อยากทราบว่าคลอดลูกได้1เดือน15วัน ให้นมลูก กินยาคุมเอ็กนูตรอนแล้วมีเพศสัมพันธ์เลย แต่ยังไม่มีประจำเดือนมีโอกาศท้องได้ไหมค่ะ ตอนนี้ลูกได้5เดือนแล้วค่ะ ขอบคุณค่ะ

จากคำถามหมายถึงเริ่มรับประทานเอ็กซ์ลูตอนตั้งแต่คลอดได้ 1 เดือน 15 วัน และยังใช้ต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบันก็คือ 5 เดือนหลังคลอดใช่มั้ยคะ

ถ้าใช่... ให้ลองพิจารณาอีกทีว่าเริ่มรับประทานยาหลังคลอดได้กี่ "วัน" หรือ กี่ "สัปดาห์" นะคะ (ไม่นับเป็นเดือน เพราะแต่ละเดือนมีจำนวนวันไม่เท่ากัน และตามตำราจะให้อิงจากเวลาที่เป็น "สัปดาห์" ค่ะ

1. ถ้าน้อยกว่า 6 สัปดาห์ (หรือไม่ถึง 42 วัน) หากเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว และให้ลูกดูดนมจากเต้าสม่ำเสมอ ก็ไม่จำเป็นต้องใช้วิธีคุมกำเนิดอื่นร่วมด้วยเมื่อเริ่มใช้เอ็กซ์ลูตอนนะคะ เพราะมีผลคุมกำเนิดตามธรรมชาติอยู่

2. ถ้าตั้งแต่ 6 สัปดาห์ขึ้นไป (หรือตั้งแต่ 42 วันขึ้นไป) หากยังไม่มีประจำเดือนมาเลยตั้งแต่คลอดลูก + เลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว และให้ลูกดูดนมจากเต้าสม่ำเสมอ (หรือปั๊มนมบ่อยสม่ำเสมอ) ก็ไม่จำเป็นต้องใช้วิธีคุมกำเนิดอื่นร่วมด้วยเมื่อเริ่มใช้เอ็กซ์ลูตอนเช่นกันค่ะ

3. ถ้าตั้งแต่ 6 สัปดาห์ขึ้นไป (หรือตั้งแต่ 42 วันขึ้นไป) แต่เคยมีประจำเดือนมาแล้วหลังคลอดลูก หรือให้นม/ปั๊มนมไม่สม่ำเสมอ อย่างใดอย่างหนึ่งหรือทั้งสองอย่าง อาจไม่มีผลคุมกำเนิดตามธรรมชาติเพียงพอสำหรับป้องกันการตั้งครรภ์ค่ะ จึงต้องรอให้ใช้เอ็กซ์ลูตอนครบ 2 วันก่อนจึงจะปลอดภัย ดังนั้น ต้องใช้ถุงยางร่วมด้วยใน 2 วันแรกที่รับประทานยานะคะ

ซึ่งไม่ทราบว่าผู้ถามเข้าหลักเกณฑ์ในข้อ 1, 2 หรือ 3 อย่างไรก็ตาม เนื่องจากเวลาผ่านมานานแล้ว มีวิธีง่าย ๆ ที่จะตรวจสอบได้ก็คือใช้ชุดทดสอบการตั้งครรภ์ค่ะ เพราะถ้าผู้ถามเข้าหลักเกณฑ์ในข้อ 3 จะถือว่ามีความเสี่ยงที่จะตั้งครรภ์ได้ตั้งแต่ช่วงที่เริ่มใช้ยาคุมแผงแรกแล้ว ดังนั้น ตรวจตอนนี้ได้เลยนะคะ ถ้าตั้งครรภ์ก็เห็นผลชัดแล้วค่ะ

แต่ถ้าไม่ตั้งครรภ์ เหตุผลที่ทำให้ไม่มีประจำเดือนน่าจะเป็นเพราะยาคุมเอ็กซ์ลูตอนค่ะ เนื่องจากอาจพบผลข้างเคียงจากยาเป็นอาการเลือดออกกะปริบกะปรอย, ประจำเดือนไม่ปกติ (ทั้งมากไปและน้อยไป หรือถี่ไปและห่างไป), ประจำเดือนไม่สม่ำเสมอ หรือไม่มีประจำเดือนได้ค่ะ ซึ่งอาจพบภาวะขาดประจำเดือนได้ตั้งแต่แผงแรกที่ใช้ แต่ส่วนมากจะพบเมื่อใช้ติดต่อกันหลายแผงแล้วค่ะ

หากไม่มีการตั้งครรภ์ ไม่ต้องกังวลใจเรื่องภาวะขาดประจำเดือนจากยาคุมกำเนิดนะคะ เพราะไม่มีอันตรายค่ะ เมื่อให้นมบุตรตามระยะเวลาที่ต้องการพอแล้ว ก็สามารถเปลี่ยนยาคุมเป็นชนิดฮอร์โมนรวม ซึ่งจะทำให้มีประจำเดือนมาตามรอบทุกเดือนเองค่ะ