รูปแบบและส่วนประกอบของยา
พาราเซตามอล (Paracetamol) เป็นยากลุ่ม ยาบรรเทาอาการปวด และยาต้านไข้ (Analgesics and Antipyretics) ซึ่งมีรูปแบบของยาดังต่อไปนี้
- พาราเซตามอลในรูปยาเม็ด ประกอบด้วยพาราเซตามอล ขนาด 325 มิลลิกรัม และขนาด 500 มิลลิกรัม
- พาราเซตามอลในรูปยาน้ำ ประกอบด้วยพาราเซตามอล ความเข้มข้น 120 มิลลิกรัม ในยา 5 มิลลิตร และความเข้มข้น 250 มิลลิกรัม ในยา 5 มิลลิตร
- พาราเซตามอลในรูปยาหยด ประกอบด้วยพาราเซตามอล ความเข้มข้น 60 มิลลิกรัม ในยา 0.6 มิลลิลิตร
- พาราเซตามอลในรูปยาฉีด ประกอบด้วยพาราเซตามอล ความเข้มข้น 300 มิลลิกรัม ในยา 2 มิลลิลิตร
ตัวอย่างยี่ห้อที่มีจำหน่ายในประเทศไทย
A-Mol/A-Mol Pediatric, Cetamol 500, Cetamol Syrup, Children's Tylenol, Cotemp, Denamol, Depyret, Infant's Tylenol, Infulgan, Lotemp Suspension, Panadol, Paracap, Paracap Kids, Paracetamol General Drug House
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
กลไกการออกฤทธิ์
กลไกการออกฤทธิ์ของยาคือ พาราเซตามอล ลดอาการปวดโดยยับยั้งการกระตุ้นการปวด และลดไข้โดยยับยั้งศูนย์ควบคุมการความร้อนที่ไฮโปทาลามัส มีฤทธิ์ยับยั้งการอักเสบแบบอ่อน เนื่องจากสามารถยับยั้งการสังเคราะห์พรอสตาแกลนดินส์ (prostaglandins) ในระบบประสาทส่วนกลางได้บ้าง
ข้อบ่งใช้ยาพาราเซตามอล
1. ยาพาราเซตามอล ชนิดยาฉีดเข้าหลอดเลือดดำ มีข้อบ่งใช้ คือ บรรเทาอาการปวดในระดับความรุนแรงน้อยถึงปานกลาง และลดไข้ โดยมีปริมาณต่อไปนี้
- วัยเด็ก ให้ใช้ยาขนาด 10-15 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ขนาดยาสูงสุดต่อวัน คือ 90 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม
- วัยผู้ใหญ่น้ำหนักตัว 33-50 กิโลกรัม ให้ใช้ยาขนาด 15 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ทุก 4 ชั่วโมง ขนาดยาสูงสุดต่อวัน คือ 60 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม (หรือประมาณ 3,000 มิลลิกรัม)
- วัยใหญ่น้ำหนักตัวมากกว่า 50 กิโลกรัม ให้ใช้ยาขนาด 1,000 มิลลิกรัม ทุก 4 ชั่วโมง ขนาดยาสูงสุดต่อวัน คือ 4,000 มิลลิกรัม
2. ยาพาราเซตามอล ชนิดยาเม็ดรับประทาน มีข้อบ่งใช้ คือ บรรเทาอาการปวดในระดับความรุนแรงน้อยถึงปานกลาง และลดไข้
- วัยเด็ก ให้ใช้ยาขนาด 10-15 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัมต่อโดส ทุก 4-6 ชั่วโมง ขนาดยาสูงสุดต่อวัน คือ 2,600 มิลลิกรัมหรือไม่เกิน 5 โดส
- วัยผู้ใหญ่ ให้ใช้ยาขนาด 500-1,000 มิลลิกรัมทุก 4-6 ชั่วโมง ขนาดยาสูงสุดต่อวัน คือ 4,000 มิลลิกรัม
ในระหว่างที่รับประทานยาพาราเซตามอล คุณควรงดดื่มสุรา เพราะจะทำให้เป็นพิษต่อตับได้
ข้อปฏิบัติเมื่อลืมรับประทานยา
หากลืมรับประทานยาตามเวลาปกติที่รับประทาน ถ้าปกติรับประทาน 1 เม็ด ให้รับประทานยาทันทีที่นึกได้จำนวน 1 เม็ด โดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เม็ดแทนเม็ดที่ลืมรับประทาน
ในกรณีลืมรับประทานยาใกล้กับเวลารับประทานถัดไป ให้รับประทานยาในมื้อถัดไปในขนาด 1 เม็ด โดยข้ามยาในมื้อที่ลืมไป และไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เม็ด
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
ข้อควรระวังของการใช้ยา
- ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยที่มีภาวะติดแอลกอฮอล์
- ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยภาวะขาดเอนไซม์จีซิกพีดี (G6PD Deficiency)
- ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยขาดสารอาหารเรื้อรัง
- ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยโรคตับ และโรคไต
- ระวังการใช้ยาในหญิงมีครรภ์ และหญิงให้นมบุตร
ผลข้างเคียงอันไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา
- เกิดภาวะเกล็ดเลือดต่ำ
- ภาวะเม็ดเลือดขาวชนิดนิวโตรฟิลลดต่ำลง (Agranulocytosis)
- อาการปวด รู้สึกแสบร้อนบริเวณที่ฉีดยา
- การแพ้ยารุนแรง
- เป็นพิษต่อตับ
ข้อมูลการใช้ยาในสตรีมีครรภ์ และสตรีให้นมบุตร
สำหรับการใช้ยาในสตรีมีครรภ์ ตัวเม็ดยาจัดอยู่ในกลุ่ม Category B คือ ยาค่อนข้างมีความปลอดภัยในการใช้ยาในสตรีมีครรภ์ แต่ยาแบบฉีดจัดอยู่ในกลุ่ม Category C คือ ควรระวังการใช้ยาในสตรีมีครรภ์
ประเภทของยาตามองค์การอาหารและยา ประเทศไทย
ยาจัดอยู่ในกลุ่มยาทั่วไป (No Dealing Desks: NDD)
ข้อมูลการเก็บรักษา
ควรเก็บรักษายาที่อุณหภูมิ 20 ถึง 25 องศาเซลเซียส เก็บยาให้พ้นจากแสงแดด
ยาพาราเซตามอล เป็นยาที่ทุกคนมักจะรู้จัก และขึ้นชื่อด้านบรรเทาอาการปวด ทำให้หลายคนมักรับประทานยาตัวนี้ด้วยวิธีที่ไม่ถูกต้อง และทำให้เกิดผลข้างเคียงอันตรายภายหลังได้ ทางที่ดี ไม่ว่าจะรับประทานยาชนิดใด คุณควรปรึกษาแพทย์ก่อนทุกครั้งเพื่อความปลอดภัย
ดูแพ็กเกจตรวจสุขภาพผู้หญิง ผู้ชายทุกวัย เปรียบเทียบราคา โปรโมชั่นล่าสุดจากโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำได้ที่นี่ หรือไม่พลาดทุกการอัปเดตแพ็กเกจต่างๆ เมื่อกดเป็นเพื่อนทางไลน์ @hdcoth และกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android
