กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD

สาเหตุของความดันโลหิตต่ำ

เผยแพร่ครั้งแรก 25 เม.ย. 2018 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 5 นาที
สาเหตุของความดันโลหิตต่ำ

สาเหตุของความดันโลหิตต่ำมีหลายประการ ทั้งจากปัจจัยในชีวิตประจำวัน เช่น เวลาที่วัดความดันโลหิต  อายุ ความเครียด การผ่อนคลาย การออกกำลังกาย เกิดจากโรคและความเจ็บป่วยที่เป็น เกิดจากการใช้ยาบางชนิด เกิดจากการบาดเจ็บสาหัสและภาวะช็อก รวมถึงสาเหตุอื่นๆ

ตลอดทั้งวัน ความดันโลหิตสามารถเปลี่ยนแปลงได้ระหว่าง 30-40 มิลลิเมตรปรอท (ทั้งความดันตัวบนและความดันตัวล่าง) ซึ่งการเปลี่ยนแปลงนี้ขึ้นกับกิจกรรมที่คุณกำลังทำ ความเครียดในการทำงาน อุณหภูมิภายนอก และแม้แต่อาการที่รับประทานตอนกลางวันก็สามารถส่งผลต่อความดันโลหิตของคุณได้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
สูตรอาหารเสริม รวมสารสำคัญ 9 ชนิด สำหรับ เบาหวาน น้ำตาลในเลือดสูง ความดัน ไขมัน

ซื้อผ่าน HD ประหยัดกว่า / ราคาพิเศษสำหรับ นศ. / ผ่อน 0% / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

ในแต่ละครั้งที่คุณทำการวัดความดันโลหิต สิ่งสำคัญก็คือจะต้องทำภายใต้สภาวะเดียวกันเพื่อให้ผลที่ได้มีความสอดคล้องกัน หากผลการวัดความดันโลหิตออกมาในระดับต่ำ แพทย์จะพิจารณาถึงกิจกรรมที่คุณทำในชีวิตประจำวันซึ่งอาจส่งผลต่อค่าความดันโลหิต ก่อนที่จะพิจารณาถึงโรคที่อาจเป็นสาเหตุ

สาเหตุในชีวิตประจำวัน

หลายๆ ปัจจัยในชีวิตประจำวัน หรือบางครั้งในทุกๆ ชั่วโมง จะส่งผลต่อหัวใจและการไหลเวียนเลือด ด้านล่างนี้คือสิ่งที่สามารถส่งผลต่อความดันโลหิตของคุณ และบางครั้งอาจทำให้มีภาวะความดันโลหิตต่ำได้

  • เวลาที่ทำการวัดความดันโลหิต: โดยปกติความดันโลหิตจะลดต่ำลงในช่วงกลางคืน ดังนั้นหากวัดในตอนเช้าความดันโลหิตจะต่ำกว่าช่วงกลางวัน
  • อายุ: โดยทั่วไปความดันโลหิตจะสูงขึ้นในผู้สูงอายุ ถึงแม้ว่าความดันโลหิตต่ำขณะเปลี่ยนท่าทาง หรือหลังรับประทานอาหารจะมีแนวโน้มพบมากขึ้นในผู้สูงอายุก็ตาม
  • ความเครียดและการผ่อนคลาย: หากคุณกำลังมีความเครียด หัวใจจะเต้นเร็วขึ้นและความดันโลหิตจะสูงขึ้น แต่ถ้าคุณกำลังผ่อนคลายจะให้ผลในทางตรงกันข้าม
  • ปริมาณการออกกำลังกาย: ในตอนเริ่มต้น การออกกำลังกายจะเพิ่มความดันโลหิต แต่ถ้าคุณเป็นผู้ที่มีสุขภาพแข็งแรงและออกกำลังกายเป็นประจำ  ความดันโลหิตของคุณจะลดต่ำลงในขณะพัก
  • อุณหภูมิร่างกายของคุณ: ถ้าอุณหภูมิร่างกายคุณเย็น หัวใจคุณจะเต้นช้าลงและความดันโลหิตของคุณจะลดต่ำลงด้วย
  • ถ้าคุณเพิ่งรับประทานอาหารเสร็จ: เลือดจะถูกใช้สำหรับการย่อยอาหารที่กระเพาะอาหาร ทำให้ความดันโลหิตต่ำลงได้

สาเหตุจากโรคที่เป็น

หากความดันโลหิตยังคงต่ำอย่างต่อเนื่องแม้ว่าจะพิจารณาจากปัจจัยในชีวิตประจำวันที่ระบุไว้ข้างต้นแล้วก็ตาม สาเหตุอาจมาจากสาเหตุอื่นๆ โดยสาเหตุอื่นๆ ที่เป็นไปได้มีดังนี้:

การใช้ยา

ยาบางชนิดมีผลข้างเคียงคือความดันโลหิตต่ำ โดยมีแนวโน้มที่จะเป็นความดันโลหิตต่ำขณะเปลี่ยนท่าทาง ตัวอย่างรายชื่อยาที่ทำให้เกิดความดันโลหิตต่ำ ได้แก่

  • ยาในกลุ่ม beta-blockers (เบต้า บล็อกเกอร์): คุณอาจได้รับยานี้เพื่อรักษาโรคหัวใจหรือความดันโลหิตสูง
  • ยาในกลุ่ม alpha-blockers (อัลฟ่า บล็อกเกอร์): ยานี้ใช้เพื่อลดความดันโลหิตในผู้ที่มีความดันโลหิตสูง
  • ยาต้านซึมเศร้าบางชนิด (antidepressants)

แพทย์จะให้ข้อมูลกับคุณเกี่ยวกับผลข้างเคียงที่เป็นไปได้ของยาที่สั่ง ในระหว่างที่คุณกำลังใช้ยาที่แพทย์สั่ง หากคุณมีความเสี่ยงที่จะมีความดันโลหิตต่ำ คุณจะได้รับการติดตามความดันโลหิตอย่างใกล้ชิด

โรคหรือสภาวะความเจ็บป่วยร้ายแรง

ถ้าคุณกำลังเจ็บป่วยในระยะเฉียบพลัน คุณจะได้รับการวัดความดันโลหิตอย่างสม่ำเสมอ เพราะความดันโลหิตถือเป็นตัวชี้วัดความรุนแรงของความเจ็บป่วยที่เป็นได้ด้วย ความผิดปกติที่หัวใจ เช่น หัวใจล้มเหลว หรือ กล้ามเนื้อหัวใจตายจากการขาดเลือด สามารถทำให้ความดันโลหิตต่ำได้ เนื่องจากหัวใจไม่สามารถสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงทั่วร่างกายได้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
สูตรอาหารเสริม รวมสารสำคัญ 9 ชนิด สำหรับ เบาหวาน น้ำตาลในเลือดสูง ความดัน ไขมัน

ซื้อผ่าน HD ประหยัดกว่า / ราคาพิเศษสำหรับ นศ. / ผ่อน 0% / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

ความผิดปกติของระบบประสาทอัตโนมัติ (Autonomic disorders)

ความผิดปกติของระบบประสาทอัตโนมัติสามารถเป็นสาเหตุของความดันโลหิตต่ำได้ ระบบประสาทอัตโนมัติคือส่วนหนึ่งของระบบประสาทในร่างกาย ซึ่งจะควบคุมการทำงานของร่างกายที่คุณไม่สามารถสั่งการได้ เช่น การขับเหงื่อ การย่อยอาหาร และจังหวะการเต้นของหัวใจ

ระบบประสาทอัตโนมัติยังควบคุมการขยายและหดตัวของเส้นเลือด หากเกิดปัญหาขึ้นที่ระบบประสาทอัตโนมัติจะทำให้เส้นเลือดขยายโดยไม่ยอมหด เป็นสาเหตุของความดันโลหิตต่ำ ความผิดปกติของระบบประสาทอัตโนมัติมักเป็นสาเหตุของความดันโลหิตต่ำขณะเปลี่ยนท่าทางด้วย

ตัวอย่างของความผิดปกติของระบบประสาทอัตโนมัติ เช่น:

  • โรคเบาหวาน: โรคเรื้อรังที่มีสาเหตุมาจากการมีน้ำตาลในเลือดมากเกินไป
  • โรคพาร์กินสัน: โรคเรื้อรังที่ส่งผลต่อการเคลื่อนไหวของร่างกาย

ต่อมหมวกไต (Adrenal glands)

ต่อมหมวกไตเป็นต่อมขนาดเล็กสองต่อมที่อยู่ด้านบนของไตทั้งสองข้าง (ข้างละ 1 ต่อม) ต่อมหมวกไตจะสร้างฮอร์โมนที่ควบคุมความดันโลหิตและควบคุมสมดุลของเกลือและน้ำในร่างกาย หนึ่งในฮอร์โมนที่ต่อมนี้สร้างคือ อัลโดสเตอโรน (aldosterone) โดยมีหน้าที่ควบคุมปริมาณเกลือในร่างกาย

ถ้าต่อมหมวกไตเสียหาย เช่น เกิดการติดเชื้อ หรือมีเนื้องอกที่ต่อมหมวกไต การสร้างฮอร์โมนอัลโดสเตอโรนจะลดลง ทำให้สูญเสียเกลือไปจากร่างกาย ทำให้ร่างกายขาดน้ำ และทำให้ความดันโลหิตต่ำ

ถ้าปัญหาที่พบกับต่อมหมวกไตได้รับการวินิจฉัย จะสามารถรักษาโดยการเพิ่มปริมาณฮอร์โมนอัลโดสเตอโรนในร่างกายได้ อาการดังกล่าวนี้อาจเป็นอาการของโรค Addison’s disease ซึ่งเป็นสภาวะทีต่อมหมวกไตไม่สามารถผลิตฮอร์โมนคอร์ติซอล (cortisol) และอัลโดสเตอโรนได้เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย แต่สามารถรักษาได้ด้วยการใช้ยา

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
สูตรอาหารเสริม รวมสารสำคัญ 9 ชนิด สำหรับ เบาหวาน น้ำตาลในเลือดสูง ความดัน ไขมัน

ซื้อผ่าน HD ประหยัดกว่า / ราคาพิเศษสำหรับ นศ. / ผ่อน 0% / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

การบาดเจ็บสาหัสและช็อก

ความดันโลหิตต่ำสามารถมีสาเหตุมาจากการบาดเจ็บสาหัส หรือแผลไฟไหม้ ไฟคลอก โดยเฉพาะถ้ามีการเสียเลือดจำนวนมากด้วย ซึ่งหมายถึงคุณมีเลือดไม่เพียงพอที่จะสูบฉีดไปเลี้ยงทั่วร่างกาย ความดันโลหิตต่ำจะเกิดขึ้นถ้าคุณมีภาวะช็อกภายหลังการบาดเจ็บสาหัส

ภาวะช็อกชนิดอื่นๆ มีรายละเอียดดังนี้

  • Septic shock and toxic shock syndrome: ภาวะนี้เป็นภาวะช็อกที่เกิดขึ้นจากการติดเชื้อแบคทีเรีย โดยแบคทีเรียจะโจมตีผนังหลอดเลือดขนาดเล็กภายในร่างกาย ทำให้เกิดการรั่วของสารน้ำในหลอดเลือดออกมาที่เนื้อเยื่อรอบๆ ทำให้ความดันโลหิตต่ำอย่างรุนแรง (severe hypotension)
  • Anaphylactic shock หรือ anaphylaxis: เป็นภาวะที่เกิดขึ้นจากปฏิกิริยาการแพ้ต่อบางสิ่งบางอย่าง เช่น โดยตัวต่อต่อย หรือแพ้ถั่ว ในระหว่างปฏิกิริยาการแพ้ ร่างกายจะหลั่งสารเคมีชนิดหนึ่งชื่อฮีสตามีน (histamine) ซึ่งจะทำให้หลอดเลือดขยายตัว ทำให้ความดันโลหิตต่ำลงกะทันหันและรุนแรงได้
  • Cardiogenic shock: ภาวะนี้เป็นภาวะช็อกที่เกิดขึ้นเมื่อหัวใจไม่สามารถสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงร่างกายได้อย่างเพียงพอ ทำให้ร่างกายมีความดันโลหิตต่ำ โดยสามารถเกิดขึ้นระหว่างที่เกิดกล้ามเนื้อหัวใจตายจากการขาดเลือด

สาเหตุอื่นๆ

สาเหตุอื่นๆ ของภาวะความดันโลหิตต่ำ ได้แก่:

  • ความผิดปกติของเส้นประสาทอื่นๆ: ถ้าเส้นประสาทที่อยู่ที่บริเวณขาได้รับผลกระทบ คุณอาจมีความดันโลหิตต่ำอย่างรุนแรงในขณะที่ลุกขึ้นยืนได้ (ความดันโลหิตต่ำขณะเปลี่ยนท่าทาง)
  • อายุเพิ่มขึ้น: เมื่อคุณมีอายุมากขึ้น เส้นเลือดแดงจะแข็งตัวมากขึ้น ถ้าเส้นเลือดไม่สามารถหดตัวได้เหมือนเดิม จะทำให้ความดันโลหิตต่ำได้ โดยเฉพาะเมื่อคุณลุกขึ้นยืน
  • ตั้งครรภ์: ระหว่างช่วงแรกๆ ถึงช่วงกลางของการตั้งครรภ์ สามารถพบความดันโลหิตต่ำได้บ่อย
  • นอนติดเตียงนานเกินไป: ความดันโลหิตต่ำอาจเกิดขึ้นจากการที่เคลื่อนไหวร่างกายน้อยเกินไป หรือมีกิจกรรมการทำงานโดยรวมของระบบประสาทน้อยเกินไป
  • ขาดน้ำ: ความดันโลหิตต่ำอาจเกิดตามหลังการขาดน้ำอย่างรุนแรงจากการอาเจียนและท้องเสีย เพราะมีการสูญเสียน้ำและเกลือไปกับการอาเจียนและท้องเสีย ซึ่งจะทำให้ปริมาณน้ำในเลือดลงลง ทำให้เกิดความดันโลหิตต่ำ
  • พันธุกรรมของคุณ: งานวิจัยบางงานวิจัยสนับสนุนว่าความดันโลหิตต่ำถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้ ถ้าพ่อแม่มีความดันโลหิตต่ำ มีความเป็นไปได้ที่จะถูกถ่ายทอดมายังคุณด้วย

https://www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/heart-and-blood-vessels/conditions/low-blood-pressure-hypotension#causes


2 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
medicalnewstoday.com, Incorrect sleep behavior (https://www.medicalnewstoday.com/articles/321732.php#1), May 4, 2018
ncbi.nlm.nih.gov, Incorrect sleep behavior (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3669074/)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป