหญิง หมายถึงมีความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจที่มากขึ้น ทั้งนี้ขึ้นกับผลของค่าอื่นๆ หรือปัจจัยอื่นร่วมด้วย
จากการศึกษามากมาย พบว่าหากมีค่า HDL อยู่ที่มากกว่าหรือเท่ากับ 60 mg/dL จะลดความเสี่ยงของโรคหัวใจได้
การแปลผลการตรวจ HDL สำหรับผู้มีอายุน้อยหรือเด็ก
ค่า HDL ปกติของเด็กควรอยู่ที่มากกว่า 45 mg/dL ระดับ HDL ที่ 40-45 mg/dL ถือว่าเริ่มมีความเสี่ยง
หากมีค่า HDL น้อยกว่า 40 mg/dL หมายถึงมีความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจที่มากขึ้น ทั้งนี้ขึ้นกับผลของค่าอื่นๆ หรือปัจจัยอื่นร่วมด้วย
ในบางห้องปฏิบัติการจะแสดงค่าของการตรวจในรูปแบบอัตราส่วนของ คอเลสเตอรอลทั้งหมด (total cholesterol) และ HDL ก็ได้ เช่น ผลตรวจคอเลสเตอรอลทั้งหมดได้ค่า 200 มิลลิกรัม/เดซิลิตร และมีค่า HDL 50 มิลลิกรัม/เดซิลิตร จะได้อัตราส่วนเท่ากับ 4:1 หรือจะบอกเป็นค่าเดียวคือนำอัตราส่วนมาหารกันก็ได้ จะได้เป็น 4 เป็นต้น
ค่าที่ต้องการของอัตราส่วนของ คอเลสเตอรอลทั้งหมด (total cholesterol) และ HDL อยู่ที่ต่ำกว่า 5 (5:1) และค่าปกติอยู่ที่ 3.5 (3.5:1)
การรักษาภาวะ HDL ต่ำ
ยาบางชนิด เช่น Niacin สามารถลดระดับของคอเลสเตอรอลและเพิ่มระดับของ HDL ได้ แต่แพทย์จะให้ยาตามระดับของคอเลสเตอรอลไม่ใช่ระดับของ HDL หรือแม้แต่การดื่มแอลกอฮอล์ก็สามารถเพิ่ม HDL ได้เช่นกัน แต่การดื่มแอลกอฮอล์มากกว่าวันละ 2 แก้วนั้นจะทำให้ความเสี่ยงต่อการเกิดโรคความดันโลหิตสูง หัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน และเส้นเลือดสมองอุดตันนั้นเพิ่มขึ้นเช่นกัน
วิธีที่ดีกว่าในการเพิ่มคลอเลสเตอรอลดีหรือ HDL นั้น คือการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตก็สามารถเพิ่มระดับของ HDL ได้ เช่น การลดหรือเลิกสูบบุหรี่ การออกกำลังกาย เป็นต้น
HDL สูงเกินไปได้หรือไม่
HDL จัดเป็นตัวป้องกัน และลดความเสี่ยงของการเกิดโรคหลอดเลือดและหัวใจ แต่อย่างไรก็ตาม บางการศึกษาพบว่าผู้ที่มีระดับ HDL สูงเกินไปอาจจะไม่ช่วยป้องกันโรคหลอดเลือดและหัวใจแต่อาจเพิ่มความเสี่ยงแทนเมื่อเปรียบเทียบกับผู้ที่มีระดับ HDL ระดับปกติ
มีการศึกษาพบว่าผู้ที่มีระดับ HDL สูงเกินไปบางรายเกินจากความผิดปกติของโครโมโซมทำให้มีระดับของ HDL ที่ผิดปกติได้